1. Criminologische wetenschappen
• Criminologie = wetenschap die criminaliteit vanuit verschillende invalshoeken benadert.
à kennis uit verschillende disciplines
= zelfstandige wetenschap, met eigen professionele verenigingen en wetenschappelijke
tijdschriften
• Criminoloog à aandacht gericht op criminaliteit als verschijnsel à breed veld
• Stanley Cohen + Ronnie Lippens definiëren het domein van criminologie met volg. vragen:
Waarom worden wetten gemaakt? Waarom worden ze overtreden? ...
2. Intersectioneel denken
• Iedereen behoort tot ‘etnische’ groep + gekoppeld aan maatschappelijke betekenisgevers of
indelingen (gender, etniciteit, klasse, leeftijd, ...)
• Verwevenheid van categorieën vraagt complexere analyses en oplossingen
• Intersectionaliteit = benadering die samenloop van discriminatiegronden en dynamiek die
daaruit vloeit à zichtbaar maakt
à Perspectief dat oplossingen formuleren helpt + rekening houdt met verschillende
aspecten + andere manier van kijken
= KRUISPUNTDENKEN = vaak onzichtbare aspecten (gender, etniciteit, ..) hebben gelijktijdig en
in wisselwerking een invloed op ieders positie in de samenleving
2.1 Grondleggers
• Eind jaren 80 en begin 1990: feministische Afro-Amerikaanse juriste Kimberlé Crenshaw
(rechtszaak zwarte vrouwen tegen General motors)
• Patricia Hill Collins à identiteitsvorming en black feminism
• 14 (machts)assen invloed op maatschappelijke positie en identiteitsvorming (Helma Lutz)
• Sociale ordeningsprincipes, dimensies of assen van maatsch. betekenisgeving = gender,
etniciteit, klasse, .. à sturen gedrag en denken
2.2 Link met criminologie
• Strafrechtsysteem à niet immuun voor ongelijkheid en discriminatie à vaak blind voor
posities van mensen aan andere kant van machtsassen (privileges)
1
,Deel 2; Criminaliteit
Criminaliteit = plegen van strafbare feiten, gedrag dat als strafrechtelijke inbreuk wordt
bestempeld
Deviant gedrag = gedrag dat door samenleving als schadelijk wordt ervaren (nt strafbaar)
Crimineel gedrag = gedrag door samenleving als schadelijk ervaren én strafbaar (strafrecht)
Jeugdcriminaliteit = voor 18j strafbare feiten à jeugddelinquentierecht
à onderzoek hanteert niet strak leeftijdsgrens
MENSELIJK GEDRAG
Maatschappelijk aanvaardbaar Maatschappelijk niet aanvaardbaar
gedrag gedrag
(=normoverschrijdend gedrag)
Strafrechtelijk Niet strafrechtelijk
vervolgbaar vervolgbaar
(=delinquent gedrag)
1. Wat is criminalisering?
Proces waarin bepaald wordt of een bepaald gedrag maatschappelijk onaanvaardbaar is én
strafrechtelijk vervolgbaar moet zijn
Criminaliseringsproces: wat noemen we crimineel gedrag? Afhankelijk van:
1. Gevolgen van het gedrag voor SO en samenlaving
2. (Morele) opvattingen van machtshebbers
3. Publieke opinie
4. Tijd en plaats waarin gedrag plaatsvindt
2
, 1.1 Wie bepaalt de norm?
• Geschiedenis: hogere klasse = eigen waarden en normensysteem
• Tussen ¹ klassen, seksen andere normen
Criminaliteit = niet enkel door strafwetgeving à sociale constructie à crimineel = bestempeld
door menselijke afspraken à tijd – en ruimte bepaald
Sociaal geconstrueerd door interactie tss 4 factoren:
1. Dader
2. SO
3. De staat (als strafwetgever)
4. Publeke opinie
1.2 Is criminalisering normatief?
JA!
• Normerende functie: Emile Durkheim à verontwaardiging over criminelen = normen
herbenoemen
• Michel Foucalt: onmenselijke situaties in gevangenis à criminelen dwingen tot beestachtig
gedrag
• Hedendaagse kritiek: consensus à sociale ongelijkheden + culturele conflicten
• Nelson mandela: door apartheidsregime gecriminaliseerd
1.3 Verloopt het criminaliseringsproces overal hetzelfde?
NEE!
• Verschilt van staat tot staat, van tijd tot tijd
• Waardestelsel leeft en evolueert onder bevolking
• Globalisering à ± universeel = Universele verklaring van de rechten van de mens
1.4 Principes criminaliseringsproces
Wederkerigheidsprincipe
• Alle gedragingen moeten zo min mogelijk schade berokkenen aan anderen
• Gedrag te veel schade veroorzaakt aan anderen = regering à straffen
• Binnen democratische samenleving à streven naar max. nut (lange termijn) voor iedereen
= utilitarisme
• !! Voorwaarde = lange termijn
• Niet alle strafwetten zijn gebaseerd op dit principe
(Neo)liberale levensvisie
• Individuele vrijheid
Politieke (electorale) belangen à rol in gevoerde beleid
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller XVDH97. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.