1.1.1
Waarden: Dingen die mensen belangrijk vinden in hun leven -> te maken met
opvoeding, omgeving, karakter en levenservaring.
Normen: Hoe je je moet gedragen volgens waarden.
Maatschappelijk vraagstuk: De belangrijkste vragen in onze huidige samenleving.
Je spreekt van een maatschappelijk vraagstuk wanneer:
- Grote groepen in de samenleving de gevolgen ervan ondervinden
- Er tegengestelde belangen en visies zijn.
- Een gemeenschappelijke aanpak nodig is waarbij de overheid een rol heeft.
Macroniveau: Grootschalige vraagstukken.
Microniveau: De individuele gevolgen.
Belang: Het voordeel dat iemand heeft. De mate van een waarde
Maatschappelijke positie: Hoe veel aanzien je in de maatschappij hebt.
Dilemma: Lastige keuze uit twee of meer alternatieven die allemaal duidelijke
nadelen hebben.
Compromis: een overeenkomst waarbij alle partijen iets toegeven.
Invloed omgang met maatschappelijke vraagstukken: Plaats, Tijd en Groep.
Dynamiek van de samenleving : Constant veranderen normen, waarden en
belangen.
1.1.2
Rechtsstaat: rechtszekerheid Nederland en persoonlijke vrijheid.
Parlementaire democratie: Manier hoe politieke partijen keuzes maken.
Pluriforme samenleving; Cultuur en cultuurverschillen in Nederland.
Verzorgingsstaat: De manier hoe mensen voor elkaar zorgen.
Kernbegrippen:
- Macht:
De kracht om het gedrag of denken van anderen te beïnvloeden.
- Sociale ongelijkheid:
Ongelijke verdeling van kennis, financiële middelen en (politieke) macht.
- Sociale cohesie:
De mate waarin mensen zich verbonden voelen met elkaar.
Gezag: Macht die geaccepteerd is.
Machtsbronnen: Geld, functie of beroep, kennis, overtuigingskracht, aanzien, aantal
en geweld hebben allemaal invloed op de macht van iemand.
, 2.1.1
Rechtsstaat: staat waar je als burger met de grondwet wordt beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
Autoritaire staat: Één machthebber of een kleine groep mensen met de macht.
Democratische rechtsstaat: Burgers mogen meebepalen (door bijv stemmen)
Sociale rechtsstaat: Wetten en voorzieningen in het voordeel van de burgers.
Rechtszekerheid: De overheid verwacht dat jij je aan de wet houdt maar de overheid
moet zich ook aan de wet houden, iedereen kan precies nagaan wat mag en wat niet
mag.
2.1.2
Filosofie sociaal contract: Thomas Hobbes (1588-1679) John Locke (1632-1704)
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)
Sociaal contract: tot afspraken komen om in natuurlijke vrijheid en gelijkheid te
kunnen leven.
Geweldsmonopolie: De staat mag als enige geweld gebruiken.
Trias politica: wetgevende macht, uitvoerende macht en rechtsprekende macht.
Beginselen van de rechtsstaat:
- Beginsel van grondrechten: mensen zijn in vrijheid en gelijkheid geboren en
moeten ook zo kunnen samenleven
- Soevereiniteits- en democratiebeginsel: De mensen sluiten gezamenlijk een
vredesakkoord, een sociaal contract.
- Legaliteitsbeginsel: Een staat die het sociaal contract tussen mensen kan
stoppen, maar gebonden is aan wetten die partijen zelf hebben opgesteld.
- Beginsel van de trias politica: De macht van de staat wordt voor de zekerheid
verder begrensd door de scheiding van de staatsmacht.
2.1.3
Rechtshandhaving: Het in stand houden van de wet en het naleven
Rechtsbescherming: Weten waar je aan toe bent als het om wetten en regels gaat.
2.2.1
Staatsregeling van de Bataafse Republiek: Iedere burger is gelijk en heeft
onschendbare grondrechten.
Constitutionele monarchie: Een koninkrijk met een grondwet.
Onschendbaar: Buiten het spel van de macht.
Censuskiesrecht: Kiesrecht voor een kleine groep mannelijke burgers die een
bepaald bedrag belasting betaalden.
Nachtwakersstaat: Een staat die zich voornamelijk inzet voor de bewaking van de
veiligheid van de burgers.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmadunnink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.06. You're not tied to anything after your purchase.