Summary
Samenvatting Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding
- Course
- Institution
- Book
Ontwikkeling van de adolescent (OVDA) Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding Jos van der Wal en Jacob de Wilde
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
4 reviews
By: juliettesarcino • 2 months ago
By: hindhmoune • 1 year ago
By: mohalnaemi • 3 year ago
By: eooijenvan • 4 year ago
Way of the set-up
Seller
Followbenmiert
Reviews received
Content preview
OVDA: Ontwikkeling van de adolescentUitwerking toetshanduitreiking
Thema I: inleiding in de adolescentiepsychologie
Begrippen
Fase is het begrip waarin mensen voorspelbare overeenkomsten in lichamelijke en
geestelijke ontwikkeling vertonen, in elke fase heeft het menselijke functioneren een eigen
kwaliteit.
Periode is een deel van een fase met eigen kenmerken.
Levensloop bestaat uit verschillende fasen die een vaste volgorde hebben en onderling
samenhang vertonen, in dit boek bespreken we de fase van de kindertijd tot volwassenheid
(=adolescentie).
Jeugdland is de term die Lea Dasberg gebruikt voor de adolescentie als aparte fase van
uitgestelde volwassenheid aan te duiden. Deze fase kon ontstaan in de hogere standen
omdat daar de ideeën van de noodzaak van langere opvoeding ontstonden. ***
Adolescentie is de ontwikkelingsfase tussen de kindertijd en de volwassenheid, die loopt van
ongeveer 12 tot ongeveer 22 jaar. Tijdens deze fase treden voorspelbare fysieke,
neurologische en psychologische veranderingen op die tot uiting komen in gedrag,
gedachten en gevoelens. Er wordt binnen de adolescentie drie periodes onderscheiden:
- De vroege adolescentie (12 tot 15 jaar): lichamelijke groei, rijping en daarmee
verbonden psychoseksuele ontwikkelingen, losmakingsproces van de ouders
(pubertijd)
- De middeladolescentie (15 tot 18 jaar): experimenteren met de vele nieuwe
keuzemogelijkheden.
- De late adolescentie (18 tot 22 jaar): aangaan van verplichtingen op het gebied van
maatschappelijke positie en persoonlijke relaties
In de praktijk verloopt de ontwikkeling minder schematisch en bovendien overlappen de
periodes elkaar enigszins. Het brengt echt wel een lijn in het individuele ontwikkelingsproces
en zet de accenten in juiste volgorde.
Sturm und Drang (storm en stress) is het beeld van Stanley Hall (adolescentiepsycholoog)
schetst over de adolescentiefase voortkomend uit genetisch bepaalde biologische
veranderingen; jonge adolescenten gedragen zich onvoorspelbaar en onevenwichtig, ze
hebben sterke wisselingen in gedrag en stemming. Dit wordt immers veroorzaakt door snelle
lichamelijke en hormonale veranderingen.
Nature-nurturedebat is een discussie over de mate van factoren die invloed heeft op de
ontwikkeling van onze eigenschappen;
Nature-standpunt: onze eigenschappen worden door aanleg bepaald.
Nurture-standpunt: onze eigenschappen worden voornamelijk door onze omgeving bepaald.
,Leerdoelen
- De relatie tussen leeftijd en gedrag in de adolescentie:
Gedrag is deels leeftijdsgebonden, het hangt samen met het feit dat mensen op
verschillende leeftijden verschillende behoeften en mogelijkheden hebben. Opgroeien
en ouder worden gaan gepaard met veranderingen in ons lichaam, onze hersenen en
onze geest.
o Toelichting d.m.v. voorbeelden hoe leeftijd en gedrag elkaar kunnen
beïnvloeden
Een meisje van vier jaar speelt graag met poppen terwijl een meisje van 14
zich hiervoor te oud voelt en liever leest of tekent.
o Argumenten over in hoeverre in deze fase sprake is van algemeen geldend
gedrag;
Niet alle veranderingen vinden bij iedereen op dezelfde leeftijd plaats en er
kunnen grote verschillen op doen in de manier waarop de veranderingen
ervaren en verwerkt worden. Dit is voor iedereen anders. Je kunt daarom niet
spreken van ‘strikt’ leeftijdsgebonden gedrag maar wel van gedrag wat van
toepassing is op de gemiddelde betreffende leeftijd. In een bepaalde
leeftijdsfase geldt er dus wel algemeen geldend gedrag maar dit is niet voor
iedereen van toepassing.
- Dat opvatting over ontwikkelingsfase in de loop der tijd veranderen:
Het denken in leeftijdsfase heeft lange historische wortels, echter de fasen en
kenmerken zijn in de loop der eeuwen veranderd onder invloed van veranderende
sociaaleconomische omstandigheden en nieuwe kennis over de mens.
o Toelichting d.m.v. voorbeelden hoe men in vroeger tijden ontwikkelingsfase
zag;
We spreken nog niet heel lang van een adolescentie als aparte fase voor alle
jongeren. De pedagoge Lea Dasberg wijst erop dat bijvoorbeeld twee eeuwen
geleden kinderen werden beschouwd als volwassenen in zakformaat. Ze
werden na een korte periode van verzorging in aanraking gebracht met alle
facetten uit de wereld van de volwassenen.
De ontwikkeling van ‘jeugdland’ was tot ver in de 20e eeuw sterk
klassengebonden. Dit is duidelijk een groot verschil met de adolescenten van
deze eeuw die juist veel sneller volwassen worden. Dit heeft te maken met de
invloed van technologische veranderingen en de digitale beeldcultuur
waardoor kinderen direct in verbinding staan met de (harde) werkelijkheid
van de volwassen wereld.
o Door actuele opvattingen van de adolescentie te beschrijven en deze fase
nader onder te verdelen;
Tegenwoordig gaan ouders en adolescenten meer op voet van gelijkheid met
elkaar om; de foreveryoungcultuur (je bent zo oud als je je voelt). Dit
resulteert in bijvoorbeeld meer zakgeld en meer vrijheid. Echter jongeren
maken in de adolescentie allemaal een duidelijke ontwikkeling door en deze
kan verschillend uitwerken op subculturele groepen en op individuele
adolescenten. Jongeren kunnen de begeleiding van hun opvoeders echter
goed gebruiken.
,- Wat de beeldvorming van de adolescentie inhoudt:
De eigenschappen van adolescenten (= beeldvorming) die in het verleden zijn
toegedicht zijn ook tegenwoordig nog van invloed op het denken over deze groep.
o Benoem vanuit welk gezichtspunten de beeldvorming wordt bepaald;
Literatuur
Boek, het lijden van de jonge Werther; Werther pleegt zelfmoord vanwege
een onbereikbare liefde (de ultieme romantische daad) veel literatuur over
adolescenten refereert aan het eenzijdige, heftige of extreme van hun
beleving en gedrag. De adolescentie wordt vaak geschetst als een moeilijke
periode, van sterke emotionele labiliteit, opstandigheid, heftige verliefdheden
en idealisme. Dit zegt iets over het gedrag dat adolescenten vertonen, maar
het zegt ook iets over hoe schrijvers naar adolescenten kijken.
Massamedia
Mediabeelden over de jeugd zijn vaak nogal generaliserend, dit wordt
versterkt doordat in de media het afwijkende, het extreme en sensationele
natuurlijk meer aandacht krijgt dan het gangbare. Vaak worden nieuwe
trends door volwassenen gesignaleerd en verklaard; de combinatie van een
maatschappelijk taboe met de categorie jeugd staat garant voor een
verhoogde journalistieke productie. Interessant is dan de vraag in hoeverre
door bijvoorbeeld media en commercie gesignaleerde trends dan ook
werkelijk algemene trends worden.
Is er sprake van een selffulfilling prophecy (zelfzelf waarmakende
voorspelling) waarbij jongeren zich gaan gedragen naar de door volwassenen
gecreëerde beelden? Dus wanneer volwassen voorspellen dat de jeugd sterk
wordt beïnvloed door de televisie, dan wordt de jeugd ook daadwerkelijk
beïnvloed door alles wat op televisie speelt.
Sociale wetenschappen
Sociale wetenschappers hebben ook veel bijgedragen aan de beeldvorming
over de jeugd.
Sturm und Drang (storm en stress) is het beeld van Stanley Hall
(adolescentiepsycholoog) schetst over de adolescentiefase voortkomend uit
genetisch bepaalde biologische veranderingen; jonge adolescenten gedragen
zich onvoorspelbaar en onevenwichtig, ze hebben sterke wisselingen in
gedrag en stemming. Dit wordt immers veroorzaakt door snelle lichamelijke
en hormonale veranderingen.
Naast deze biologische georiënteerde theorieën bestaan er theorieën die het
gedrag van mensen verklaren op grond van hun sociaal-culturele
ontwikkeling; hierbij wordt de fase van Sturm und Drang gerelativeerd tot een
cultuurgebonden verschijnsel in sommige niet-westerse culturen vertonen
de adolescenten namelijk weinig onvoorspelbaar en onevenwichtig gedrag.
Hier krijgen zij namelijk meer verantwoordelijkheid en worden ze meer door
de gemeenschap opgevoed.
, Deze twee benaderingen zorgen voor het nature-nurturedebat; welke
factoren bepalen onze eigenschappen?
Nature-standpunt: onze eigenschappen worden door aanleg bepaald.
Nurture-standpunt: onze eigenschappen worden voornamelijk door onze
omgeving bepaald.
Tegenwoordig vrij grote consensus dat het een combinatie is van beide
factoren op de ontwikkeling, nu nog de discussie over de mate van die
invloed.
- Gedrag van adolescenten verklaren vanuit de biologische factor (nature):
Een adolescent maakt ingrijpende genetische biologische veranderingen door, zowel
aan de binnenkant als aan de buitenkant; hierdoor functioneren adolescenten steeds
zelfstandiger.
Het lichaam krijgt volwassen vormen, hersenen rijpen en de invloed van hormonen
wordt sterker. Aangeboren talenten of gebreken worden zichtbaar in gedrag.
Met deze kennis van biologische veranderingen is bepaalt gedrag van adolescenten
beter te begrijpen;
Bv: jonge adolescenten brengen veel tijd voor de spiegel om de veranderingen van
hun lichaam te kunnen verwerken;
Bv: het aangeboren streven naar zelfstandigheid kan tot conflicten leiden tussen
ouders en adolescenten.
- Gedrag van adolescenten verklaren vanuit de sociale omgeving (nurture):
Een adolescent ontwikkelt zich ook in interactie met hun sociale omgeving. Thuis, op
straat, op school of met vrienden doen adolescenten allerlei ervaringen op waarvan
ze leren. Ze krijgen te maken met verschillende eisen, mogelijkheden, rollen en
verwachtingen. Deze hebben invloed op hun gedrag.
Om de invloed van de sociale context op het gedrag van adolescenten te begrijpen,
moet je kijken naar de (sub)cultuur en de sociale structuren waarvan die
adolescenten deel uitmaken en de personen die daarbij horen.
Bv: in een groep vrienden zijn jongeren tot hele andere dingen in staat dan wanneer
ze alleen zijn;
Bv: een thuiscultuur die sterk verschilt dan die van op school kan leiden tot
onzekerheid of onaangepast gedrag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller benmiert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now