Summary
Samenvatting Supply Chain Management
- Course
- Institution
- Book
Supply Chain Management samenvatting. Hoofdstuk 1 t/m 10 van het boek: Werken met Supply Chain Management Van der Meer & Van Goor 3e druk
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
NWK2005
Content preview
Supply Chain ManagementHoofdstuk 1 Supply Chain Management: de Basis
Leerdoelen:
‘’Welke betekenis heeft de supply chain voor een individuele onderneming?’’
➢ Waarom is supply chain management noodzakelijk
➢ Wat is de essentie van supply chain management
➢ Wat zijn voorwaarden voor supply chain management
➢ Hoe kan samenwerken tussen organisaties resulteren in winst voor de keten als geheel
1.1. De noodzaak van supply chain management
Het perspectief is verschoven van individuele ondernemingen naar aaneenschakelingen van
verschillende organisaties. Gezamenlijk zorgen deze organisaties ervoor dat producten en/of
diensten aan de consumenten, de eindgebruikers (ook wel finale afnemers genoemd), geleverd
kunnen worden.
Consumenten zijn veeleisender, individualistischer en mondiger geworden: bredere keuze,
vernieuwing, snelle/directe beschikbaarheid producten, track&trace.
Marketingfunctie en customer-service blijken niet genoeg te zijn om succesvol te opereren in de
markt. Samenwerken met andere organisaties wordt steeds belangrijker in hun streven de klanten
sneller, goedkoper en betrouwbaarder te bedienen dan hun concurrenten. Om succesvol te kunnen
opereren en consumenten tevreden te stellen, moet er dus worden samengewerkt in
voortbrengingsketens.
Er zijn meer redenen voor samenwerken:
➢ Streven naar duurzaamheid
➢ Schaarsteprobleem
➢ Zorg voor veiligheid, gezondheid en welzijn
2 definities van supply chain:
1. ‘A supply chain consists of all stages involved, directly or indirectly, in fulfilling a customer
request. The supply chain not only includes the manufacturer and supplier, but also
transporters, warehouses, retailers, and customers themselves.’ (Chopra and Meindl, 2003).
2. ‘A supply chain is a network of organisations that are involved, through upstream and
downstream linkages, in the different processes and activities that produce value in the form
of products and services in the hands of the ultimate consumer.’ (Christopher, 1998).
Uit beide definities wordt duidelijk dat een supply chain meerdere partijen telt, die er samen voor
zorgen dat aan de klantbehoefte tegemoetgekomen wordt. Er moet sprake zijn van minimaal 2
interfaces, dus 3 zelfstandige organisaties.
,Mentzer e.a. (2001) maakt in dit kader een onderscheid tussen:
➢ De korte supply chain: bestaande uit een onderneming, een leverancier en een klant
➢ De uitgebreide supply chain: omvat ook de leveranciers van de leverancier en de klanten van
de klant
➢ De ultieme supply chain: bestaat uit alle organisaties die betrokken zijn bij de ‘upstream
and/or downstream flows of products, services, finances and/or information from the
ultimate supplier to the ultimate customer.’ (zie plaatje)
Soms wordt er gesproken over een value chain, in plaats van een supply chain, waarbij elkaar
opvolgende partijen waarde toevoegen aan het product en/of de dienst en die waarde uiteindelijk
door de klant wordt beloond met een vergoeding voor de kosten + een winstmarge.
Soms wordt ook de term demand chain geprefereerd boven supply chain. Dit omdat het in een
supply chain allemaal draait om de behoeftebevrediging van de uiteindelijke afnemer, dus om de
vraag in plaats van het aanbod:
‘’A demand chain is a supply chain that emphasizes market meditation to a greater degree than its
role of ensuring efficient physical supply of the product.’’ (De Treville, Shapiro en Hameri, 2004).
Visser en Van Goor (2019) associëren supply chain met een sterk push-bestuurde keten en een
productvisie en de term demand chain met een pull-gestuurde keten en een marketingvisie. Een
combinatie van een supply chain en een demand chain representeert het beste de praktijk.
Ketenomkering is een begrip dat vaak in 1 adem genoemd wordt met demand chain. De activiteiten
in de supply chain worden bij ketenomkering primair bepaald door de vraag van de klant, en niet
door het aanbod. De essentie: distributie wordt niet langer als het verlengstuk van productie gezien,
maar juist als aanjager daarvan.
,1.2. De essentie van supply chain management
Bij supply chain werken organisaties op vrijwillige basis samen. Deze samenwerking hoeft zich niet te
beperken tot logistiek. De samenwerking is gericht op waardecreatie en kostenreductie. Het draait
om de prestatie van het geheel. Samenwerking sorteert effect en maakt de ‘te verdelen koek’ groter.
We spreken van ‘pie-growing’ in plaats van ‘pie-sharing’.
De belangrijkste kenmerken van supply chain management:
1. Bedrijfsoverstijgend
2. Gericht op ‘upstream’ en ‘downstream’ relaties
3. Gebaseerd op vrijwilligheid
4. Meer dan logistiek
5. Gericht op waardecreatie en kostenreductie
6. Gericht op prestatie van het geheel
7. ‘pie-growing’ in plaats van ‘pie-sharing’
Bedrijfsoverstijgend: SCM kijkt naar de integratie van de
functionele aandachtsgebieden binnen én tussen verschillende
ondernemingen in een keten. SCM gaat om de onderlinge
afstemming van minimaal 3 partijen.
Upstream en downstream: ‘Upstream’ relaties zijn de relaties
met leveranciers, de leveranciers van de leveranciers etc.
‘Downstream’ relaties zijn de relaties met de afnemers, de
afnemers van de afnemers etc. Vanuit een inkoopvisie wordt gezien dat de aandacht vaak gericht is
op de upstream relaties. Wanneer een marketingvisie wordt gehanteerd, ligt de focus meer op de
‘downstream’ relaties. SCM combineert beide visies.
Vrijwilligheid: SCM gaat over vrijwillige integratie en coördinatie van doelstellingen. Die vrijwilligheid
is verbonden aan de onafhankelijkheid van de partijen. We spreken niet van SCM wanneer er sprake
is van fusies met of overnames van ondernemingen die voorwaarts of achterwaarts in de
productieketen liggen. In dat geval spreken we over respectievelijk voorwaartse en achterwaartse
integratie.
Logistiek: het gaat bij SCM om de coördinatie van activiteiten binnen én tussen organisaties, waarbij
verschillende functionele gebieden zijn betrokken, niet alleen logistiek.
Waardecreatie en kostenreductie: To deliver superior customer value at less cost, om zowel
klantwaarde te creëren als een efficiëntieverbetering te
realiseren, to create value and reduce waste. Bij SCM
gaat het om waardecreatie én kostenreductie. Om het
tegelijkertijd effectief bedienen van de klant en efficiënt
bedienen van de klant.
Prestatie van geheel: partijen streven niet uitsluitend hun
eigen doelstellingen na. Zouden ze dit wel doen, dan zou
de bereidheid tot samenwerken snel afnemen.
‘Pie-growing’ in plaats van ‘pie-sharing’: partijen zullen
altijd vanuit het perspectief van de eigen onderneming
blijven denken. Dit hoeft geen probleem te zijn, omdat er – juist doordat er samengewerkt wordt –
sprake kan zijn van winst voor het totaal én winst voor alle betrokken partijen.
,1.3. Voorwaarden voor supply chain management
Een aantal voorwaarden die veel genoemd worden in de literatuur:
1. Er moet sprake zijn van interne integratie
2. Ketenpartners moeten elkaar vertrouwen
3. Er moet klantgericht gedacht worden
4. ICT-mogelijkheden moeten voldoende benut worden
5. Er moeten afspraken gemaakt worden over prestatiemeting
Interne integratie: de afstemming tussen de functionele aandachtgebieden (en de mogelijk daarmee
verbonden afdelingen) binnen de onderneming. De afstemming tussen eigen proces moet eerst op
orde zijn.
Vertrouwen: voor vrijwillige samenwerking is vertrouwen nodig.
Klantgericht denken: er moet rekening gehouden met wat de wensen en behoeften van de
uiteindelijke consument zijn. Er wordt geen ‘one-size-fits-all’ aanpak toegepast, maar er is oog voor
de differentiatie in klantbehoeften.
Benutten ICT: informatie moet up-to-date zijn en uitgewisseld kunnen worden. Bij voorkeur zijn
informatiesystemen open en transparant.
Prestatiemeting: wanneer partijen willen samenwerken zullen ze afspraken moeten maken over de
verwachte prestaties van eenieder. De prestaties zullen ook gemonitord moeten worden.
1.4. Winst door samenwerking
Vanuit supply chain perspectief is het begrip waarde verbonden aan
het belang dat de finale afnemer of eindconsument aan iets hecht. Hij
zal die waarde uitdrukken in het geld dat hij bereid is te betalen. Er
wordt gekeken naar extra voordelen voor de consument (‘customer
benefits’), waarvoor hij ook bereid is te betalen. Er zijn verschillende
soorten waarden (zie plaatje).
De toegevoegde waarde van een onderneming is de waarde van de
producten en/of diensten die verkocht worden minus de waarde van
de producten en/of diensten die ingekocht worden. De toegevoegde waarde wordt ook wel
gedefinieerd als de beloning voor de productiefactoren natuur, arbeid, kapitaal en
ondernemerschap, die worden ingezet om de waarde van de producten en/of diensten die worden
ingekocht, te vergroten tot de waarde van de producten en/of diensten die worden verkocht.
De winst is het verschil tussen het geld dat afnemers bereid zijn te betalen voor producten en/of
diensten en de kosten, die gemaakt worden om die producten en/of diensten te leveren. Dat zijn
onder meer kosten van grondstoffen, hulpstoffen, onderdelen en kosten van diensten van derden.
Maar het zijn ook kosten van grond, arbeid en duurzame productiemiddelen. De winst is dus de
beloning voor de 4e productiefactor: ondernemerschap.
,Wanneer door samenwerking in een supply chain het belang dat de uiteindelijke afnemers hechten
aan de opgeleverde producten en/of diensten groter wordt, is er sprake van een samenwerking die
tot extra waardecreatie leidt. En bij eenzelfde inzet van de productiefactoren tot meer winst voor de
keten als geheel.
Ook een samenwerking die niet gericht is op (extra) waardecreatie voor de consument, kan tot winst
voor de keten als geheel leiden. Zelfs wanneer de finale afnemers niet bereid zijn meer te betalen
voor de geboden producten loont samenwerking, omdat daarmee de kosten van de
productiefactoren omlaag gebracht kunnen worden, waardoor een groter deel van de toegevoegde
waarde tot uitdrukking komt in de winst. Verspillingen worden verminderd.
1. Verspilling door onnodig transport; door goederenstromen te bundelen en/of logistiek
dienstverlener inschakelen
2. Verspilling door overproductie en overbodige of overtollige voorraden; informatie uitwisselen
voor voorspelling klantvraag
3. Verspilling door overbodige activiteiten; goede communicatie en uitwisseling van informatie
4. Verspilling door onnodige fouten en controles; duidelijke afspraken maken
SCELP = Supply Chain Excellence Leadership Platform: geeft een mooie aanzet tot kwantificering van
de voordelen van SCM door middel van 5 indicatoren:
, Hoofdstuk 2 Samenwerken in supply netwerken
Leerdoelen:
‘’Hoe werken partijen samen in supply netwerken?’’
➢ Wie zijn de belangrijkste actoren in de voortbrengingsketen
➢ Waarom verdienen ook retourketens de aandacht
➢ Waarom kan beter over supply netwerken gesproken worden dan over supply chains
➢ Hoe kunnen opbrengsten en kosten van samenwerking worden verdeeld
2.1. Actoren in de voorbrengingsketen
Er zijn heel wat partijen betrokken bij de bevrediging van de behoefte van de
uiteindelijke consument.
Oerproducenten:
➢ Produceren de ‘raw materials’
➢ Sectoren als landbouw, bosbouw, visserij & delfstoffenwinning
➢ Kunnen direct aan consument (vaak industriële onderneming ipv
consument) leveren, maar ook beleveren via de handel en/of
intermediaire partijen als de veiling
B2C = business-to-consumer
B2B = business-to-business
In een B2B situatie belevert de oerproducent een andere organisatie. Hij is
daarmee (toe)leverancier.
(Toe)leveranciers:
➢ Fabrikanten van de eindproducten (Original Equipment
Manufacturers (OEM’S))
- Tier 1: de directe leveranciers van de fabrikanten van
eindproducten
- Tier 2: de leveranciers van de Tier 1 suppliers
- Material suppliers: die de materialen leveren
Fabrikanten:
➢ Forse schaalvergroting door internationalisering (buitenland) & globalisering (internationaal)
➢ Door fusies, overnames en/of andere vormen van samenwerking zorgen voor grotere spelers
op de markt
- Offshoring: per saldo is er sprake van een flinke druk op de marges van de fabrikanten,
mede veroorzaakt door de stijgende en volatiele grondstof- en energieprijzen en doordat
veel fabrikanten delen van de productie uitbesteden naar lagelonenlanden
- Reshoring/backshoring: het terughalen van productie omwille van kwaliteitsverbetering
en risicobeheersing
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller NWK2005. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83662 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now