Samenvatting Inleiding tot het recht
Academiejaar
volledige samenvatting o.b.v. ppt in combinatie met lesnotities
voor examen P1
komende uit academische bachelor rechten
Inleiding tot het recht
DEEL I. Wat is recht?
1 Kenmerken en definitie van het recht
1.1 Kenmerken van het recht
• Ordening van de samenleving
• Opgelegd door de samenleving
• Afgedwongen door de samenleving
1.2 Soorten rechtsregels
• Gedragsregels
• Toepassingsregels en structuren (rechtsbescherming!)
• Regels voor maken en wijzigen van het recht
1.3 Definitie
Recht = het geheel van afdwingbare regels
• die het menselijk handelen in de samenleving ordenen
• opgelegd door eigen vertegenwoordigers
1.4 Objectief recht versus subjectieve rechten
Objectief recht
• Voorbeeld
o Aansprakelijkheid
▪ Art. 1382 OBW → iemand die door zijn fout schade toebrengt aan
een ander is aansprakelijk voor die schade
▪ Oorzakelijk verband tussen fout en schade
• Uit het objectief recht kunnen we subjectieve rechten afleiden
Subjectief recht
• Voorbeeld
o Aansprakelijkheid
▪ Dieter oefent een subjectief recht uit op Karim
• Hij stelt hem persoonlijk aansprakelijk voor de schade aan
zijn laptop
• Concretisering van een objectief recht
1
,1.5 Rechtssubject versus rechtsobject
Rechtssubject
• Persoon of groep personen die potentieel drager is van subjectieve rechten
o Natuurlijke persoon
▪ Ieder levend mens van vlees en bloed
▪ Juridische meerderjarigheid vanaf 18 jaar
• handelingsbekwaam
o Rechtspersoon
▪ Entiteit ontstaan door de creatie van natuurlijke personen
▪ Vennootschappen
Rechtsobject
• Voorwerp waarover de rechtssubjecten hun subjectieve rechten kunnen
uitoefenen
1.6 Rechtsmisbruik
Rechtsmisbruik = de uitoefening van een recht op een wijze die kennelijk de grenzen te
buiten gaat van de normale uitoefening van dat recht door een voorzichtig en bezorgd
persoon
• Voorbeeld
o Twee stukken grond, op dit moment nog leeg
o Persoon A bouwt ene huis op zijn grond
o Blijkt dat er een klein stukje van het huis op de grond van persoon B ligt
o B eist dat het huis moet worden afgebroken
▪ Juridisch gezien volledig in zijn recht
▪ Situationeel bekeken is die juridische uitkomst buiten proportie
• Wanneer spreken we van rechtsmisbruik?
o Oogmerk tot schade
▪ Enige doel is om schade aan te richten bij de andere
o Afwezigheid van belang
▪ Men heeft er absoluut geen belang bij
o Abnormale rechtsuitoefening
2 Soorten subjectieve rechten
2.1 Politieke rechten: subjectieve rechten van burger t.a.v. de overheid
• Politieke vrijheden
o Voorbeelden
▪ Recht op onderwijs
▪ Recht op gelijke behandeling
▪ Recht op vrije meningsuiting
• Participatierechten
o Voorbeelden
2
, ▪ recht om je verkiesbaar te stellen
▪ recht op deelname aan het overheidsbeleid
• Sociaaleconomische rechten
o Iedereen laten deelnemen aan onze economie
o Sociale verzorgingsstaat / welvaartsstaat
o Rechten t.o.v. de overheid
o Voorbeelden
▪ Pensioen
▪ Werkloosheidsuitkering
▪ Invaliditeitsuitkering
2.2 Burgerlijke rechten: subjectieve rechten van burgers t.a.v. zijn
medeburgers
• Extra-patrimoniale rechten
o Niet in geld waardeerbaar, niet overdraagbaar
▪ Persoonlijkheidsrechten
▪ Familierechten
• Patrimoniale rechten
o In geld waardeerbaar, verhandelbaar
▪ Zakelijke rechten
▪ Vorderingsrechten
• Aanspraak t.a.v. een bepaalde persoon voor een bepaalde
prestatie
▪ Intellectuele rechten
• Aanspraak op een idee
3
, 3 Deelgebieden van het recht
Volgens inhoud
• privaatrecht
• publiekrecht
Volgens territorium
• nationaal recht
• internationaal recht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottematthys. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
