100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting HC Verlichting $7.32   Add to cart

Summary

Samenvatting HC Verlichting

 1 view  0 purchase
  • Course
  • Level
  • Book

Samenvatting van HC Verlichitng voor het geschiedenis examen

Preview 3 out of 24  pages

  • No
  • Hoofdstuk 3
  • October 26, 2024
  • 24
  • 2022/2023
  • Summary
  • Secondary school
  • 5
avatar-seller
1: Wetenschappelijke Revolutie
Kenmerken wetenschappelijke revolutie:
● nieuwe manier van onderzoeken
observeren, experimenteren, redeneren en concluderen
● grote veranderingen in de medische zorg en wind, water, gas, stroom en elektriciteit
werden ontdekt
● verzet van de kerk

Oorzaken wetenschappelijke revolutie:
● ontdekkingsreizen wereldbeeld verbreed
● ambachtelijke technieken meetkunde, mijnbouw, instrumentenmakers,
scheepsbouw
● humanistische tekstanalyse zelfstandig denken van de mens (verder gaan op
Griekse en Romeinse kennis)
● rationalisme van Descartes ratio en de rede en logisch denken
● empirisme van Locke kennis gebaseerd op waarneming en ervaring

Nieuwe inzichten en ontdekkingen:
● Newton: natuurwetten en zwaartekracht
● Antoni: microscoop
● wonderen van de bijbel konden niet verklaard worden met menselijke kennis
● ontdekkingen van verschillende culturen door middel van wereldreizen
● kritiek op de kerk en levenswijze geestelijke → Luther en Calvijn

Deze nieuwe inzichten en ontdekkingen, leidden tot discussies over de positie van
godsdienst in de samenleving. Een belangrijk gevolg van deze debatten was dat godsdienst
en geweten steeds minder als verantwoordelijkheid van staat of vorst werden gezien, maar
als zaken van het individu.

,2: Wetenschappelijke revolutie leidt tot de
Verlichting
Toetsbare gebieden van de samenleving in de verlichting:

● traditie:
○ gezag werd in twijfel getrokken
○ scheiding kerk en staat
○ tegen bijgeloof: magie en hekserij
○ wereldlijke- en kerkelijke rechtbanken

● religieuze praktijken:
○ vrijheid van godsdienst
○ geen commentaar op andermans geloof

● bestaande gezagsverhoudingen:
○ volkssoevereiniteit: macht ontlenen aan het volk en de staat is het volk
verantwoording schuldig
○ sociaal contact tussen vorst, volk en onderling burgers. voorkomen van
nieuwe oorlogen. Locke en Rousseau
○ trias politica: scheiding der machten van Montesquieu

● opvoeding:
○ kind behandelen alsof het een volwassenen is
○ Rousseau schrijft opvoedingsboek
○ laat kinderen zelf antwoorden zoeken en dingen ervaren

● onderwijs:
○ iedereen dezelfde kansen
○ zelf ervaren en onderzoeken
○ kennis van samenleving verbeteren

● verbreiding van kennis:
○ onderling resultaten uitwisselen en werken in verenigingen
○ Diderot schreef de encyclopedie

Kritiek op de maatschappij leidde tot optimisme en geloof in vooruitgang. Menselijk
verstand heeft ook grenzen. Kant zei: ´We kunnen de werkelijkheid niet werkelijk kennen,
omdat we die zelf in onze gedachten vormgeven op basis van de werkelijkheid die we
waarnemen.

, 3: De belangrijkste verlichters en hun
invloed
natuurrechten: rechten die voor iedereen gelden, ongeacht tijd en plaats. Locke zei
dat elk mens recht heeft op leven, vrijheid en bezit.

sociaal contract: contract tussen volk en vorst om natuurlijke rechten te beschermen
en om nieuwe oorlogen te voorkomen

Het volk vond dat dingen zoals rechtspraak wel overgelaten moeten worden aan de
overheid.

Locke:
● wetten voor iedereen gelijk
● belasting mag alleen geheven worden met toestemming van het volk
● godsdienst vrijheid
● elke godsdienst moet gelijk behandeld worden
● wetgevend lichaam mag niet de wetgevende macht overdragen
● volk = adel + rijke burgers

Rousseau:
● vrijheid en gelijkheid van arme en slaven
○ ongeacht afkomst en cultuur hebben arme en slaven recht op leven, vrijheid,
gezondheid en bezit
● vormen van directe democratie op basis van Algemene Wil.
○ iedereen zal doen wat goed is voor het volk, en wat goed is voor het volk, is
goed voor iedereen
○ wie weigert, zal gedwongen worden
● volk = alle burgers

Montesquieu:
● trias politica
○ wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht
○ machtsmisbruik voorkomen

Adam Smith:
● vrije markt economie
○ iedere individu moet de vrijheid hebben om zijn eigen belang na te streven
○ → onzichtbare hand → welvaart voor alle

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rosaverbeek. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $7.32. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

84669 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$7.32
  • (0)
  Add to cart