Summary
Samenvatting Geschiedenis
- Course
- Institution
Samenvatting Geschiedenis & Actualiteit
[Show more]
1 review
By: jannemaiori • 3 year ago
Seller
Followarzuvandebroek
Reviews received
Content preview
Geschiedenis en actualiteitInleiding
Waarom geschiedenis van 19de en 20ste eeuw?
AMP (Algemeen Menselijk Patroon) van Jan Romein
• Dictatuur, religie en zelfvoorziening spelen een grote rol
EMP (Europees Menselijk Patroon) als afwijking
• Is model en norm geworden (successtory van het Westen)
• Democratie i.p.v. dictatuur
• Religie is minder belangrijk
!Wordt steeds groter
!Wij leven in het EMP ondanks dat dit de uitzondering is
Er zijn restanten van het AMP:
• Trump en Assad die zelf alles willen beslissen - of zich zo profileren
• Door de rechterlijke macht die vb. tegen Trump zegt dat het inreis verbod illegaal is spreken we
van het EMP (= democratisch)
Specifieke problemen rond hedendaagse geschiedenis
1.Te veel bronnen
2.Verleden staat te dichtbij om grote lijnen te herkennen
3.Verleden en actualiteit worden vaak gebruikt/misbruikt
Deel 1: Ideologieën
1. Begripsomschrijving
Ideologie = samenhangend normen- en waardenstelsel met betrekking tot mens en samenleving
waaruit opties of programma’s resulteren voor politiek handelen en voor de inrichting van de
samenleving
• Een wensdoel, streefdoel over hoe een samenleving zou moeten worden
Waarom zijn godsdiensten geen ideologieën?
“Dit mag wel en dit mag niet” werd vaak bepaald door godsdiensten.
Ideologieën zijn nieuwer en moderner.
Ideologieën zijn een relatief modern verschijnsel
Velen ontstonden de laatste 200 jaar, hun opkomst eind 18de, begin 19de eeuw hangt samen
met:
• Opkomst burgerij en groeiende betekenis in de politiek (emancipatie middenklasse t.o.v. adel en
clerus)
• Politisering van de massa en betekenis van publieke opinie voor de politiek
• Noodzaak voor politieke leiders om te legitimeren t.o.v. hun achterban en om een achterban te
verwerven door opkomst van het parlementarisme
Te legitimeren:
In AMP: niet nodig, geen verantwoording van macht = descending theory of power
In EMP: legitimatie “ik heb macht omdat ze op mij hebben gestemd” = ascending theory of
power !verhaal rond verkiezingen en standpunten = ideologie
1
,Binnen elke ideologie doen zich verschuivingen voor
Hebben te maken met de inhoud, een evolutie die parallel loopt met de veranderen in de
maatschappij.
= tragiek
• Gaat in toenemende mate resultaten boeken en haar oppositionele functie verliezen en meer
‘verrechtsen’
Verloop van een ideologie
• Progressief = links: willen verandering
• Conservatief = rechts: willen geen verandering
WISSELPUNT:
eerst progressief, willen verandering !verandering
bereikt !willen nieuwe behouden (conservatief)
Een ideologie eindigt altijd conservatief.
Blauw: begin: persoon is het niet eens met een idee
Geel: klein radicaal groepje leest boek van man die het
niet eens is en gelooft het
Groen: volgen het radicale groepje maar zijn zelf niet zo radicaal
Paars: doelstelling = bereikt
• Optie 1: stoppen
• Optie 2: doelen aanpassen en doorgaan
Begin nieuwe ideologie: doel ideologie 1 is bereikt en zo is er weer een persoon die daaruit nieuwe
ideeën haalt
Een ideologie gaat nooit dood en wordt nooit verslagen
• Organisch
• Opstarting: raakt bijna x-as maar stopt nooit helemaal
• Het idee blijft altijd bestaan
AMP: problemen, oneens, … !dictator vermoorden !veranderingen: nieuwe leider
MAAR: ideologie: het idee blijft altijd bestaan ookal is de leider door !nieuwe leider, nieuw idee,
ideologie gaat door
2
,2. Het liberalisme
• Verkiezingen om parlement te verkiezen
• Door een parlement laten vertegenwoordigen
• Spelregels op papier: grondwet
Grootste tegenstelling in België
Christendom/godsdienst Liberalisme
Liberalen Socialisten
Socialisten: Marx communisten - Sociaal
democraten
UCLL = katholiek
PXL = liberaal
2.1 Wortels van het liberalisme
2.1.1 Maatschappelijke context
Liberalisme is de belangrijkste ideologie
• Iedereen verstaat er iets anders onder: heeft doorheen de tijd andere betekenissen gekregen =
container begrippen
• De basisideologie in het Westen
Verlichting: zelf verantwoordelijk zijn, zelf nadenken, zelf toekomst bepalen !het liberalisme
Liberalisme wortelt in de Verlichting
• Mens en brein centraal
• Geen verklaring bij God
• Gelijke rechten voor alle mensen, fundamentele vrijheden
• Individuele vrijheid als voorwaarde voor vooruitgang
Descending theory of power: de macht komt van bovenaf (God)
Ascending theory of power: macht moet verantwoord worden, verkozen door het volk
Liberalisme ging terug op de ideeën van John Locke, Montesquieu, Rousseau en op de concrete
voorbeelden van de Amerikaanse en Franse Revolutie.
2.1.2 John Locke
Two Treatises of Government
: hierin schreef Locke de contracttheorie
• Houdt in dat er een contract wordt opgesteld tussen overheid en burger waarin burger
voorwaardelijk de macht overdraagt
• Taak van de overheid om de rechten van het individu te beschermen
• Vrijheid
• Leven
• Bezit
• Aan beide kanten van het contract worden rechten en plichten toegevoegd
• Politiek contract
3
, 2.1.3 Montesquieu
Wordt beschouwd als vader van het liberalisme
Scheiding der machten = l’Esprit des Lois
• Wetgevende macht
• Uitvoerende macht
• Rechterlijke macht
GEEN SCHEIDING KERK EN STAAT
2.1.4 Rousseau (vervolg op Locke)
Contract bouwt voort op dat van Locke
Le Contrat Social: hierin pleit hij voor vrijheid in harmonie met macht
• Het parlement moet het volk vertegenwoordigen
• Rousseau is uitvinder van verkiezingen die bepalen hoe parlement wordt samengesteld om volk
te vertegenwoordigen
= Grondwet: sociaal contract
Basisregels van alle wetten waar iedereen zich aan moet houden
Amerika (meest liberale land ter wereld)
• Grondwet nog nooit aangepast
• Misschien wel met Trump
België
• Grondwet al 6 keer aangepast
2.1.5 Amerikaanse Revolutie (1776)
Dubbele revolutie:
• Tegen Engelse centralisatiepolitiek
• Voor een liberale omwenteling
Eerste voorlopige grondwet
• Verzet tegen tirannie
• Bijna alle macht bij staten
Definitieve grondwet = Constitution
• Federale, wetgevende, uitvoerende macht
• Lidstaten bleven soeverein
!"nkele jaren later werd Bill of Rights toegevoegd
• Grondrechten van individuele burger
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller arzuvandebroek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now