Summary
Samenvatting omgaan met de cliënt - psychologie
- Course
- Institution
Samenvatting van het psychologie deel van omgaan met de cliënt
[Show more]
Seller
Followlisannevrolijk
Content preview
PsychologiePsychologie Voorwerpen
Voorwerpen diedie
vanuit
vanuiteen
eenander
ander perspectief
perspectiefwaargenomen
waargenomen worden,
worden, laten
laten 6.3
6
verschillende
verschillendeprikkels
prikkels
achter
achter
bijbij
onze
onze
zintuigen.
zintuigen.Toch
Tochnemen
nemen wewe hetzelfde
hetzelfde waar
waar== AlsA
66Kennis
Kennis
uituit
dede
algemene
algemenepsychologie
psychologie
constantie.
constantie. om o
6.1
6.1
waarnemen
waarnemen enen
observeren
observeren ○ ○ Grootteconstantie:
Grootteconstantie: object
objectbehoudt
behoudt dezelfde
dezelfde grootte,
grootte,
ookookal al
ziezie
je je
het
het
verder
verder weg.
weg. DeD
Waarnemen
Waarnemen is is
kennis
kennis nemen
nemen van
vanvoorwerpen
voorwerpen enengebeurtenissen:
gebeurtenissen: dingen
dingen uituit
dede beb
○ ○ Kleurconstantie:
Kleurconstantie: menmenzalzal
kleur
kleur
opop
een
eenzelfde
zelfde manier
manierwaarnemen,
waarnemen, ook
ook
al al
lijkt
lijkt
deze
deze
omgeving
omgevingwaarin
waarin wewe leven.
leven. We Wekunnen
kunnen ookook dingen
dingen waarnemen
waarnemen diedie
in in
het
het
eigen
eigen
lichaam
lichaam inti
veranderd
veranderd door
doorbijvoorbeeld
bijvoorbeeld een
eenandere
anderelichtbron.
lichtbron.
gebeuren:
gebeuren:pijn,
pijn,
honger
honger etc.
etc.
○ ○ Vormconstantie:
Vormconstantie: object
objectbehoudt
behoudt dezelfde
dezelfde vorm,
vorm,
ook
ookal al
bekijk
bekijkje je
het
het
vanuit
vanuit eeneen
Een
Een
waarneming
waarneming verloopt
verloopt in in
verschillende
verschillende stappen
stappen
andere
andere
hoek
hoek ofof
andere
anderemanier.
manier. obo
○ ○ DeDewaarneming
waarneming start
startbijbij
eeneenprikkel:
prikkel: diedie
terecht
terechtkomt
komt bijbij
eeneenzintuig
zintuig
==
gewaarwording
gewaarwording 6.1.2
6.1.2
Selecteren
Selecterenvan
van
wat
watwordt
wordt waargenomen
waargenomen →
▪ ▪ Externe
Externe prikkels
prikkels = omgeving
= omgeving WeWenemen
nemen enkel
enkel
dingen
dingenwaar
waarwaaraan
waaraanwewe aandacht
aandacht schenken.
schenken. EenEenaantal
aantal
prikkels
prikkels
▪ ▪ Internet
Internet prikkels
prikkels = eigen
= eigenlichaam
lichaam trekken
trekkensneller
sneller
dede
aandacht.
aandacht. →
○ ○ Hersenen
Hersenen geven
geven betekenis
betekenis aan
aandede signalen
signalen = waarneming
= waarneming →→ Emoties
Emoties enen
motivatie
motivatie
spelen
spelen daarbij
daarbij
een
eenbelangrijke
belangrijke
rol.
rol.
Bijv:
Bijv:
studeren
studerenmet
met
muziek
muziek opop BijB
Observeren
Observeren is is
eeneen bijzondere
bijzondere manier
manier vanvan waarnemen:
waarnemen: hethetbetekent
betekent doelgericht,
doelgericht,
→→ Andere
Andere prikkels
prikkels
kunnen
kunnenzich
zich
opdringen.
opdringen. DitDit
hangt
hangt
afaf
van:
van:motivatie,
motivatie,intensiteit,
intensiteit, geeg
bewust
bewustenen
zozoobjectief
objectief mogelijk
mogelijk waarnemen
waarnemen
contrast
contrastenen
beweging
bewegingvanvandede
prikkel.
prikkel.
Bijv:
Bijv:
reclames.
reclames.
○ ○ Bewust
Bewust vanvanje je
bedoeling,
bedoeling, vanvanwat
wat je je
waarneemt
waarneemt enenhoe hoeje je
dat
datinterpreteert.
interpreteert.
LetL
○ ○ Doelgericht
Doelgericht omdat
omdat je je
niet
niet
zomaar
zomaar iets
iets
waarneemt,
waarneemt, maar
maar metmeteeneen bepaalde
bepaalde WeWeselecteren
selecterenniet
nietalleen
alleen
bijbij
externe
externeprikkels
prikkelsmaar
maarookook bijbij
interne
interne
prikkels.
prikkels.
OfOf
ment
ment
dede
bedoeling.
bedoeling. interne
interne
prikkels
prikkels
waarneemt
waarneemt hangt
hangt afaf
van:
van: VeV
○ ○ Objectief:
Objectief: zozo dicht
dichtmogelijk
mogelijk aansluitend
aansluitend bijbij
dede werkelijkheid
werkelijkheid zonder
zonder eigen
eigen ○ ○ DeDeintensiteit
intensiteitvan
van
dedeinterne
interne prikkel
prikkel ○
vooroordelen,
vooroordelen, ideeën
ideeën ofofgedachten
gedachten tete gebruiken
gebruiken bijbij
dede waarneming.
waarneming. Enkele
Enkele ○ ○ DeDemate
matewaarin
waarin men
mendede prikkel
prikkel
wilwil
waarnemen
waarnemen (motivatie)
(motivatie) ○
rekening
rekening houden
houden met
met dede prikkels
prikkels diediein in
dede
zintuigen
zintuigenbinnenkomen.
binnenkomen. ○ ○ DeDeemotionele
emotionele toestand
toestand waarin
waarin
menmen verkeert
verkeert ○
○ ○ Verwachtingspatronen
Verwachtingspatronen ○
Waarnemen
Waarnemen is is
niet
niet
objectief;
objectief;
je je
neemt
neemt
eigenlijk
eigenlijk
altijd
altijd
iets
iets
van
van
jezelf
jezelf
mee.
mee.
Het
Het
gaat
gaat
○ ○ DeDeexterne
externe prikkels
prikkels
diedie
menmenkan
kanwaarnemen:
waarnemen: lichamelijke
lichamelijke klachten
klachten
worden
worden BelB
namelijk
namelijk
omom
dedeindrukken
indrukkendiedie
iemand
iemand
opdoet
opdoet van
vandedewerkelijkheid
werkelijkheid sneller
snellerwaargenomen
waargenomen bijbij
minder
minderexterne
externeprikkels.
prikkels. obs
o
ErEr
zijn
zijn
3 vormen
3 vormen vanvan
verwerking
verwerking →
6.1.1
6.1.1Prikkels
Prikkelsverwerken
verwerken tottot
betekenisvolle
betekenisvolle dingen
dingen 6.1.3
6.1.3
Oorzaak-gevolg
Oorzaak-gevolgrelaties
relaties
waarnemen
waarnemen →
DeDeprikkels
prikkels
diedietoekomen
toekomen in in
dedezintuigen
zintuigen worden
worden samengebracht,
samengebracht, gegroepeerd
gegroepeerd enen Tijdens
Tijdens
dede
waarneming
waarneming brengen
brengen wewe
een
een ordening
ordening aan
aanin in
het
het
tijdsverloop
tijdsverloop
enen
wat
wat
wewe →
geordend
geordend tottot
iets
iets
wat
wateeneen betekenis
betekenis heeft
heeft waarnemen.
waarnemen. WeWenemen
nemensoms
soms
waar
waardat
dat
dedeeneenegebeurtenis
gebeurtenis een
een andere
anderegebeurtenis
gebeurtenis
○ ○ We Wevoegen
voegen verschillende
verschillende prikkels
prikkels samen
samentottot
1 geheel
1 geheel veroorzaakt
veroorzaakt 6.36
○ ○ We Wevoegen
voegen geluiden
geluiden samen
samen zodat
zodatzeze
een
eenbetekenis
betekenis krijgen:
krijgen:
enige
enige
prikkels
prikkels
diedie wewe
interpreteren
interpreteren
zelf
zelf
een
een
oorzaak
oorzaakbijbij
dedezaken
zakendiedie
wewewaarnemen.
waarnemen. Me M
binnenkomen
binnenkomen zijn
zijn
eeneenreeks
reeksklanken
klanken DeDewaargenomen
waargenomen oorzaak-gevolg
oorzaak-gevolgrelatie
relatie
komt
komt niet
niet
altijd
altijdovereen
overeen met
met
dede
werkelijkheid
werkelijkheid nen
○ ○ We Weherkennen
herkennen dingen
dingen diedie
bijbij
elkaar
elkaar
horen,
horen,o.b.v.
o.b.v.
watwat
wewekennen
kennenenen
verwachten.
verwachten. waw
6.2
6.2
Besluit
Besluit ○
Waarneming
Waarnemingwordt
wordt dusdus
door
door2 factoren
2 factoren
bepaald:
bepaald: Een
Een
waarneming
waarnemingzalzal
nooit
nooit
objectief
objectief
zijn
zijn
maar
maar
altijd
altijd
worden
worden
beïnvloed
beïnvloed
door:
door:
kennis,
kennis, ○
→→ DeDe
prikkels
prikkels
uituit
dede
buitenwereld
buitenwereld ofof
ons
ons
lichaam
lichaam verwachtingen,
verwachtingen,
aandacht,
aandacht,motivatie,
motivatie,
dedecontext
contextenen
manier
manier
van
van
denken.
denken.
→→ DeDe
kennis
kennis
enenverwachtingen
verwachtingen van
van
dedewaarnemer
waarnemer
AttA
Dat
Dat
dede
waarneming
waarneming niet
niet
alleen
alleen
bepaald
bepaald
wordt
wordt
door
door
(externe)
(externe)
prikkels,
prikkels,
heeft
heeft
22 = e=
belangrijke
belangrijke
gevolgen:
gevolgen: ○
○ ○ Zelfde
Zelfde
prikkel:
prikkel:
andere
anderewaarnemen
waarnemen
○ ○ Zelfde
Zelfde
waarnemen:
waarnemen: andere
andere
prikkel
prikkel ○
○ ○ Behoefte
Behoefte
aan
aan
zelf-actualisering/zelfontplooiing
zelf-actualisering/zelfontplooiing 77psychologische
psychologische
begeleiding
begeleiding
rondom
rondomzwangerschap
zwangerschap 7.2
7
→→ JeJegedragen
gedragenzoals
zoals
je je
werkelijk
werkelijk
bent:
bent:
wat
wat
een
een
mens
mens
kan
kan
zijn,
zijn,
moet
moet
hijhij
zijn
zijn
== 7.1
7.1
Zwangerschap
Zwangerschap - voorgeschiedenis
- voorgeschiedenis
van
van
dede
binding
binding AaA
trouwzijn
trouwzijn
aanaan
eigen
eigennatuur
natuur Tijdens
Tijdens
dede
zwangerschap
zwangerschap
worden
wordenerer
zowel
zowel
biologische
biologische
wijzigingen
wijzigingenwaargenomen
waargenomen
alsals zwz
→→ Dromen
Dromen najagen,
najagen,verwezenlijken
verwezenlijken psychologische
psychologische
grondslagen
grondslagen
gelegd
gelegd
voor
voor
dede
omgang
omgang met
met
hethet
kind:
kind: →
, 6.3
6.3
Observeren
Observeren
van
van
gedrag
gedrag
van
van
anderen
anderen Fouten
Foutenbijbij
atrributies
atrributies
AlsAls
verloskundigen
verloskundigen observeren
observeren wewe hethetgedrag
gedragvan
van patiënten.
patiënten.Ook
Ook hierin
hierinis is
hethet
belangrijk
belangrijk ○ ○ Invloed
Invloed van vanverwachtingen:
verwachtingen: alsals
iemand
iemand anders
andersreageert
reageert dan danverwacht,
verwacht,geeft
geeft
men
men
omom zozo
objectief
objectief
mogelijk
mogelijk het
het
gedrag
gedrag vanvan
andere
anderemensen
mensen tete
observeren.
observeren. vaak
vaak eeneen interne
interne verklaring
verklaring voor
voor datdat
gedrag.
gedrag.
weg.
g. DeDewaarneming
waarneming is is
objectiever
objectieveralsals
je je
je je
beperkt
beperkttottot
dede prikkels
prikkels
diedie
je je
opvangt:
opvangt: →→ Toont Toont iemand
iemand gedrag
gedrag wat
wat niet
niet
wordt
wordt verwacht:
verwacht: interne
interne attributies
attributies
ze
eze beschrijven
beschrijvenwatwat
je je
ziet,
ziet,
hoort,
hoort,
ruikt
ruikt
ofofvoelt.
voelt.
Alles
Alleswatwat
je je
daarbij
daarbij
denkt
denkt is is
eeneen →→ Toont Toont iemand
iemand gedrag
gedrag dat
datwelwelwordt
wordt verwacht/sociale
verwacht/sociale verwachtingen:
verwachtingen:
interpretatie
interpretatievan
vanhethet
gedrag.
gedrag. externe
externe attributies
attributies
n een
een
waarneming
waarneming zonder
zonderenige
enige interpretatie
interpretatie is is
onmogelijk,
onmogelijk, maar
maar hoehoe minder
minderhoe
hoe ○ ○ Zelfbescherming:
Zelfbescherming: verklaring
verklaring geven
geven diedievoor
voor
jezelf
jezelf
het
het
beste
beste uitkomt,
uitkomt,waardoor
waardoorzeze
objectiever
objectiever zelf
zelf
bekwaam,
bekwaam, zelfstandig,
zelfstandig, sterk
sterketc.
etc.
lijken.
lijken.
→→ Wat Wat fout
foutloopt
looptligtligt
aan
aan
dedeander,
ander, watwat
goed
goed gaat
gaat
ligtligt
aan
aanmijzelf.
mijzelf.
→→ Innerlijk
Innerlijk
gedrag
gedrag
is is
nooit
nooit
tete
beschrijven
beschrijven
zonder
zonderinterpretatie
interpretatie
&&dusdus
ook
ook
nooit
nooit
○ ○ Fundamentele
Fundamentele attributiefout:
attributiefout: wewe verklaren
verklaren andermans
andermans gedrag
gedrag door
doordede
objectief
objectief eigenschappen
eigenschappen vanvandeze
deze persoon
persoon (het
(hetkarakter)
karakter)
enenhouden
houden daarbij
daarbij
geen
geenrekening
rekening
→→ Uiterlijk
Uiterlijk
gedrag
gedrag
is is
welwel
rechtstreeks
rechtstreekswaar
waar
tete
nemen:
nemen:zien,
zien,
ruiken,
ruiken,
horen
horen
etc.
etc.
met
met dede omstandigheden
omstandigheden waarin
waarin hijhij
zich
zichbevindt.
bevindt.
BijBij
eeneenobservatie
observatievan
van
gedrag
gedrag beschrijven
beschrijven weweeerst
eerst
het
hetuiterlijke
uiterlijke
gedrag:
gedrag:
maak
maak
hierbij
hierbij →→ AlsAls wewe onsonseigen
eigen gedrag
gedragverklaren,
verklaren, houden
houden wewemeer
meer rekening
rekeningmet
metdede
, geen
geeninterpretaties
interpretatiesvan
van
het
het
gedrag
gedrag situatie
situatieenen minder
minder metmetons
ons karakter.
karakter.
later
later
toevoegen
toevoegen wat
wat
je je
afleidt
afleidt
uituit
je je
observaties
observaties= interpretaties.
= interpretaties. 6.5
6.5
DeDe
behoeftetheorie
behoeftetheorie
van
van
Maslow
Maslow
LetLet
op!
op!Expliciet
Expliciet
noteren
noteren
wat
wat objectief
objectiefenen subjectief
subjectief
is!is! Maslow
Maslow heeft
heeft
een
eenlijst
lijst
vanvan7 fundamentele
7 fundamentele behoeften
behoeften vanvandede
mens:
mens:
ede
○ ○ Fysiologische
Fysiologische behoeften
behoeften = lichamelijke
= lichamelijke behoeften:
behoeften: drank,
drank,
voedsel
voedsel
Veel
Veel
voorkomende
voorkomende interpretaties
interpretaties van
vangedrag
gedrag zijn:
zijn:
(voedingsstoffen),
(voedingsstoffen), rust,
rust,
slaap,
slaap, zuurstof,
zuurstof, handhaving
handhaving van
van
lichaamstemperatuur,
lichaamstemperatuur,
○ ○ Innerlijk
Innerlijk
gedrag
gedragdat
dat aan
aan
dede
basis
basisligtligt
van
van hethet
uiterlijk
uiterlijk
gedrag
gedrag
seksuele
seksuelebegeerte,
begeerte, lichamelijke
lichamelijke activiteit.
activiteit.
○ ○ Een
Eenmening
meningover
over
dede reden,
reden,oorzaak
oorzaak vanvanhethet
gedrag
gedrag
→→ Deel Deel
vanvandeze
deze behoeften
behoeften is is
niet
niet
dede
hele
hele
tijd
tijd
aanwezig,
aanwezig, worden
worden
dus
dus
○ ○ Karaktertrekken
Karaktertrekken diedie
achter
achterhet
het
gedrag
gedrag schuilgaan.
schuilgaan.
regelmatig
regelmatig bevredigd
bevredigd enenverschijnen
verschijnen daarna
daarna weer
weer
○ ○ waardeoordelen
waardeoordelen
→→ Weinig
Weinig invloed
invloed opophethetgedrag
gedrag vanvan
dedewesterse
westerse samenleving:
samenleving:acuut
acuut
in in
Belangrijk
Belangrijk
omomhet
het
gedrag
gedrag van
van
anderen
anderenzozo objectief
objectief mogelijk
mogelijkwaar
waar
tete
nemen.
nemen.
InIn
het
het oorlogsgebieden
oorlogsgebieden ofof
bijbij
natuurrampen.
natuurrampen.
observatieverslag:
observatieverslag:
→→ Duidelijk
Duidelijk
onderscheid
onderscheid maken
maken tussen
tussen objectief
objectief enen
interpretatie
interpretatie ○ ○ Veiligheidsbehoeften
Veiligheidsbehoeften= op
= op
tete
splitsen
splitsen
in in
2 aspecten:
2 aspecten:
→→ ZoZo nauwkeurig
nauwkeurig mogelijk:
mogelijk: geen
geengegevens
gegevens verloren
verloren →→ NoodNoodaan
aan
beheersbare
beheersbareomgeving
omgeving (=controle)
(=controle)
→→ Opgelet:
Opgelet:kennis
kennisenenverwachtingen
verwachtingen kunnen
kunnen dede waarneming
waarneming beïnvloeden
beïnvloeden →→ NoodNoodaan
aan
voorspelbare
voorspelbareomgeving
omgeving (=voorspelbaarheid)
(=voorspelbaarheid)
6.3.1
6.3.1
Andere
Andere mensen
mensen waarnemen
waarnemen
Men
Men vormt
vormt een een
eerste
eersteindruk
indruk
van
vananderen:
anderen:
uiterlijk,
uiterlijk,
gedrag,
gedrag, stereotypen
stereotypenetc.
etc.
Men
Men ○ ○ Behoefte
Behoefte
aan
aan
samenhorigheid
samenhorigheid
deid neemt
neemt niet
niet elkelk
gedrag
gedrag waar,
waar,wewe
nemen
nemenwaar
waarwat
watwewe belangrijk
belangrijk vinden:
vinden:
fouten
foutenin in
onze
onze →→ Intieme
Intieme
relatie
relatie met
metanderen:
anderen: geven
gevenenen
ontvangen
ontvangen van
van
liefde
liefde
waarneming
waarneming = attributie
= attributievanvan
andermans
andermans gedrag.
gedrag. →→ Verlangen
Verlangennaar
naartedere
tedere
relatie
relatie
tussen
tussen
menen
menendiedie
elkaar
elkaar
vertrouwen
vertrouwen
○ ○ Primacy-effect:
Primacy-effect: je je
onthoud
onthouddede
waarnemingen
waarnemingen diedie
je je
alsals
eerste
eerste
observeerde
observeerde →→ Verlangen
Verlangenbijbij
eeneen
groep
groeptete
horen
horen
○ ○ Recency-effect:
Recency-effect: dede meest
meest
recente,
recente,
dus
dus
laatste
laatste waargenomen
waargenomen observaties
observatiesblijven
blijven
je je
bij.bij. ○ ○ Behoefte
Behoefte
aan
aan
achting/waardering
achting/waardering
→→ Behoefte
Behoefteaan
aanzelfwaardering
zelfwaardering (prestatie,
(prestatie, deskundigheid,
deskundigheid,bevoegdheid
bevoegdheidetc.)
etc.)
Attributies
Attributies
van
vangedrag
gedrag
→→ Behoefte
Behoefteaan
aanwaardering
waardering van
vananderen
anderen (reputatie,
(reputatie,
prestige,
prestige,
erkenning,
erkenning,
= een
= een
oorzaak
oorzaak toeschrijven
toeschrijven aan
aan
iets…
iets… aandacht
aandachtetc.)
etc.)
○ ○ Interne
Interneattributie
attributie= gedrag
= gedragtoeschrijven
toeschrijven
aan
aandede
bedoelingen
bedoelingen
ofof
persoonlijkheid
persoonlijkheid
→→ Positieve
Positieve
zelfwaardering
zelfwaardering leidt
leidt
tottot
zelfrespect
zelfrespect
van
vandegene
degene diedie
het
het
gedrag
gedragstelt
stelt
→→ Gewenste
Gewenste zelf
zelf
(desired
(desired
self)
self)
vsvs
zelfbeeld
zelfbeeld(extant
(extant
self)
self)
○ ○ Externe
Externeattributie
attributie
= iemand
= iemand gedrag
gedragverklaren
verklaren
a.h.v.
a.h.v.
dede
omstandigheden/situatie
omstandigheden/situatie
7.2
7.2
Kinderwens:
Kinderwens:
verlangen
verlangen
naar
naar
een
een
kind
kind
bijbij
dede
vrouw?
vrouw? →→ Begint
Begint
rond
rond
het
het
2e2elevensjaar
levensjaar
Aantal
Aantal
aandachtspunten
aandachtspuntenbijbij
eeneenkinderwens,
kinderwens,vanuit
vanuit
klinisch
klinisch
oogpunt
oogpunt(ongeplande
(ongeplande →→ Nadoen
Nadoen van
van
dedemoeder:
moeder: pop,
pop,
beer
beer
knuffelen/bemoederen
knuffelen/bemoederen
zwangerschappen
zwangerschappen enen
psychologische
psychologische moeilijkheden
moeilijkhedenrondom
rondom contraceptie):
contraceptie): →→ Peuter
Peuter
imiteert
imiteert
dede
volwassenen:
volwassenen: spiegelen,
spiegelen,
imitatie
imitatie
enen
conditionering
conditionering
→→ Vraag
Vraag
naar
naar
een
een
kind
kind
kan
kan steunen
steunenopop
motieven:
motieven:vanvan
dede
meeste
meeste
edelmoedige
edelmoedige
tottot →→ Het
Het
valt
valt
rond
ronddede
leeftijd
leeftijd
van
van
2 jaar
2 jaar
samen
samenmet
metstreven
streven
naar
naar
autonomie
autonomie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisannevrolijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now