Summary
MAW samenvatting H9 t/m H10.1
- Course
- Level
- Book
Samenvatting VWO Seneca Hoofdstuk 9 t/m 10.1
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
laurablom2
Content preview
Samenvatting maatschappijwetenschappen 6 VWO H9 t/m H12Hoofdstuk 9: Paradigma’s
§9.1 Inleiding
Met een paradigma wordt in de wetenschapsfilosofie een geheel van
veronderstellingen aangeduid.
De wetenschapsfilosoof Kuhn defineerde een paradigma als algemeen theoretische
aannames en wetten, en de techniek om deze toe te passen.
§9.2 Rationele actor-paradigma
Het rationele actor-paradigma gaat uit van rationeel handelen, oftewel logische
afweging. In deze afweging draait het om zogenaamde nutsmaximalisatie: het streven
naar zoveel mogelijk baten en zo min mogelijk kosten.
Bij dit paradigma wordt vooral op microniveau gekeken naar verklaringen voor
maatschappelijke verschijnselen. Een maatschappelijk probleem zoals woningnood of
sociale ongelijkheid wordt, volgens dit paradigma, verklaard vanuit de totale
hoeveelheid individuele afwegingen die mensen maken. Het handelen op microniveau
leidt dus tot maatschappelijke verschijnselen op macroniveau.
Belangrijke aannames van het rationele actor-paradigma:
- Om aan nutsmaximalisatie te doen, wegen actoren doelgericht
handelingsmogelijkheden tegen elkaar af met een rationele afweging van kosten
en/of baten
- Rationeel handelen van actoren ordent de samenleving, omdat door deze
handelingen sociale en politieke verhoudingen en bindingen ontstaan
- Handelen vanuit een afweging tot nutsmaximalisatie door het individu kan
(onbedoeld) nadelige gevolgen hebben voor het collectief.
Filosoof Adam Smith leefde in een relatief welvarend Groot-Brittannië rond 1730. In
deze tijd was men bang dat welvaart eindig was en wierp daardoor handelsbarrières op.
De gedachte was dat een land het beste zoveel mogelijk moest exporteren en zo min
mogelijk importeren (mercantilisme).
Smith begon een onderzoek met de vraag waarom sommige landen zeer welvarend zijn
en andere landen minder of zelfs helemaal niet.
Hij concludeerde dat de welvaart van een land voor een belangrijk deel wordt bepaald
door de arbeidsproductiviteit. Hoe hoger deze is, hoe hoger de welvaart.
, Als taken worden opgesplitst en mensen zich specialiseren in bepaalde handelingen,
dan kan er veel meer geproduceerd worden. Smith noemt dit arbeidsdeling.
Hoe meer arbeidsdeling → hoe hoger de arbeidsproductiviteit → hoe meer
welvaart
Het kunnen specialiseren en verdelen van taken middels arbeidsdeling vereist een
markt waar goederen en diensten van de ene specialist kunnen worden geruild met die
van een ander. Adam Smith pleit daarom voor een vrije markt, waarop vanzelf door
vraag en aanbod de beste ruil zou worden gemaakt.
In de samenleving als geheel wordt de welvaart uiteindelijk - aldus Smith - rechtvaardig
verdeeld omdat ieder door het inzetten van verstand kan kiezen om eigen vaardigheden
in te zetten.
Hij concludeert hoe rationeler de kosten-batenafweging wordt benaderd
(nutsmaximalisatie), hoe welvarender een samenleving of individu.
In het denken van Smith herkennen we heel duidelijk de rationele actor.
Vanuit het rationele-actor paradigma wordt verondersteld dat verandering
(hoofdconcept) in een samenleving zal plaatsvinden als:
- actoren verwachten dat de baten van de verandering opwegen tegen de
verwachte kosten
- het bestaande evenwicht in de samenleving wordt verstoord, doordat belangen
van actoren veranderen
- er nieuwe actoren verschijnen met nieuwe belangen
Dit paradigma heeft dus als veronderstelling dat de mens een rationeel wezen is dat
eigenbelang nastreeft. De mens werd steeds meer gezien als een wezen wiens richting
van handelen te sturen was door de kosten-batenafweging van individuen te
beïnvloeden.
De overheid bijvoorbeeld probeert dat door het creëren van ´prikkels´.
§9.3 Conflict-paradigma
Dit paradigma heeft die naam gekregen omdat de kern ervan het idee is dat groepen in
de samenleving een belangenstrijd met elkaar voeren. Wetenschappers die vanuit het
conflict-paradigma redeneren, gaan ervan uit dat maatschappelijke tegenstellingen
leiden tot conflicten in een samenleving.
Deze conflicten zijn bepalend voor een alsmaar veranderende maatschappij die steeds
opnieuw maatschappelijke tegenstellingen en daaruit voortvloeiende conflicten
voortbrengt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurablom2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.33. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82956 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now