9-4-2024
Huidkanke
r
Periode 3.3 & 3.4
Gezondheidsbevordering
| OPLEIDING: HBO-VERPLEEGKUNDE
| NAAM ASSESOR: JOSÉ BUUR
| E-MAIL ASSESOR:
| STUDENT: LARA VELDMAN
| STUDENTENNUMMER: 669072
| KLAS: ALVPKVT4B
| VERSIE: 2
| TOETSCODE: 2020BNGZBA
,Voorwoord
Voor u ligt een verslag over melanoom. In dit verslag komt mijn leerproces rondom
gezondheidsbevordering van afgelopen periode naar voren. Er is verdiept in het onderwerp
melanoom door middel van wetenschappelijke literatuur. Vervolgens zijn er drie
voorlichtingsbijeenkomsten uitgewerkt, waarvan er één daadwerkelijk is uitgevoerd. Naast dit
verslag is er een filmfragment ingeleverd van de uitgevoerde voorlichtingsbijeenkomst.
Mijn naam is Lara Veldman, ik ben 22 jaar oud. Momenteel zit ik in het vierde leerjaar van de
opleiding HBO-verpleegkunde. Ik volg de opleiding aan de hogeschool InHolland in Alkmaar. Dit
verslag is de tweede versie, omdat ik in leerjaar drie de deadline niet had behaald.
Afgelopen periode heb ik een preventieprogramma ontwikkeld voor een doelgroep. Het
preventieprogramma richt zich op het bevorderen van de gezondheid of het in stand houden van
gezond gedrag. In dit verslag is het gezondheidsprobleem melanoom uitgewerkt.
Ik wens u veel leesplezier toe.
Lara Veldman
Groote Keeten, 3 april 2024
Lara Veldman
1
,Inhoudsopgave
Voorwoord.............................................................................................................................................1
1. Melanoom..........................................................................................................................................3
2. Epidemiologie.....................................................................................................................................5
3. Analyse gezondheidsprobleem...........................................................................................................7
4. Verantwoording doelgroep................................................................................................................9
5. Gedragsanalyse.................................................................................................................................10
5.2 Fase gedragsverandering............................................................................................................11
6. Doelformulering...............................................................................................................................12
7. Voorlichtingsbijeenkomsten.............................................................................................................13
7.1 Voorlichtingsbijeenkomst één....................................................................................................13
7.2 Voorlichtingsbijeenkomst twee..................................................................................................14
7.3 Voorlichtingsbijeenkomst drie....................................................................................................15
8. Evaluatie...........................................................................................................................................16
8.1 Effectevaluatie............................................................................................................................16
8.2 Procesevaluatie...........................................................................................................................16
9. Reflectie............................................................................................................................................17
Literatuurlijst........................................................................................................................................18
Bijlagen.................................................................................................................................................23
Bijlage 1: Resultaten enquête...........................................................................................................23
Bijlage 2: Beoordelingsformulieren..................................................................................................30
Lara Veldman
2
, 1. Melanoom
Een melanoom is een kwaadaardige tumor in de huid (Wakkee et al., 2022). Een melanoom ontstaat
uit pigmentcellen, een groepje pigmentcellen samen vormen een moedervlek, bij een melanoom zijn
de pigmentcellen getransformeerd in kankercellen (Tergooi MC, 2022). Meestal zal een melanoom
zich ontwikkelen vanuit een moedervlek die al op de huid aanwezig is. Veelal gaat het om
moedervlekken die al afwijkend waren of om grote moedervlekken die aanwezig zijn sinds de
geboorte (Stichting melanoom, z.d.). Melanoom is de kwaadaardigste vorm van huidkanker en kan
snel uitzaaien naar andere delen van het lichaam (Wakkee et al., 2022).
Het vroegtijdig opsporen van een melanoom is essentieel, want als het tijd ontdekt wordt, is in de
meeste gevallen het vooruitzicht goed. Nadat een melanoom is verwijderd, komt hij bij het
merendeel van de personen zelden terug. In sommige gevallen komt het wel terug en kan de kanker
zich gaan uitzaaien (Tergooi MC, 2022).
Melanomen kunnen worden onderverdeeld in vijf stadiums. Deze geven de ernst en omvang van het
melanoom weer. Stadium 0 vertegenwoordigt het voorstadium, de tumor bevindt zich alleen in de
oppervlaktelaag van de huid. Stadium 1 is een niet-uitgezaaid melanoom. In stadium 2 is de
tumordikte groter dan in stadium 1, echter is het nog een niet-uitgezaaid melanoom. In stadium 3 en
4 is de tumor uitgezaaid. In stadium 4 zijn de uitzaaiingen erger, ze kunnen mogelijk naar de organen
zijn gegaan (Suijkerbuijk & Tumor Focusgroep Melanoom, 2022).
Een melanoom ontstaat doorgaans op plekken die veel blootgesteld zijn aan de zon. Echter kan het
ook voorkomen op andere huidgebieden, zelfs op de handpalmen en voetzolen (Stichting melanoom,
z.d.). Een vlek is verdacht bij aanwezigheid van één of meerdere van de volgende kenmerken (zie
figuur 1):
- Asymmetrie: dit betekent dat de ene
helft van de moeder vlek een andere
kleur of vorm vertoont dan de andere
helft.
- Border/rand: de rand van een
melanoom kan onregelmatig en grillig
zijn, in tegenstelling tot een normale
moedervlek die meestal een gladde en
gelijkmatige rand heeft.
- Color/kleur: melanomen kunnen Figuur 1 (Kukutsch et al., 2022)
variërende kleuren vertonen, zoals
verschillende tinten bruin, zwart, rood, wit of blauw.
- Diameter: een moedervlek met een diameter groter dan vijf millimeter.
- Evolving/evolutie: let op veranderingen als groeien, jeuken, kleurverschil en bloeden (Kukutsch
et al., 2022).
Wanneer iemand verdachte vlek of vreemde moedervlek heeft wordt een doorverwijzing gestuurd
naar het ziekenhuis voor verder onderzoek. Daar voert een dermatoloog aanvullend onderzoek uit en
bij verdenking van een melanoom wordt de plek volledig verwijderd. Vervolgens doet een patholoog
weefselonderzoek om te beoordelen of er kankercellen in zitten, dit leidt tot de definitieve diagnose
(Bonenkamp & Tumor Focusgroep Melanoom, 2021).
Voor de behandeling van melanoom zijn meerdere mogelijkheden. In samenspraak met de arts
wordt de meest geschikte behandeling besproken. De behandelkeuze hangt af van het stadium van
Lara Veldman
3
Huidkanke
r
Periode 3.3 & 3.4
Gezondheidsbevordering
| OPLEIDING: HBO-VERPLEEGKUNDE
| NAAM ASSESOR: JOSÉ BUUR
| E-MAIL ASSESOR:
| STUDENT: LARA VELDMAN
| STUDENTENNUMMER: 669072
| KLAS: ALVPKVT4B
| VERSIE: 2
| TOETSCODE: 2020BNGZBA
,Voorwoord
Voor u ligt een verslag over melanoom. In dit verslag komt mijn leerproces rondom
gezondheidsbevordering van afgelopen periode naar voren. Er is verdiept in het onderwerp
melanoom door middel van wetenschappelijke literatuur. Vervolgens zijn er drie
voorlichtingsbijeenkomsten uitgewerkt, waarvan er één daadwerkelijk is uitgevoerd. Naast dit
verslag is er een filmfragment ingeleverd van de uitgevoerde voorlichtingsbijeenkomst.
Mijn naam is Lara Veldman, ik ben 22 jaar oud. Momenteel zit ik in het vierde leerjaar van de
opleiding HBO-verpleegkunde. Ik volg de opleiding aan de hogeschool InHolland in Alkmaar. Dit
verslag is de tweede versie, omdat ik in leerjaar drie de deadline niet had behaald.
Afgelopen periode heb ik een preventieprogramma ontwikkeld voor een doelgroep. Het
preventieprogramma richt zich op het bevorderen van de gezondheid of het in stand houden van
gezond gedrag. In dit verslag is het gezondheidsprobleem melanoom uitgewerkt.
Ik wens u veel leesplezier toe.
Lara Veldman
Groote Keeten, 3 april 2024
Lara Veldman
1
,Inhoudsopgave
Voorwoord.............................................................................................................................................1
1. Melanoom..........................................................................................................................................3
2. Epidemiologie.....................................................................................................................................5
3. Analyse gezondheidsprobleem...........................................................................................................7
4. Verantwoording doelgroep................................................................................................................9
5. Gedragsanalyse.................................................................................................................................10
5.2 Fase gedragsverandering............................................................................................................11
6. Doelformulering...............................................................................................................................12
7. Voorlichtingsbijeenkomsten.............................................................................................................13
7.1 Voorlichtingsbijeenkomst één....................................................................................................13
7.2 Voorlichtingsbijeenkomst twee..................................................................................................14
7.3 Voorlichtingsbijeenkomst drie....................................................................................................15
8. Evaluatie...........................................................................................................................................16
8.1 Effectevaluatie............................................................................................................................16
8.2 Procesevaluatie...........................................................................................................................16
9. Reflectie............................................................................................................................................17
Literatuurlijst........................................................................................................................................18
Bijlagen.................................................................................................................................................23
Bijlage 1: Resultaten enquête...........................................................................................................23
Bijlage 2: Beoordelingsformulieren..................................................................................................30
Lara Veldman
2
, 1. Melanoom
Een melanoom is een kwaadaardige tumor in de huid (Wakkee et al., 2022). Een melanoom ontstaat
uit pigmentcellen, een groepje pigmentcellen samen vormen een moedervlek, bij een melanoom zijn
de pigmentcellen getransformeerd in kankercellen (Tergooi MC, 2022). Meestal zal een melanoom
zich ontwikkelen vanuit een moedervlek die al op de huid aanwezig is. Veelal gaat het om
moedervlekken die al afwijkend waren of om grote moedervlekken die aanwezig zijn sinds de
geboorte (Stichting melanoom, z.d.). Melanoom is de kwaadaardigste vorm van huidkanker en kan
snel uitzaaien naar andere delen van het lichaam (Wakkee et al., 2022).
Het vroegtijdig opsporen van een melanoom is essentieel, want als het tijd ontdekt wordt, is in de
meeste gevallen het vooruitzicht goed. Nadat een melanoom is verwijderd, komt hij bij het
merendeel van de personen zelden terug. In sommige gevallen komt het wel terug en kan de kanker
zich gaan uitzaaien (Tergooi MC, 2022).
Melanomen kunnen worden onderverdeeld in vijf stadiums. Deze geven de ernst en omvang van het
melanoom weer. Stadium 0 vertegenwoordigt het voorstadium, de tumor bevindt zich alleen in de
oppervlaktelaag van de huid. Stadium 1 is een niet-uitgezaaid melanoom. In stadium 2 is de
tumordikte groter dan in stadium 1, echter is het nog een niet-uitgezaaid melanoom. In stadium 3 en
4 is de tumor uitgezaaid. In stadium 4 zijn de uitzaaiingen erger, ze kunnen mogelijk naar de organen
zijn gegaan (Suijkerbuijk & Tumor Focusgroep Melanoom, 2022).
Een melanoom ontstaat doorgaans op plekken die veel blootgesteld zijn aan de zon. Echter kan het
ook voorkomen op andere huidgebieden, zelfs op de handpalmen en voetzolen (Stichting melanoom,
z.d.). Een vlek is verdacht bij aanwezigheid van één of meerdere van de volgende kenmerken (zie
figuur 1):
- Asymmetrie: dit betekent dat de ene
helft van de moeder vlek een andere
kleur of vorm vertoont dan de andere
helft.
- Border/rand: de rand van een
melanoom kan onregelmatig en grillig
zijn, in tegenstelling tot een normale
moedervlek die meestal een gladde en
gelijkmatige rand heeft.
- Color/kleur: melanomen kunnen Figuur 1 (Kukutsch et al., 2022)
variërende kleuren vertonen, zoals
verschillende tinten bruin, zwart, rood, wit of blauw.
- Diameter: een moedervlek met een diameter groter dan vijf millimeter.
- Evolving/evolutie: let op veranderingen als groeien, jeuken, kleurverschil en bloeden (Kukutsch
et al., 2022).
Wanneer iemand verdachte vlek of vreemde moedervlek heeft wordt een doorverwijzing gestuurd
naar het ziekenhuis voor verder onderzoek. Daar voert een dermatoloog aanvullend onderzoek uit en
bij verdenking van een melanoom wordt de plek volledig verwijderd. Vervolgens doet een patholoog
weefselonderzoek om te beoordelen of er kankercellen in zitten, dit leidt tot de definitieve diagnose
(Bonenkamp & Tumor Focusgroep Melanoom, 2021).
Voor de behandeling van melanoom zijn meerdere mogelijkheden. In samenspraak met de arts
wordt de meest geschikte behandeling besproken. De behandelkeuze hangt af van het stadium van
Lara Veldman
3
