Vetten
0 Inleiding tot de vetten
0.1 Definitie en functie
Vetten en lipiden
= (Zeer) beperkt oplosbaar/onoplosbaar in water
= Oplosbaar in niet-polair solvent (ether, chloroform …)
≠ structureel verwant
Vetten:
Ofwel hydrofoob (apolair) door KWS
Ofwel amfipatisch (polaire en apolaire gedeeltes)
Lipiden:
Niet alleen kwantitatief belangrijk ook voor functies in organismen
vb. structuurcomponent van membranen; opslag metabolisch brandstof …
Polair/ apolair = hydrofiel/ hydrofoob
Amfipatisch/ amfifiel
0.2 Indeling
1. Vetzuren
Basisbouwsteen van veel vetten
2. Triglyceriden
Neutrale vetten (dierlijk vet, plantaardige olie); dit zijn esters van glycerol
met vetzuren
3. Fosfolipiden en sfingolipiden
Structuurcomponenten van membranen: ze bevatten een alcohol als base,
met daaraan vetzuren(apolaire staart) en fosfaat/suikers/… (polair) gebonden
4. Terpenen
Basisbouwsteen is isopreen; bv. Vetoplosbare vitaminen A, E en K
5. Steroïden
Steraanskelet (4 ringen) bv. Cholesterol en steroïdhormonen
1 Vetzuren
Alifatisch mono-carbonzuur
Niet vertakt
Even aantal C-atomen (meestel)
Aantal C’s 4 (boterzuur) (meestal 12-20) )
1.1 Verzadigde vetzuren
CnH2n+1COOH geen dubbele bindingen
Verklaring: verzadigde vetzuren hebben een uitgestrekte
conformatie en kunnen heel compact gestapeld worden, met
ene grote stabiliteit door de aantrekkingskrachten tussen de
moleculen onderling (VDW).
Moleculen breken niet bij het smelten, maar krijgen een andere
organisatie
bij linolaat en linolenaat niet geconjugeerde dubbele
bindingen
Onverzadigde vetzuren komen meer voor dan verzadigde.
De meeste natuurlijke onverzadigde vetzuren komen in de CIS-vorm voor. knik in de keten niet
zo dicht gestapeld worden als verzadigde lager smeltpunt.
Smeltpunt stijgt met ketenlengte en daalt naarmate dubbele bindingen toeneemt
Cis heeft een lager smeltpunt dan trans
2 Triglyceriden, triacylglycerolen of neutrale vetten
Natuurlijke vetten en oliën zijn steeds ingewikkelde mengsels van triacylglycerolen. Het zijn
verzeepbare vetten die zeer hydrofoob zijn.
2.1 Structuur en samenstelling
Structuur kan beschreven worden als esters van vetzuren met een alcohol (glycerol). De koppeling
van deze monomeren gebeurt in een condensatiereactie
Glycerol + 3vetzuren ester + water
Mono- en diglyceriden komen in de natuur slechts in kleine hoeveelheden voor
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lieze2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.41. You're not tied to anything after your purchase.