Summary
Samenvatting
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting pedagogiek 2e jaar.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
quinty_niessen
Content preview
Hoofdstuk 8 de fysieke ontwikkeling in de peuter- en kleutertijdFysieke groei
Het groeiende lichaam
Twee jaar na de geboorte weegt het gemiddelde kind in Nederland 11,5 tot 12,5 kilo
en is het bijna 90 centimeter lang. Tegen de tijd dat kinderen 6 jaar zijn wegen ze
gemiddeld iets meer dan 20 kilo en zijn ze bijna 120 centimeter lang.
Individuele verschillen in lengte en gewicht
De verschillende in lengte en gewicht nemen tussen jongens en meisjes in de
peuter- en kleutertijd toe. Op 2-jarige leeftijd zijn die verschillen nog best klein, maar
vanaf 6 jaar beginnen jongens gemiddeld langer en zwaarder te worden dan
meisjes.
Daarnaast bestaan er grote verschillen tussen kinderen in economisch ontwikkelde
landen en kinderen in ontwikkelingslanden. De betere voeding en gezondheidszorg
in ontwikkelde landen zoggen voor een sterkere groei bij kinderen.
Verschillende in lengte en gewicht weerspiegelen ook economische factoren binnen
een land. Kinderen uit gezinnen waarvan het inkomen beneden de armoedegrens
ligt, zijn vaak kleiner dan kinderen uit welgestelde gezinnen.
Veranderingen in lichaamsvorm en -verhoudingen
In de kleutertijd verliezen kinderen hun mollige en ronde vormen en worden ze
slanker. Tegen de tijd dat de kinderen een jaar of 6 zijn komen hun verhoudingen
grotendeels overeen met die van volwassenen.
Ook binnen het lichaam voltrekken zich allerlei fysieke veranderingen. Kinderen
worden steeds sterker doordat hun spieren in omvang toenemen en hun botten
steviger worden. Ook zintuigen blijven zich verder ontwikkelen.
De groeiende hersenen
Van alle delen van het lichaam groeien de hersenen het snelst. De toename van het
aantal verbindingen tussen celen spelen hierbij een belangrijke rol. Deze onderlinge
verbindingen maken complexere communicatie tussen neuronen mogelijk.
Daarnaast stijgt de hoeveelheid myeline, de beschermde isolatielaag rond
onderdelen van neuronen, waardoor de overdracht van zenuwsignalen door de
hersencellen versnelt en het gewicht van de hersenen toeneemt. Deze snelle groei
van de hersenen helpt ook bij de ontwikkeling van ingewikkelde fijne en grove
motorische vaardigheden.
Aan het eind van de kleutertijd zijn vooral bepaalde delen van de hersenen bijzonder
hard gegroeid. Het corpus callosum bijvoorbeeld, dit is een bundel zenuwvezels
die de twee hersenhelften met elkaar verbindt. Deze wordt aanzienlijk dikker en
ontwikkelt maar liefst 800 miljoen individuele vezels die de hersenfunctie tussen de
twee helften helpen coördineren.
,Lateralisatie
De twee hersenhelften worden steeds gedifferentieerder en gespecialiseerder. Het
proces van lateralisatie, waarbij bepaalde functies hun plek eerder in de ene
hersenhelft dan in de andere hersenhelft vinden, wordt tijdens de kleuterjaren
uitgesprokener.
De linkerhersenhelft concentreert zich op taken waarvoor verbale competentie nodig
is, zoals praten, lezen, denken en redeneren. De rechterhersenhelft ontwikkelt zich
op non-verbale gebieden, zoals ruimtelijk inzicht, herkenning van patronen en
tekeningen, muziek en emotionele uitingen.
De linkerhersenhelft benadert de informatie sequentieel, dat wil zeggen één stukje
informatie tegelijk, terwijl de rechterhersenhelft informatie op een globalere manier
verwerkt en deze als één geheel behandelt.
De ontwikkeling van de zintuigen
De rijping van de hersenen leidt tot een betere beheersing van oogbewegingen en
een beter vermogen om scherp te stellen. Bij kleuters begint zich ook een
geleidelijke verschuiving te voltrekken in de manier waarop ze samengestelde
objecten zien. Pas rond de 7 of 8 jaar beginnen ze zowel het geheel als de
onderdelen van een figuur te zien. Dit heet ook wel perceptuele schematisering
(het vermogen om tegelijkertijd het geheel en de afzonderlijke delen te
onderscheiden).
Motorische ontwikkeling
De grove motoriek
Tegen de tijd dat kinderen 3 jaar zijn, beheersen ze verschillende vaardigheden:
rennen, trede voor trede een trap op lopen, met beide voeten tegelijk springen. Op
hun 4e en 5e zijn die vaardigheden verbetert doordat ze meer controle hebben over
hun spieren. Het grote verschil is dat 5-jarigen een betere coördinatie hebben en
daardoor hun motorische activiteiten verder ontwikkelen.
Activiteitniveau
Net als de cognitieve ontwikkeling houdt de vooruitgang van de grove motoriek ook
verband met de hersenontwikkeling en de myelinevorming rond neuronen, in die
geval in gebieden van de hersenen die te maken hebben met evenwicht en de
coördinatie.
3-jarige 4-jarige 5-jarige
Kan niet plotseling Heeft meer controle over Kan effectief starten,
draaien of stoppen stoppen en straten van draaien en stoppen
bewegingen en over tijdens spelletjes.
draaien
Spring met beide voeten Springt gemiddeld 70 cm Springt vanuit een
tegelijk ver aanloop tot 90 cm ver
Loopt zelfstandig een trap Loopt, mits geholpen, met Loopt zelfstandig een
op, met beurtelings de ene voet na de andere lange trap af
, gebruik van de ene en de een lange trap af
andere voet
Staat minstens 5 Hinkelt 4 tot 6 stappen op Hinkelt met gemak een
seconden op één been één been afstand van 5 meter
Er bestaan belangrijke verschillen tussen kinderen. Sommige verschillen komen
voort uit het aangeboren temperament. Het activiteitniveau van een eeneiige
tweeling vertoont meestal meer overeenkomsten dan dat van twee-eiige tweelingen.
Daaruit kunnen we opmaken dat de genen een belangrijke rol spelen bij de
totstandkoming van het activiteitniveau van een individueel kind. Uiteindelijk bepaalt
het samenspel van genetische factoren en omgevingsfactoren hoe actief een kind
precies zal worden.
Sekseverschillen in grove motorische vaardigheden
De ontwikkeling van de grove motoriek verschilt op een aantal punten tussen
jongens en meisjes. Dit komt deels doordat jongens gemiddeld sterker zijn dan
meisjes. Bovendien is het activiteitniveau van jongens over het algemeen hoger dan
dat van meisjes.
Meisjes zijn meestal beter dan jongens waarvoor de coördinatie van armen en
benen nodig is. Naast genetische bepaalde verschillen op het gebied van kracht en
activiteitniveau spelen er sociale factoren mee bij de verschillen in de grove
motoriek.
De fijne motoriek
Hierbij gaat het om subtielere lichaamsbewegingen. Fijne motorische vaardigheden
zijn nodig bij activiteiten als het gebruik van bestek, knippen met een schaar, het
strikken van veters en schrijven. Tegen de tijd dat kinderen 4 zijn, zijn hun fijn
motorische vaardigheden aanzienlijk verbeterd. Ze kunnen papier in driehoeken
vouwen en hun naam met een kleurkrijtje schrijven. Als ze 5 zijn kunnen de meeste
kinderen een dun potlood op de juiste manier vasthouden en gebruiken.
Zindelijk worden: wanneer en hoe?
, Volgens sommige experts moeten ouders flexibel met zindelijkheidstraining omgaan
en er pas mee beginnen als hun kind er klaar voor lijkt te zijn. Sommige
kinderpsychologen pleiten voor een hardere aanpak. Zij beweren dat
zindelijkheidstraining vroeg en snel moet gebeuren.
Ouders hanteren over het algemeen een positieve aanpak bij zindelijkheidstraining,
waarbij ze het kind een compliment geven als het zijn ontlasting op het potje heeft
gedaan en waarbij de sfeer ontspannen houden centraal staat. Ook belangrijk voor
ouders zijn activiteiten die het proces gemakkelijker maken voor het kind, zoals het
potje op een goed zichtbare en bereikbare plaats zetten en het kind gemakkelijke
kledij aandoen.
Ouders zetten het kind beter niet onder druk, het kind moet zelf mee willen werken.
De leeftijd daarbij is niet van belang. Als kinderen zich verzetten tegen
zindelijkheidstraining kunnen ouders de training beter uitstellen.
Als een kind echt niet zindelijk wordt en het zich daar druk over maakt zijn er
verschillende strategieën mogelijk. Vooral methoden waarbij kinderen beloond
worden als ze droog blijven (positieve bekrachtiging) werkt goed daarnaast is de
plaswekker een effectief hulpmiddel. Het harde geluid van de plaswekker bij het
eerste druppeltje urine geeft een schrikreactie, waardoor het plassen tijdelijk stopt.
Het kind wordt wakker zodat het naar het toilet kan gaan en positief bekrachtigd kan
worden.
Links- of rechtshandigheid
Aan het einde van de kleutertijd vertonen de meeste kinderen een duidelijke
voorkeur voor een bepaalde hand: ze hebben links- of rechtshandigheid
ontwikkeld. Bij veel kinderen manifesteert de voorkeur voor de rechter- of linkerhand
rond het vijfde of zesde levensjaar.
De tekening als graadmeter van ontwikkeling
Volgens ontwikkelingsdeskundigen speelt de kindertekening een belangrijke rol bij
het perfectioneren van de fijne motoriek en ook bij andere aspecten van de
ontwikkeling.
Volgens een aantal onderzoekers doorlopen de tekeningen van peuters en kleuters
een aantal stadia:
- Krabbelstadium horizontale lijnen en zigzag lijnen
- Vormstadium vanaf 3 jaar, vaak vierkanten, cirkels, plusjes en kruisjes
- Ontwerpstadium meerdere eenvoudige vormen combineren met een
complexere vorm
- Picturale stadium vanaf 4e en 5e levensjaar, beginnen te lijken op
herkenbare objecten uit de echte wereld.
Hoofdstuk 9 de cognitieve ontwikkeling in de peuter- en kleutertijd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller quinty_niessen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
84866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now