RA-1 (2019/2020) HC Hormonale regulatie Insuline en Glucagon. Alle figuren en informatie is eigendom van de Universiteit van Amsterdam en specifiek van de docent die het college doceert.
HC Hormonale regulatie: Insuline en Glucagon
Dit college schetst een overzicht van de hormonale regulatie van het glucose- en vetmetabolisme na een
koolhydraatrijke maaltijd en tijdens vasten of hongeren. Hoe stimuleert glucose de secretie van insuline na een
koolhydraatrijke maaltijd en hoe reguleert insuline vervolgens metabole routes in verschillende lichaamscellen? Hoe
wordt de glucose homeostase gewaarborgd als er een langere periode niet wordt gegeten? Het basale metabolisme
schakelt dan om van de gevoede naar de gevaste toestand. Met deze kennis van het basale metabolisme wordt het
mogelijk om te begrijpen wat er allemaal misgaat bij het metabolisme van de patiënt met DM type I.
Dit college: hoe zet je metabole paden aan en uit. Daarvoor is regulatie nodig, voor regulatie is
sturing nodig. Deze sturing wordt verzorgd door hormonen. Vandaag vooral de hormonen
glucagon en insuline. Glucagon is de tegenhanger van insuline. Beide sturen ze de lever (centrale
orgaan voor glucosehuishouding), aan.
REGULATIE DOOR INSULINE
Bronnen van plasma glucose
- Dieet, glycogeenafbraak en gluconeogenese leveren plasma glucose.
Glucose wordt uit de voeding gehaald en
opgenomen in het bloed. Na opname in het
bloed, gaat glucose direct door naar de lever. De
lever verspreidt de glucose over alle andere
organen. Dit doet de lever elke keer dat er
voeding binnenkomt.
kleine kinderen hebben deze regulatie nog niet
(snel honger in het begin van het leven).
Insuline spiegels fluctueren gedurende de dag
Normale glucose spiegel is 4-8
mMol (6mMol)
- Insuline afgifte vindt plaats bij
verhoging van de bloedglucose
spiegel.
- Ook tijdens de nacht vindt een
basaal niveau van insuline afgifte
plaats.
Insuline spiegel fluctueert maar is
nooit nul! Het lichaam produceert altijd (een beetje) insuline, ook tijdens vasten en hongeren.
Basaal niveau aanwezig rond 10 mU/mL
- Een DM type 1 geen standaard basaal niveau, ze hebben geen goed werkende pancreas. Bij
een DM type 1 patiënt wordt dit nagebootst.
- Insuline moet altijd aanwezig zijn in het bijzonder.
Insuline en glucagon spiegels
- insuline en glucagon spiegels na een koolhydraat-rijke maaltijd.
- Marks’ Essentials 2e, Fig. 21.5
α-/β-cellen zitten in de Eilandjes van Langerhans in de Pancreas.
Homeostase van plasma glucose
1
, -insuline verlaagt de bloedglucose spiegel
-I n s u l i n e e n g l u c a g o n v e r z o rg e n s a m e n d e
homeostase van de bloedglucose spiegel.
Normale glucose spiegel is ± 6 mMol.
β-cellen in de pancreas hebben insuline al klaarliggen.
D i t w o rd t a f g e g e v e n a a n h e t b l o e d a l s d e
bloedglucosespiegel stijgt. Insuline bevorderd de
opname van glucose door weefsels/organen dus de
bloedglucosespiegel daalt dan. Deze lage bloed-
glucosespiegel activeert α-cellen die glucagon
produceren. Glucagon wordt nu afgegeven aan het
bloed en de bloedglucosespiegel stijgt weer.
De lever is verantwoordelijk voor het in stand houden van de bloedglucosespiegel.
Hormonen
2 type:
- lipofiele hormonen: receptor intracellulair
- o.a. steroïd hormonen.
Steroïd hormonen kunnen door plasmamembranen heen transporteren doordat
ze hydrofoob en hydrofiel tegelijk zijn. Doordat het door het plasmamembraan heen transporteert
kan het intercellulaire receptoren activeren, het steroïd-hormooncomplex kan dan naar de celkern
toe.
- hydrofiele hormonen (peptide hormonen): receptor op het
plasmamembraan (extracellulair).
- o.a. insuline, glucagon, adrenaline
- deze controle van buiten de cel leidt tot signaaltransductie en
activatie van proteïne kinasen.
Hydrofiele (peptide) hormonen kunnen door het vloed worden getransporteerd, maar kunnen niet
door hydrofobe plasmamembranen heen. Hierbij moet dus een receptor aan het celoppervlak
zitten zodat het hormoon zijn werk kan doen. Binding aan de receptor op het celoppervlak leidt
tot signaaltransductie aan de binnenkant van cel en leidt tot activatie van bepaalde
proteïnekinasen. Hierbij moet onthouden worden welke kinase bij insuline en welke bij glucagon
hoort.
Insuline en glucagon zijn elkaars tegenspelers
- de lever is verantwoordelijk voor het handhaven van de bloedglucose spiegel.
- insuline en glucagon zijn hormonen die metabole routes in de lever aansturen.
- Deze hormonen zijn betrokken bij het frequent wisselen van metabole routes in de lever:
- Insuline: gevoede toestand, ‘opbouw’ hormoon
- Glucagon: gevaste toestand, ‘afbraak’ hormoon
Anabolisme bouwt stoffen op, insuline is een anabool hormoon. Katabolisme breekt stoffen af,
glucagon is een katabool hormoon. Het metabolisme is de samenwerking van anabolisme en
katabolisme.
Effect van insuline en glucagon op het metabolisme
A. Gevoede toestand B. Gevaste toestand (Marks’ Essentials 2e, Fig. 21.1)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EsraPRG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.99. You're not tied to anything after your purchase.
