§1.1 Wat is wijsgerige antropologie
Plato was van mening dat het lichaam slechts een tijdelijk verblijf is voor het ziel. Het
lichaam is sterfelijk, daar hoef je geen bijzondere zorg aan te besteden. Alle aandacht
hoort naar de ziel te gaan, want die is onsterfelijk
Wijsgerige antropologie houdt zich bezig met vragen hoe we onszelf ervaren, hoe we
over onszelf nadenken, hoe we onszelf ervaren en onszelf opvatten.
§1.2 Lichaam en geest
Manieren van kijken naar lichaam en geest:
1. Dualisme = lichaam en geest zijn onderscheiden van elkaar
2. Materialisme/monisme = een mens bestaat uit alleen een lichaam
3. Gesitueerdheid van het lichaam = de manier waarop je lichaam in de wereld
aanwezig is, is bepalend hoe de mens het heelal waarneemt
4. Cyborg = de mens is een combinatie van lichaam, geest en technologie
Socrates is een dualist en stelt dat ¨alle ziel onsterfelijk is¨. Hij beschrijft de mens en
zijn ziel als een één menner en twee paarden. Het ene paard is goed en het andere
paard is slecht. Een goede menner zorgt dat hij beide paarden in bedwang heeft en dat
noch de bescheidenheid noch de onbescheidenheid de overhand krijgt.
Descartes is ook dualist, en gelooft in de scheiding van lichaam (res extensa) en geest
(res cogitans)
Hij roept met zijn theorie wel het interactieprobleem op = hoe kan je geest (onstoffelijk)
je lichaam (stoffelijk) in beweging brengen terwijl ze gescheiden zijn?
Door veel moderne wetenschap is de materialistische visie populairder geworden en
daarbij past het determinisme = wat gebeurt ligt vast
Maurice Merleau-Ponty: Het bewustzijn, het denken en ervaren, is volgens hem niet
vooraf gegeven, het bestaat niet op zichzelf. Bewust zijn is bij hem een zich bewust zijn
van zichzelf in contact met de omringende wereld (interactie tussen lichaam en
omgeving) Het lichaam is gebonden aan de situatie. Hierdoor kan het lichaam ook maar
op één plaats tegelijk zijn.
Merleau-Ponty breekt het dualisme met de filosofische stroming fenomenologie:
filosofische stroming die menen dat ons denken belichaamd is
, Cyborg = we zijn een mengsel van lichaam en geest, van cultuur en natuur.
Antropoloog Bruno Latour stelt voor om te spreken van een symmetrische
antropologie, waarin mensen en dingen aan elkaar gelijkgesteld worden. Het
uitzuiveren van lichaam en geest is onmogelijk, aldus Latour. Dit maakt hem een
monist.
§1.3 Emoties
Aanhangers van de naturalistische benadering claimen dat emoties behoren tot de
menselijke natuur. Emoties zijn volgens deze benadering niet historisch bepaald, maar
komen universeel voor: ze gelden altijd, overal en voor iedereen.
Volgens Descartes zijn emoties “passies”: ze overvallen ons. Deze passies kunnen
gunstige of ongunstige effecten hebben, maar toch moet je er nooit te veel aan toe
geven.
Spinoza brengt deze zes emoties terug op drie: begeerte, blijdschap en droefheid. Alle
andere emoties zijn volgens hem combinaties van de basisemoties of drukken een
verschil in hevigheid uit.
William James meent dat emoties worden veroorzaakt door lichamelijke reacties op
iets wat we meemaken of zien: ons hart gaat sneller kloppen bij het zien van iemand die
we leuk vinden. Daaruit volgt verliefdheid. Door James wordt de emotie geprikkeld door
iets wat we waarnemen.
In de sociaal-constructivistische visie op emoties zijn de lichamelijke verschijnselen
slechts bijzaak. Het gaat er hier om dat emoties historisch en cultureel bepaald zijn. In
elke cultuur bestaan andere emoties (reactie op geweld).
Dat mensen verschillend reageren op bepaalde omstandigheden is te begrijpen vanuit
de cognitieve benadering van emoties. De situatie waar mensen zich in verkeren
speelt een belangrijke rol: is dat wat we meemaken genoeg om boos of verdrietig over
te worden?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurablom2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.86. You're not tied to anything after your purchase.