Deze samenvatting van Seneca maatschappijwetenschappen 5 VWO hoofdstuk 6: veranderingen in het welvaartsvraagstuk is erg geschikt voor het (school)examen!! De belangrijkste dingen staan erin en volledige definities van de begrippen.
Maatschappijwetenschappen hoofdstuk 6: Veranderingen in het
welvaartsvraagstuk
Samenwerking is het proces waarin individuen, groepen en/of staten relaties
vormen om hun handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk
doel. Voor jager-verzamelaars was samenwerken belangrijk, bijvoorbeeld voor
tijdens het jagen op een prooi. In onze tijd zien we samenwerking ook terug in
leerlingen werkend aan een project, politieke partijen die samen in de regering zitten
en landen samen in de EU. Samenwerking kan als positief gevolg sociale cohesie
hebben tussen de betrokken actoren. Samenwerking vindt plaats op alle niveaus
(micro-, meso- en macro-). Samenwerking kan gericht zijn op korte- en lange termijn.
Als het op lange termijn is, gaat de samenwerking vaak over onderhandelingen,
afspraken en contracten vooraf.
Bij samenwerking moeten actoren vaak iets opgeven zoals tijd, hun ideaal, een deel
van hun doel of geld.
Nodig voor een goede samenwerking:
Compromisbereidheid
Onderling vertrouwen
Wederzijdse acceptatie
Een conflict is een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar
tegenwerken om de eigen doelen te bereiken. Een actor kan een conflict
veroorzaken door sancties (regels) op te leggen, een meningsverschil of
ontevredenheid. Soms is iemand tegenwerken zichtbaar (manifest) en soms is het
meer verborgen (latent), zoals iemand negeren (microniveau) of spionage
(macroniveau).
Soms werken mensen niet alleen samen voor hun gezamenlijke doel, maar ook om
een ideaal te realiseren wat in iedereens voordeel is, ook in het voordeel van
mensen buiten de samenwerking. Als dit het geval is, spreek je over een algemeen
belang of een collectief goed, zoals: schoon drinkwater, onderwijs en
volksgezondheid. Het belangrijkste kenmerk van een collectief goed is dat het non-
exclusief is, niemand kan van het goed uitgesloten worden.
Het tegenovergestelde van een collectief goed is een privaat goed, hiervoor moeten
mensen betalen (voedsel, een telefoon of een vakantie). Als je hier niet voor betaalt,
kan je er niet van profiteren. Deze goederen zijn exclusief.
Een collectieve actie is wanneer mensen samenwerken om een collectief goed te
realiseren. Hierbij kan je er bewust voor kiezen om niet mee te werken. De keus
waar je voor staat als je moet kiezen of je wel of niet meewerkt heet een dilemma
van de collectieve actie. Mensen die niet meewerken maar wel profiteren van zo’n
collectief goed, noem je free riders. Iemand die geen belasting betaalt, bespaart dat
geld maar kan toch profiteren van mensen die wel belasting betalen en indirect voor
veiligheid, onderwijs en zorg.
Een paradigma bestaat uit een groep aan elkaar verwante theorieën. Ze hebben
vergelijkbare verklaringen voor bepaalde maatschappelijke verschijnselen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rosiework. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
