Wil jij het open boek tentamen rocken? Heb je geen zin om te blijven bladeren in het boek en in tijdsnood te komen? In deze samenvatting staan alle begrippen geformuleerd zodat je ze zo over kan nemen, inclusief alle rechtsbeginselen van Engbert. Gratis punten dus! Alleen het redeneren moet je nog...
Samenvatting boek The Sociology of Health and Illness (S. Nettleton)
All for this textbook (1)
Written for
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Gezondheidswetenschappen
Medische Sociologie
All documents for this subject (25)
Seller
Follow
gezondheidswetenschapper4life
Reviews received
Content preview
Samenvatting open boek tentamen
Hoofdstuk 5: Sociologie van het lichaam
Welke ontwikkelingen hebben ertoe bijgedragen dat het lichaam onderwerp is geworden van sociaal
georiënteerd onderzoek?
Groeiende interesse in het lichaam door volgende ontwikkelingen:
1. pogingen van vrouwen om controle over hun eigen lichaam terug te krijgen van een door
mannen gedomineerd medisch beroep. (feminisme)
2. ontwikkeling van technologische innovaties, zoals bij voortplanting
3. de cult van het lichaam in de ‘consumer culture’ vormt in toenemende mate een belangrijke
dimensie in postmodernistische samenlevingen. (perfecte lichaam is maakbaar)
4. Demografische factoren zoals de vergrijzing hebben de veranderende aard van menselijke
lichamen benadrukt
5. Politicalisering van het lichaam waarbij activisme, medisch onderzoek kan vormen
6. Groeiende bezorgdheid over ethische kwesties omtrent het lichaam
Wie was Foucault en wat is zijn theorie over het lichaam? En wat zeggen Bourdieu, en Elias eigenlijk
met hun theorieën?
Theorie van Foucault (p.106)
Verschuiving van ‘souvereine macht’ (=power woonde in het lichaam van de vorst, macht ligt bij de
bovenste stand. Koning zegt jullie moeten dit doen. Iemand met een autoritaire positie die zegt dat
we iets moeten doen.) naar ‘disciplinary power’ (=macht wordt geïnvesteerd in lichamen van een
bredere populatie. Lichamen worden gereguleerd, getraind en behouden).
Het gaat om disciplinerende macht. Er ontstaat een nieuw vertoog waarin een nieuw normaal
ontstaat, vertoog wordt geïnternaliseerd. We doen ons dit zelf aan, zelfdisciplinering. Door
observatie van anderen disciplineren we onszelf. *geen rimpels, als dingen kunnen waarom zou je
dat dan niet doen. Druk voelen om mee te doen.
Een belangrijk concept in Foucault is ‘bio-power’: de relatie tussen macht en kennis die ontstaat door
– hiërarchische observatie locaties waar individuen kunnen worden geobserveerd.
Voornamelijk te zien in instituties zoals scholen, gevangenissen en ZKH).
– ‘normalizing judgement’ acties van elk individu worden vergeleken met acties van
anderen. Individuen worden gemeten en beoordeeld, waardoor een norm kan worden
vastgesteld.
– Onderzoek combinatie voorgaande, het individu kan worden beoordeeld en gecorrigeerd.
Zijn concept van ‘The clinical glaze’ is belangrijk om het historische verhaal van Foucault te begrijpen
over hoe biomedicine in de achttiende eeuw is ontstaan.
Theorie van Bourdieu (p.114)
Het lichaam kan beïnvloed worden door sociale locatie. Zelfidentiteit onlosmakelijk verbonden met
het lichaam. Sociale ongelijkheid door 4 vormen van kapitaal: economisch, cultureel, symbolisch en
, fysiek. Fysiek kapitaal (hoe lichaam eruit ziet en hoe je die behandeld) kan worden omgezet in
economisch kapitaal (stapje voor in het werk, promotie of eruit).
Gaat er ook om: welke boodschap heb je meegekregen en opgeslagen in je lijf. Opgevoed met dat rijk
zijn en succes erbij hoort of dat het geluk is.
Theorie van Elias (p.110)
Samenlevingen zijn het resultaat van de interacties tussen individuen. Door de tijd heen zijn er
etiquette ontwikkeld over wat goed is en wat niet (benen scheren is nu nodig). Civilisatie proces:
etiquette en norm
– Socialisering
– Rationalisering
– Individualisering
*botox is de norm geworden, etiquette. Anders ben je een vies oud wijf.
‘Civilised’ /Beschaafd lichaam: een concept ontwikkeld door Norbert Elias om een historische en
culturele verschuiving aan te duiden waarbij het lichaam onderhevig is aan toenemende beperkingen
die het ‘natuurlijke’ lichaam lijken te beperken. De ontwikkeling van regels rond het eten van
manieren is een voorbeeld van hoe het lichaam ‘geciviliseerd’ is geworden. (In boek *nursing care en
unbounded bodies)
Wat wordt bedoeld met ‘body work’? Met ‘het lichaam als project’?
Body work: werk dat zich direct richt op de lichamen van anderen: beoordelen, diagnosticeren,
hanteren, behandelen, manipuleren en controleren van lichamen, die zo het object van de arbeiders
arbeid worden.
Lichaam als project: Het lichaam wordt gezien als een entiteit, wat altijd in een onvoltooide staat is.
Het is in een proces om iets te worden, een project waaraan gewerkt moet worden en een deel van
een persoons identiteit kan uitmaken.
Soorten stromingen
Naturalistisch Lichaam is vast gegeven, entiteit
Sociaal-constructivistisch kijken naar waarderingen betekenis van het lichaam als effect van
omgang met elkaar en de samenleving. Of matiger: het lichaam is onaf, een materiele basis die
verder gevormd wordt door sociale praktijken.
Fenomenologisch Hoe beleven mensen hun lichaam, wat voor betekenis geeft iemand eraan?
Embodiment: de ervaring van het leven door en met het fysieke lichaam. Onze ervaringen zijn in
wezen belichaamd. We ervaren bijvoorbeeld plezier en pijn door het lichaam. Gevoelens van geluk
en verdriet zijn even fysiek als emotioneel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gezondheidswetenschapper4life. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
