Summary
Samenvatting De Geo aardrijkskunde vwo 2 Hoofdstuk 2 : Van de bergen naar de Zee.
- Course
- Level
De Geo aardrijkskunde vwo 2 Hoofdstuk 2 : Van de bergen naar de Zee. Paragraaf 1, 2, 3 en 4
[Show more]
Seller
Follow
schsuze
Content preview
Samenvatting ak hoofdstuk 2Paragraaf 1:
Vroeger was op de plek waar de alpen nu zijn een tropische zee. Door resten van dieren en planten
werd de bodem van de zee bedekt, zo ontstonden lagen. Die lagen werden door zand en stenen
bedekt die rivieren naar zee hadden gebracht. Zo vormde zich dikke lagen sedimentgesteenten.
Door endogene krachten zijn breuken in de aardkorst ontstaan. Die breuken verdelen de aarde in een
aantal platen. Die platen bewegen, ze kunnen uit elkaar bewegen, langs elkaar glijden en botsen. Als
ze botsen ontstaan gebergten.
De alpen zijn ontstaan doordat de plaat van Afrika verschoof en duwde tegen het
sedimentgesteenten in de tropische zee. Hierdoor plooide, kreukelde en brak het gesteente. Het
gesteente werd geplooid en de plooiruggen vormde de alpen. De alpen zijn een plooiingsgebergte.
Kalksteen veranderd bij hitte of hoge druk in marmer, gesteente die op die manier veranderen noem
je metamorfe gesteente.
De Alpen zijn een jong gebergte. Jong gebergte is hoog en heeft steile hellingen, diepe dalen en spitse
toppen. Oud gebergte heeft flauwe hellingen, dit kom door exogene krachten die de bergen in de
loop van tijd afslijten. Dit heet verwering, dat is het slijten van gebergten door weer of plantengroei.
De puin die ontstaat heet verweringsmateriaal.
Verweringsmateriaal kan verplaatst worden door bijvoorbeeld wind of zwaartekracht. Bij die
verplaatsing breekt het landschap verder af. Dat heet erosie. Hoe meer erosie en verwering, hoe
vlakker een landschap is. Als het verweringsmateriaal uiteindelijk weer ergens wordt neergelegd
wordt het landschap langzaam weer hoger. Dit is sedimentatie.
Paragraaf 2:
Duizenden jaren geleden waren de alpen bedekt met enorme gletsjers. De gemiddelde
zomertemperatuur was toen 10 graden lager dan nu. Tijdens deze ijstijd ( glaciaal ) staken alleen
bergtoppen van meer dan 2000 m boven het ijs uit. Grote meren in de Alpenlanden zijn door die
gletsjers uitgeslepen. Na het einde van de ijstijd zijn de meren volgelopen met smeltwater. Als
sneeuw telkens ontdooid en bevriest ontstaat firn : korrelige, ijsachtige sneeuw. Op lager gelegen
plekken in de bergen hoopt firn zich op en vormt een firnbekken : het begin van een gletsjer.
Gletsjers zien er vaak grauw uit, dit komt door het ijs is vermengd met veel stof en puin afkomstig van
de omliggende bergwanden. De meeste puin ligt aan de randen van een gletsjer. ( zijmorene )
Grondmorene ligt onder het ijs. Eindmorene aan het einde van een gletsjer.
Morene: sediment onder het ijs dat achterblijft als de gletsjer smelt.
De gletsjer schuift door het dal naar beneden. Langzaam maar met veel kracht. Alles dat enigszins los
zit duwt de gletsjer voor zich uit. Gevolg hiervan: erosie. V-dalen ( zijn gevormd door rivieren )
veranderen in U-dalen door de gletsjers die het gesteente uit schuren door alle puin in de gletsjer.
Laag in het dal is het warmer, de gletsjer smelt. Onderin de gletsjer ontstaat een gletsjertunnel. Het
smeltwater baant zich een weg door de gletsjer. Op de plek dat het smeltwater weer naar buiten
komt heet de gletsjerpoort. Dit is het begin van een gletsjerrivier.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller schsuze. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.41. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82956 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now