- Uitgangspunt
o Doel arbeidsovereenkomst = in levensonderhoud voorzien
o WN = kwetsbaar
o Hoe kan de positie van de werknemer bewaakt worden & verbeterd?
o => wat zijn de werknemer zijn rechten en plichten?
- Hoe werken met regelgeving?
o Onderverdelingen in een rechtsbron
Boek
Deel
Titel
Hoofdstuk
Afdeling
Onderafdeling
o Onderverdeling in een artikel
Lid (herkenbaar aan inspringen)
Paragraaf
1°, 2°, 3°
Soms ook streepjes (opsomming)
HOOFDSTUK 1
1.1 WAT IS SOCIALE WETGEVING EIGENLIJK?
- Sociale wetgeving: geen duidelijk afgebakend geheel
- Gemeenschappelijke kenmerken
o Bijzonder doel
Bescherming van belangen van de werknemers
Bevorderen van hun welzijn
o Beschermingswetten en socialezekerheidswetten
o Sociale wetgeving omvat dus
Arbeidsrecht
Socialezekerheidsrecht
- Sociale wetgeving: poging tot schematisch overzicht
o Individuele relaties tussen wg en wn
o Collectieve relaties tussen wn en wn
o Beschermingsmaatregelen voor werknemers
o Arbeidsvoorziening
o Sociale zekerheid
o Minimumvoorzieningen
1
, o Geschillen van sociaal recht
1.2 KORTE HISTORIEK VAN HET ARBEIDSRECHT
- Verloop werkdag in doorsnee 19e -eeuwse fabriek
o 05:30: start van de werkdag
o 12:30 pauze en eten
o 12:40 einde van de pauze
o 18:30 einde van de werkdag
- Laatste helft van de 19e eeuw: België op 1 na meest geïndustrialiseerde land ter wereld
- Zeer slechte werkomstandigheden
- Tot 1921: coalitieverbod
- 1806: werkrechtersraden (in 67 vervangen door de arbeidsrechtbanken)
- Eerste wetten over arbeidsreglementen (uitbetalen van loon, verbod nachtarbeid voor vrouwen en
kinderen en zondagsrust)
- 1900: wet op het arbeidscontract (enkel voor de arbeiders)
- 1922: wet betreffende het bediendecontract
- 1968: wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités -CAO-wet)
- 1978: wet betreffende de arbeidsovereenkomsten (WAO)
HOOFDSTUK 2 BRONNEN VAN DE SOCIALE WETGEVING
2.1 INTERNATIONALE RECHTSBRONNEN
- Bilaterale verdragen:
- verdrag tussen België en een ander land
= regels die van toepassing zijn op werknemer afkomstig uit het ene land die in
Een ander land gaan werken.
- Multilaterale verdragen
o Meer dan 2 landen sluiten een verdrag (verdragsorganisatie)
- Internationale arbeidsorganisatie (IAO)
o IAO-conventies: belangrijke invloed op Belgische arbeidsrecht
o Drieledig overleg: werkgevers, werknemers en regeringen
- Organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling (OESO)
o Beperkte rechtstreekse invloed op arbeidsmarkt
- Raad van Europa
o Europees verdrag voor de rechten van de mens (EVRM)
Waarborgt fundamentele vrijheden (zoals vakbondsvrijheid, recht op privéleven)
Kan rechtstreeks ingeroepen worden voor Belgische rechtbanken
2
, o Europees sociaal handvest
Recht op staking
Welke vormen van staking bestaan er eigenlijk?
2.2 NATIONALE RECHTSBRONNEN
- Sociale grondrechten
o Artikel 23 van de Grondwet
- “(…) het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen
werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk
werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het
recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen (…)”
2.3 SOCIALE RECHTSBRONNEN
- Wetten en decreten
- KB / MB
- Rechtspraak en rechtsleer
o In België: geen precedentenrecht
= besluit van vroeger waarop iemand zich kan beroepen als er een nieuw dergelijk geval
zich voordoet om hetzelfde gevolg eraan te geven
- Collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s)
- Het gebruik
- Hiërarchie der nationale rechtsbronnen Art. 51 van de CAO-wet
o Dwingende bepalingen van de wet
o Algemeen bindend verklaarde CAO’s
In de nationale arbeidsraad
In een paritair comité
In een paritair sub comité
o Niet algemeen verbindend verklaarde CAO’s wanneer de werkgever lid is van een organisatie die
de CAO ondertekend heeft of de CAO zelf ondertekende
In de nationale arbeidsraad
In een paritair comité
In een paritair sub comité
Buiten een paritair orgaan
o Geschreven individuele arbeidsovereenkomst
o Niet algemeen verbindend verklaarde CAO waarbij de WG (die de cao niet ondertekende of geen
lid is van een ondertekende organisatie) behoort tot het ressort van het PC
o Arbeidsreglement
o Aanvullende bepalingen van de wet
o Mondelinge individuele arbeidsovereenkomst
o Gebruik
- Hoe gaan we deze hiërarchie interpreteren?
3
, o Een lagere norm mag slechts afwijken van een hogere norm als hij hiermee niet strijdig is of de
rechten van de werknemer vermindert of zijn plichten verzwaart.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sydneysourbron. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.