Summary
MAW samenvatting H5 t/m H8
- Course
- Level
- Book
Samenvatting Seneca VWO hoofdstuk 5 t/m 8
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
laurablom2
Content preview
Samenvatting maatschappijwetenschappen 6 VWO H5 t/m H8Hoofdstuk 5: Politieke theorie
§5.1 Staatsvorming
Voor de Nederlandse politiek gebruiken we drie Engelse termen:
- Politics = de processen waardoor conflicten via strijd en consensus worden opgelost
- Polity = de politieke gemeenschap met structuren en organisaties als gespecialiseerde
en gezaghebbende overheidsinstellingen (het politieke systeem)
- Policy = beleid dat gaat over hoe de samenleving eruit zou moeten zien met de
middelen die daarvoor nodig zijn
De overheid heeft macht om zaken te regelen die mensen niet zelf voor elkaar krijgen. Die
zaken noemen we collectieve goederen, zoals onderwijs, infrastructuur en volksgezondheid.
De overheid kan actoren dwingen mee te werken aan collectieve acties, door bijvoorbeeld
belastingplicht. Veel burgers accepteren deze rol van de overheid.
Kernconcept staatsvorming: de institutionalisering van politieke macht tot een staat
We spreken van een staat als er sprake is van een interne soevereine macht (interne
soevereiniteit) omdat die:
1. als het hoogste gezag regeert over een groep mensen
2. binnen een bepaald grondgebied valt
3. en daarbij het geweldsmonopolie (leger) en belastingmonopolie bezit
Externe soevereiniteit: het staatsgezag is niet ondergeschikt aan het gezag van andere
staten.
Het statensysteem is de regeling van de onderlinge verhoudingen tussen staten. Het is het
resultaat van het proces staatsvorming in West-Europa vanaf de late middeleeuwen. Het
principe van non-interventie(beginsel), waarbij staten zich niet in de interne zaken van andere
staten mengen, deed zijn intrede in de Europese politiek.
Europese staten werden zo machtig dat ze de wereld onderling verdeelden. Zo ontstonden
koloniën die juist niet als staten werden behandeld (kolonialisme). Eerst ging het om
economisch gewin, maar later steeds meer om de eigen cultuur en politiek op te leggen aan de
bevolking van koloniën (imperialisme).
Door rationalisering vond er een verandering plaats hoe de politieke macht het meest effectief
en efficiënt kon worden gestructureerd.
Ambtenaren werden bijvoorbeeld steeds effectiever ingezet.
Kernconcept rationalisering: het proces van het ordenen en systematiseren van de
werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en van het
doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken.
, Rationalisering heeft bij staatsvorming geleid tot veranderingen van de politieke macht. Waar
eerst een traditionele soeverein de politieke macht bezat, hebben processen van
depersonalisering, formalisering en integratie geleid tot wat we nu de moderne staat noemen.
1. Depersonalisering houdt in dat bevelen en wetten niet langer gehoorzaamd worden
omdat een bepaald persoon dat zegt maar omdat iemand een bepaalde rol vervult. Het
gezag van iemand is gekoppeld aan de specifieke rol en niet aan de persoon zelf.
2. Formalisering betekent dat politieke macht steeds minder informeel is. Informele regels
bepalen vaak het gedrag van kleine groepen, maar formele regels bepalen het openbare
leven. Rechten en plichten worden steeds meer officieel vastgelegd in wetten en
contracten, waarbij de overheid de handhaving waarborgt.
3. Integratie houdt in dat de staat en samenleving steeds meer met elkaar verweven
raken. De staat is bedoeld voor bescherming van de samenleving en de samenleving
betaalt de belasting zodat de staat kan functioneren.
§5.2 Politieke socialisatie
Politieke cultuur is het geheel van politieke relevante tradities, kennis, opvattingen en oordelen
die kenmerkend zijn voor een land.
Kernconcept politieke socialisatie: het proces van overdracht en verwerving van de politieke
cultuur van de groep(en) en samenleving waar mensen toe behoren
- De politiek in Nederland staat bekend om het poldermodel: de overlegcultuur tussen overheid
en verschillende actoren zoals belangenorganisaties.
- In het conflictmodel kiezen actoren voor de strijd om de eigen doelen en belangen te
realiseren. Ze voeren strijd om anderen te overtuigen van hun gelijk, bijvoorbeeld door te
staken.
- Lijnrecht tegenover het conflictmodel staat het harmoniemodel. De nadruk ligt op de
overlegcultuur en het bereiken van de consensus staat centraal. We spreken van consensus als
men een breed gedragen overeenstemming bereikt heeft. We vinden samenwerking en
consensus zo belangrijk dat het in de wet is vastgelegd, wat maakt dat het harmoniemodel in
Nederland geïnstitutionaliseerd is.
Een van de factoren die bijdraagt aan de politieke socialisatie van burgers is het politieke
systeem, de parlementaire democratie in Nederland of een ander systeem in een ander land. In
het politieke systeem worden normen en waarden overgedragen.
Politieke socialisatie zorgt ook voor eventuele participatiebereidheid waardoor mensen meer of
minder bereid zijn politiek actief te zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurablom2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82956 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now