Kennismaking met Onderzoeksmethoden en statistiek (201800171)
Summary
Samenvatting KOM hoorcolleges
6 views 1 purchase
Course
Kennismaking met Onderzoeksmethoden en statistiek (201800171)
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
Dit is een samenvatting over het vak KOM. In deze samenvatting komt stof terug uit hoorcollegec, grasple lessen, het boek en aantekeningen uit werkgroepen. Deze stof is duidelijk uitgelegd met voorbeelden over bepaalde definities. Hiermee wordt de stof snel duidelijk. Deze samenvatting heeft voor m...
Kennismaking met Onderzoeksmethoden en statistiek (201800171)
All documents for this subject (17)
Seller
Follow
merel611
Content preview
HOORCOLLEGE: KENNISMAKEN MET
ONDERZOEKSMETHODEN & STATISTIEK
Deel 1 Kwalitatief onderzoek
Kenmerken wetenschappelijk onderzoek
1. Empirisch > gebaseerd op systematische waarnemingen
2. Controleerbaar > peer review (transparant)
3. Probabilistisch > de leer van waarschijnlijkheid (theorie die stelt dat 'de
werkelijkheid' bestaat, maar nooit volledig kan worden gekend, uitspraken
kunnen niet voor iedereen gelden, je houdt je bezig met onzekerheden)
Theorie in sociale wetenschappen
“Een theorie is een geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in
onderlinge samenhang worden beschreven. In de wetenschap is een theorie een
getoetst model ter verklaring van waarnemingen van de werkelijkheid.” Oftewel ‘’
Een theorie is een set van beweringen -zo simpel mogelijk- die algemene
principes beschrijft over hoe variabelen met elkaar samenhangen.’’
!! Psychologen kunnen met hun observaties een theorie versterken, maar nooit
bewijzen
Kenmerken van een goede wetenschappelijke theorie
Ondersteund door data (uit wetenschappelijk onderzoek)
Falsifieerbaar > een theorie moet weerlegd kunnen worden aan de hand
van verzamelde gegevens
Spaarzaam (parsimonious) > als een eenvoudige theorie volstaat, is het
niet nodig om deze complexer te maken; eerder algemene theorie dan een
hele specifieke theorie
Een wetenschappelijke theorie is niet goed als die op persoonlijke ervaringen is
gericht. Dit omdat bij ervaringen geen controlegroep is, eigen ervaringen worden
verstoord door externe variabelen, eigen ervaringen zijn gebaseerd op
bevindingen van één of een paar personen. Daarnaast zijn ook intuïtie en
autoriteiten een minder goede bron van informatie dan empirisch onderzoek.
Onderzoeksvragen
In wetenschappelijk onderzoek zijn er twee soorten onderzoeksvragen
1. Fundamenteel ‘’basic’’ > kennisvragen VB. Wat gebeurt er in het brein
van een kind wat dyslectisch is?
2. Toegepast ‘’applied’’ > praktijkvragen VB. Hoe kan het probleem worden
opgelost? (Twijfel je? Los je daarmee een praktijkprobleem op?)
Onderzoeksontwerp
De onderzoeksvraag leidt tot een onderzoeksontwerp
Wat voor soort empirische gegevens worden verzameld?
Zijn de gegevens kwalitatief of kwantitatief?
Kwalitatief > iets wat weergeeft wat de kwaliteit was
Kwantitatief > antwoorden omzetten in getallen VB. tentamencijfers
Hoe worden de gegevens verzameld?
,Kwalitatief onderzoek
Voornaamste doel van kwalitatief onderzoek:
Het begrijpen van sociale fenomenen vanuit hun ‘’natuurlijke context’’
Empirische patronen te vinden > vormen een startpunt voor
theorievorming
Patronen vind je in: gesproken of geschreven teksten, observaties van gedrag en
interacties en beeldmateriaal etc.
Wat wordt er dan onderzocht? VB. culturele verschillen in de zorg voor ouderen
(onderzoeker geïnteresseerd in de natuurlijke omgeving van de ouderen)
!!Samenvattend kwalitatief onderzoek is:
1. Vanuit het eigen perspectief
2. Contextuele benadering
3. Via specifieke observaties probeert de onderzoeker
De sociale werkelijkheid te omschrijven in al haar diversiteit
Naar algemeenheden te zoeken die nieuwe theorieën vormen of
bestaande theorieën aanpassen
Kwalitatief onderzoeksvraag kan je herkennen aan de volgende elementen
‘’SPI (C) E’’
S etting: waar, in welke context?
P erspective/Population: wie?
I nterest: wat?
C omparison: vergeleken met wie/wat?
E valuation: met welk resultaat? Wat wordt er geëvalueerd/onderzocht?
VB. ‘’Hoe ervaren (E) in een ziekenhuis (S) kinderen met ADHD (P) de ouder-
kindrelatie (I) voor en na hun diagnose (C)?’’
Kwalitatieve data kan verzameld worden middels:
Interviews
Focusgroepen
Observaties
Bestaande data
Interview
Interview definitie
‘’Een gesprek waarbij de ene persoon de vragen stelt over het gedrag/ ideeën/
houding etc. aan iemand rondom een sociaal fenomeen.’’
Kwalitatief interview is een gesprek waarin de interviewer vragen stelt aan de
geïnterviewde over: ideeën, motieven, ervaringen > een geïnterviewde wordt
een informant of respondent genoemd.
Soorten interviews
Ongestructureerd > Hele open sfeer van alles kan besproken worden, er staat
weinig vast over het verloop van het interview
Semi- gestructureerd > Topic lijst + Uitkomsten van het onderzoek over de
dezelfde ervaringen met een onderwerp.
Gestructureerd interview (geen kwalitatief onderzoek) > Gekaderd
duidelijke punten + Richting survey
Verloop van gesprek hangt af van interviewer
, Bewust van eigen rol
Bij focusgroep: moderator moet het gesprek in goede banen leiden >
Interviewer/moderator kan doorvragen om er achter te komen wat de
respondent echt bedoelt + Interviewer/ moderator moet zich bewust zijn
van de non-verbale signalen van de respondenten. Deze geven informatie
over hoe zeker of eerlijk de respondent(en) is/zijn over het gegeven
antwoord > belang van verstandhouding (rapport waar non-verbale
gedrag en de sfeer van het gesprek beschreven wordt)
Voordeel is dat onderzoeker met interview de diepte in kan gaan, kan doorvragen
wat de respondent precies bedoelt. Onderzoeker is nadrukkelijk aanwezig bij
dataverzameling (semigestructureerd of ongestructureerd).
Hoe ziet verzamelde data eruit na een interview?
Vaak wordt het gesprek opgenomen en later volledig uitgetypt in een
transcript
Tijdens het gesprek maakt de onderzoeker field notes (aantekeningen
die waardevol kunnen zijn tijdens het analyseren van de data in een
later stadium)
Focusgroep
Er is interactie tussen de deelnemers > hierin is de onderzoeker vooral
geïnteresseerd en dit maakt anonimiteit en vertrouwelijkheid lastiger te
waarborgen
Onderwerp is vaak meer specifiek
De interviewer heeft taak van moderator (iemand die een gesprek of
discussie in goede banen probeert te leiden)
Groepssamenstelling: moderator + 6-10 personen (homogeen groep qua
achtergrond maar wel breed scala aan ervaringen, heterogeen)
Daarnaast kan data worden verzameld door middel van observatie >
waarnemen en registreren van gedragingen, gebeurtenissen en interacties
Observatieonderzoek
Typen van observatieonderzoek
1. Participerend vs. Niet-participerend (bestudeerd de onderzoeker de
mensen van buitenaf of wordt de onderzoeker deel van de groep?)
Participerend > onderzoekers staan vaak heel dicht bij de mensen
die bestudeerd worden dit kan een positief effect hebben op de
kwaliteit van de gegevens maar ook een negatief effect aangezien
de onderzoeker té betrokken kan raken bij deze mensen
Niet-participerend > onderzoekers hebben meer afstand tot de
mensen dit kan positief effect hebben op objectievere observaties
maar ook een negatief effect tot de mogelijkheid van
misinterpretaties
2. Verhuld vs. Onverhuld (weten de mensen dat ze
geobserveerd/bestudeerd worden?)
3. Systematisch vs. Niet-systematisch (zijn de fenomenen waar naar
gekeken wordt van te voren vastgelegd?)
Etnografie: de onderzoeker dompelt zich onder in een gemeenschap of
organisatie om gedragingen en interacties van dichtbij te kunnen observeren,
, dit kan participerend of niet-participerend gedaan worden of verhuld of
onverhuld
Etnografie kenmerkt zich door een lage betrouwbaarheid, maar maakt het wel
mogelijk dat onderzoeker dichter bij een specifieke waarheid, situatie of
gebeurtenis komen dan mogelijk is met andere manieren van onderzoek
doen. Op die manier kan etnografie wel leiden tot een hoge validiteit.
Onderzoekers kunnen vier rollen aannemen bij het doen van veldwerk:
1. Complete participant: helemaal onderdompelen in iemands leven, ware
identiteit als onderzoeker laten ze niet zien aan die mensen.
2. Participant observer: de meest voorkomende rol, ook in iemands leven,
maar laten nu wel hun identiteit zien.
3. Observer: de onderzoeker vertelt dat de mensen geobserveerd/
onderzocht worden, maar gaat niet op in hun leven.
4. Covert observer: vertelt niet dat de mensen geobserveerd/ onderzocht
worden
Observatieonderzoek wordt uitgevoerd op een site en je krijgt toegang tot de site
via gatekeeper
Interactie tussen onderzoeker en respondent speelt weer een belangrijke rol:
vinden van een key informant + verstandhouding
Bestaande gegevens
Verzamelde data kan er als volgt uit zien
1. Directe observaties
2. Inferenties > interpretatie van de onderzoeker
3. Analyse > koppeling observaties aan theorie
Kwaliteit van de data
Gedrag van respondenten wordt beïnvloed door:
De aanwezigheid/gedrag van de onderzoeker
Het feit dat de participanten weten dat ze geobserveerd worden
(Hawthorne effect)
Dit samenvattend heet ook wel reactiviteit (interviews, focusgroepen en
observaties) > heeft invloed op de kwaliteit van de verzamelde gegevens, bij
bestaande gegevens is reactief zijn niet het geval en dat is een groot voordeel.
Verzamelen van bestaande gegevens waar reactiviteit geen rol speelt > zijn
gegevens die niet specifiek voor huidige studie worden verzameld
Kan verzameld zijn voor ander onderzoek (secundaire data)
Data verzameld door het CBS
PISA
Kunnen ook gegevens zijn die er zijn zonder dat ze voor onderzoek gegenereerd
zijn: afval + instagram foto’s
Bij de toegankelijkheid van bestaande gegevens kunnen er mogelijke barrières
zijn: hoge kosten, moeilijk te gebruiken en ethische bezwaren.
Ethiek
Ethiek: kritisch nadenken over wat goed is om te doen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merel611. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.12. You're not tied to anything after your purchase.
