WAT IS RECHT?
VERANTWOORDING
Recht is zaak van alle burgers
Iedereen wordt met recht geconfronteerd
Kennis van het Belgisch recht is relevant
Recht ≠ moraal
moreel is gericht op de geestelijke vervolmaking van de mens als individu
streeft niet naar oderning van maatschappelijk leven
Sommigen normen zowel juridisch als moreel
Bv. Niet doden, niet stelen
Recht ≠ godsdienstige regels
religie beïnvloedt het recht vaker
Bv. Betaalde feestdagen zijn christelijk-kerkelijke feestdagen
HET BEGRIP RECHT
• Een geheel van algemeen geldende normatieve regels
ü Verbodsbepalingen – gebodsbepalingen – normen die
toelating bevatten – organieke regels
ü Dwingend recht – aanvullend recht
ü Algemene normen – individuele normen
• Normen die de ordening van het maatschappelijke leven beogen
• Door de staat opgelegde of ontvangen en bekrachtigde normen
• Afdwingbare normen
Algemene indeling
Regels kunnen bevelen, verbieden of laten een handelwijze toe
GEBODSBEPALING – VERBODSBEPALING
De regel tot de rechtssubjecten: “je moet” of “je mag niet”
Bv. De verkoper moet aan de koper een zaak leveren die met de overeenkomst
in overeenstemming is
Bv. Het huwelijk is verboden tussen alle bloedverwanten in de rechte opgaande
en nederdalende lijn en de aanverwanten in dezelfde lijn
ORGANIEKE REGELS
normen die toelating bevatten, “je mag”
Geven van die toelating houdt impliciet het verbod in voor de anderen om de
uitoefening van deze bevoegdheid te beperken
Aanvullend of dwingend recht
, Het is van belang te weten of je deze regels moet naleven of ervan mag
afwijken
Onderscheid is zeer belangrijk!
DWINGENDE BEPALINGEN
o Moeten nageleefd worden door elk rechtssubject
o Niet-naleving sanctie
Bv. Echtgenoten zijn jegens elkaar tot samenleving verplicht; zij zijn elkaar
getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd
Verdere opdeling
Regels die de openbare orde aanbelangen
Regels die sommige groepen zwakkere personen beschermen
Deze rechtsregels moeten evenzeer nageleefd worden maar sanctionering
hangt af van de vraag of de beschermde persoon de nietigheid vraagt
Zo niet, wordt de overtreding niet gesanctioneerd
= relatieve nietigheid
Het gaat in concreto om de minderjarigen, de onbekwaam verklaarde
geesteszieken, diegenen die onder invloed van dwaling of dwang een
overeenkomst hebben afgesloten, de consument,…
AANVULLEND RECHT
= gelden enkel voor de rechtssubjecten voor zover zij geen andere regeling
getroffen hebben
o Vullen de overeenkomst van de partijen aan als deze hier niets over
bepaald hebben
o Keuze om de aanvullende bepaling van de wet te volgen zonder
overeenkomen of om een afwijkende overeenkomst te sluiten
Bv. Contract koop-verkoop, aantal regels maar als winkelier mogelijk afwijken
van die regels
VERBINTENISSENRECHT
Aanvullend recht tenzij uit de tekst of de draagwijdte ervan blijkt dat ze geheel of
gedeeltelijk een karakter van dwingend recht of van openbare orde hebben
Algemene – individuele normen
o Rechtsnormen zijn algemeen
zij gelden voor alle rechtssubjecten die zich in dezelfde feitelijke
omstandigheden bevinden
o In een aantal gevallen blijft de wet vaag zodat het aan de rechter is om te
bepalen of de wet al dan niet van toepassing is
wet spreekt soms over een fout ( daad waardoor aan een ander schade
veroorzaakt wordt), soms over “zware schuld” en op andere plaatsen over
een “kennelijk grove fout”
Het is aan de rechter om deze begrippen concreet in te vullen
Er zijn slecht weinig individuele normen die betrekking hebben op een bepaald
rechtssubject
Bv. Normen die bijvoorbeeld een aanstelling in het parlement of als notaris
betreffen
Regels opgesteld door de overheid
De wet is voor de overheid het meest voor de hand liggende middel om
normen uit te vaardigen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janssens2006hanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.38. You're not tied to anything after your purchase.