Onderscheid tussen materiële en formele bronnen:
Materiële rechtsbronnen: men gaat op zoek naar de inspiratiebron die
de inhoud van de rechtsregels bepaalt
Waarom is de meerderjarigheid op 18 jaar gebracht terwijl men vroeger 21
jaar moest zijn?
Volgende factoren kunnen vermeld worden:
Uitwendige factoren zoals biologische feiten, geografische,
klimatologische, economische en etnografische factoren, sociologische en
economische gegevens
Rationele en intellectuele factoren: de zeden, godsdienst, opvattingen van
de bevolking
Gewoonten en gebruiken
Juridische inspiratiebronnen: rechtsleer, rechtspraak, de
rechtsgeschiedenis en de rechtsvergelijking
De ideologische wil van diegenen die de norm vormen
Formele rechtsbronnen: het werkelijke voorwerp van dit hoofdstuk, we
zoeken de reden waarom sommige regels als rechtsregels te beschouwen
zijn
Het gaat over de vorm waaronder de norm zich aan de rechtssubjecten
voordoet, de diverse manieren waarop een rechtsregel ontstaat.
Wetgeving in de brede zin
Internationale verdragen en secundair internationaal recht
ü Internationaal: bilaterale / multilaterale verdragen
ü Recht van de Europese Unie
Ø Verordeningen => bindend
Ø Richtlijnen => niet bindend
Ø Besluiten
ü Bij tegenstrijdigheid: internationaal recht > nationaal recht
ü Bindend
1e niveau:
Internationaal: wetten komen tot stand door verdragen
Makkelijk opzegbaar
2e niveau:
Europees
EU werkt meest met richtlijnen
Verorderingen: heeft een algemene strekking. Ze is verbindend in al haar
onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.
Richtlijnen: bindende norm die moet bereikt worden, maar lidstaten bepalen
zelf hoe ze die norm bereiken
, Besluiten: individueel, voor 1 lidstaat. Is verbindend in al zijn onderdelen. Men
kan evenwel besluiten maken die enkel voor bepaalde lidstaten bestemd zijn. Ze
zijn dan alleen voor hen bindend.
Bv. Boetes
Internationaal recht <-> nationaal recht
Dergelijke regels <-> een Belgische wet
=> Internationaal recht wint steeds
De grondwet
Nationaal niveau: de wetgeving (in de brede zin)
De meest fundamentele van alle nationale wetten
Regelt de inrichting van de machten binnen de staat en waarborgt ze de
fundamentele rechten en vrijheden van de burgers
Dateert van 7 februari 1831
Belangrijkste nationale wet
Inrichting machten binnen staat
Wijziging is niet evident
Bindend
WIJZIGEN VAN GRONDWET VIA EEN INGEWIKKELDE PROCEDURE
Het parlement (Kamer + Senaat) en de Koning duiden ieder aan welke artikelen
voor herziening in aanmerking komen. Nadien wordt dit parlement ontbonden en
worden er verkiezingen uitgeschreven. Het nieuwe parlement is dan een
constituante, dat wil zeggen een parlement met de bevoegdheid om de
Grondwet te wijzigen, doch enkel de door het voorgaande parlement aangewezen
artikelen. Deze wijzigingen gebeuren mits goedkeuring door twee derde van de
stemmen zowel in de Kamer als in de Senaat. Bovendien moet minstens twee
derde van de leden in elke kamer aanwezig zijn.
De wet
Afkomstig van federale wetgevende macht
De Grondwet regelt de samenstelling en de bevoegdheid van de wetgevende
macht.
Ze bepaalt dat de fedeerale wetgevende macht wordt uitgeoefend door de
Koning, de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat
1. Wetgevend initiatief
2. Advies Raad van State
3. Parlementaire commissies
4. Rol van Kamer en Senaat – Plenaire vergadering
5. Bekrachtiging, afkondiging en bekendmaking
HET WETGEVEND INITIATIEF
Elke tak van de wetgevende macht kan het initiatief nemen om een wet te
maken
Zowel een individuele volksvertegenwoordiger als een senator kan een
wetsvoorstel indienen
Als de Koning (= de regering) het initiatief neemt, spreekt men van een
wetsontwerp
Voordat het wetsontwerp door de Koning getekend is, spreken we van een
voorontwerp van de wet
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janssens2006hanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.29. You're not tied to anything after your purchase.