Hoorcollege 3 & 4 (week van 20 september)
Christopher Hood (1991) "A Public Management for All Seasons?"
Het artikel van Hood is een klassiek werk binnen de bestuurskunde dat het
concept van New Public Management (NPM) introduceert en
analyseert. Hier volgt een uitgebreide uitleg over waar het artikel over
gaat:
1. Context van het artikel
In de jaren 80 en 90 onderging het openbaar bestuur grote hervormingen,
mede als gevolg van de neoliberale beweging en de opkomst van
markgerichte ideeën binnen de publieke sector. Deze hervormingen waren
met name gericht op efficiëntie, prestatie en kostenbesparing. Christopher
Hood was een van de eerste academici die deze hervormingen theoretisch
onderbouwde en plaatste binnen een breder kader van veranderende
bestuursmodellen. Het artikel is een reactie op de verschuiving van de
traditionele bureaucratische modellen naar een meer marktgeoriënteerde
benadering van het openbaar bestuur.
De opkomst van NPM is volgens Hood het resultaat van een aantal
belangrijke ontwikkelingen in het politieke en bestuurlijke landschap in de
jaren 70 en 80, voornamelijk in Angelsaksische landen zoals het Verenigd
Koninkrijk en Nieuw-Zeeland. Er zijn een aantal factoren die deze opkomst
hebben gestimuleerd:
Neoliberale politiek: In de jaren 70 en 80 was er een politieke
verschuiving naar rechts, onder leiding van leiders zoals Margaret
Thatcher in het VK en Ronald Reagan in de VS. Deze beweging
pleitte voor een kleinere overheid, meer marktwerking en minder
bureaucratie.
Onvrede met traditionele bureaucratie: Er ontstond brede
kritiek op de klassieke Weberiaanse bureaucratie, die gezien werd
als traag, inflexibel en inefficiënt. Er was een toenemende vraag
naar meer efficiënte, klantgerichte en flexibele overheidsdiensten.
Succes van de private sector: In dezelfde periode bloeide de
private sector door technologische vooruitgang en deregulering, en
veel beleidsmakers geloofden dat de overheid kon profiteren van
managementtechnieken die in het bedrijfsleven succesvol waren
gebleken.
Druk op overheidsuitgaven: Regeringen stonden onder
toenemende druk om hun uitgaven te verminderen, wat leidde tot
een zoektocht naar manieren om de efficiëntie van publieke
organisaties te vergroten.
Deze factoren leidden tot de introductie van NPM als een alternatief voor
de traditionele bureaucratische modellen van bestuur.
2. New Public Management (NPM)
Hood introduceert in het artikel het concept van New Public Management
(NPM), dat een nieuwe benadering van openbaar bestuur beschrijft. Het
,centrale uitgangspunt van NPM is dat de methoden en technieken van de
private sector kunnen worden toegepast in de publieke sector om de
efficiëntie en effectiviteit van publieke diensten te verbeteren.
NPM bevat enkele kernprincipes:
Marktgerichtheid en competitie: Er wordt gestreefd naar
competitie binnen en tussen overheidsorganisaties, waarbij
contractering en privatisering van publieke diensten veelvuldig
voorkomen.
Decentralisatie: Het bevorderen van gedecentraliseerde
besluitvorming, waarbij managers in de publieke sector meer
autonomie krijgen om beslissingen te nemen en verantwoordelijk
zijn voor hun prestaties.
Prestatiedrang en resultaatgerichtheid: Er is een sterke focus
op het meten van prestaties, resultaten en het behalen van doelen.
Managers worden afgerekend op hun prestaties en budgetten
worden gekoppeld aan meetbare output.
Kostenbewustzijn en efficiëntie: De nadruk ligt op het
verminderen van kosten en het verhogen van efficiëntie in de
levering van publieke diensten.
Inzet van managementtechnieken: Methoden zoals
benchmarking, klanttevredenheidsonderzoeken en
prestatiemetingen, afkomstig uit de private sector, worden
geïmplementeerd om de prestaties van de publieke sector te
verbeteren.
Hood is niet onkritisch over NPM. Hij identificeert verschillende potentiële
problemen en paradoxen die inherent zijn aan de principes van NPM:
Context-afhankelijkheid: Een van Hoods belangrijkste kritieken is
dat NPM niet universeel toepasbaar is. Hij stelt dat de
succesverhalen van NPM vaak afhangen van specifieke contexten
(zoals in neoliberale regimes), en dat NPM niet zomaar overal
geïmplementeerd kan worden.
Overmatige focus op meetbare prestaties: NPM legt de nadruk
op meetbare resultaten en prestatiedoelstellingen, maar Hood
waarschuwt dat dit kan leiden tot “perverse prikkels”. Managers
kunnen zich bijvoorbeeld richten op de kwantiteit van output, ten
koste van kwaliteit of moeilijk meetbare waarden zoals
rechtvaardigheid en gelijkheid.
Complexiteit van accountability: Hoewel NPM stelt dat managers
verantwoordelijker moeten worden gehouden voor hun prestaties,
kan het opknippen van overheidsdiensten in kleinere eenheden
leiden tot complexere structuren waarin het moeilijker wordt om
duidelijk te maken wie verantwoordelijk is voor welke beslissingen.
Marktwerking en competitie in de publieke sector: Hood
waarschuwt dat de introductie van competitie tussen publieke
organisaties kan leiden tot fragmentatie van diensten en een
vermindering van samenwerking. Ook is het niet altijd duidelijk dat
, marktdruk daadwerkelijk tot meer efficiëntie leidt in de publieke
sector, waar andere waarden zoals gelijkheid en toegankelijkheid
eveneens van belang zijn.
Uitputting van publieke waarden: NPM kan ten koste gaan van
waarden die traditioneel belangrijk zijn in de publieke sector, zoals
inclusiviteit, rechtvaardigheid en betrouwbaarheid, doordat de focus
te veel op efficiëntie en prestatiegerichtheid komt te liggen.
3. Zeven dimensies van verandering
Hood beschrijft zeven dimensies waarin NPM verschilt van de traditionele,
bureaucratische benadering van bestuur (zoals beschreven door Max
Weber):
1. Hands-on, entrepreneurial management: Managementstijlen
binnen de publieke sector veranderen van bureaucratisch naar
ondernemend en flexibel.
2. Explicit standards and measures of performance: Duidelijke
prestatienormen en meetbare doelstellingen zijn cruciaal.
3. Output control: In plaats van procesgericht te zijn, wordt de
nadruk gelegd op output en resultaten.
4. Disaggregation of units in the public sector: Grote,
hiërarchische overheidsorganisaties worden opgesplitst in kleinere,
zelfstandige eenheden.
5. Competition in the public sector: Competitie tussen
verschillende eenheden wordt aangemoedigd om prestaties te
verbeteren.
6. Private sector management practices: Publieke
sectororganisaties omarmen managementpraktijken uit de private
sector.
Discipline and parsimony in resource use: Er is een sterke nadruk op
zuinigheid en het verminderen van overheidsuitgaven.
4. Administratieve Waarden: Sigma, Theta en Lambda
Hood bespreekt drie belangrijke administratieve waarden die verschillende
benaderingen van openbaar bestuur weerspiegelen: Sigma, Theta en
Lambda. Elk van deze waarden vertegenwoordigt verschillende normen
en doelen voor de overheid.
Sigma-waarden: Zuinigheid en Efficiëntie
Definitie: Sigma-waarden richten zich op het minimaliseren van
verspilling, kostenreductie, en het verhogen van efficiëntie. Het doel
is om zoveel mogelijk output te krijgen voor een zo laag mogelijke
input.
Link met NPM: NPM legt een sterke nadruk op Sigma-waarden,
waarbij efficiëntie en kosteneffectiviteit de belangrijkste criteria zijn.
Methoden zoals benchmarking, outputmeting, en privatisering zijn
gericht op het maximaliseren van deze waarden.
, Theta-waarden: Rechtvaardigheid en Integriteit
Definitie: Theta-waarden benadrukken eerlijkheid, rechtmatigheid,
en transparantie in het openbaar bestuur. Het gaat hierbij om
naleving van regels, gelijke behandeling van burgers en het
voorkomen van corruptie.
Kritiek op NPM: Theta-waarden kunnen onder druk komen te staan
in NPM, omdat de focus op efficiëntie en marktwerking vaak ten
koste gaat van waarden zoals rechtvaardigheid en integriteit.
Bijvoorbeeld, privatisering kan leiden tot ongelijkheden in toegang
tot publieke diensten.
Lambda-waarden: Veerkracht en Betrouwbaarheid
Definitie: Lambda-waarden draaien om de betrouwbaarheid,
veerkracht en robuustheid van het bestuur. Dit betekent dat de
overheid in staat moet zijn om effectief te blijven functioneren, zelfs
in tijden van crisis of schaarste.
Kritiek op NPM: NPM richt zich vaak op het optimaliseren van
prestaties onder normale omstandigheden, maar negeert mogelijk
de noodzaak van robuustheid en veerkracht. Een puur op efficiëntie
gericht model kan kwetsbaar zijn in situaties waar flexibiliteit en
redundantie nodig zijn, zoals bij rampenbestrijding of crises.
5. Verhouding tussen Sigma, Theta en Lambda
Tegenstrijdige prioriteiten: De drie waardenstelsels kunnen soms met
elkaar in conflict komen. Een focus op Sigma-waarden (efficiëntie) kan
bijvoorbeeld de naleving van Theta-waarden (rechtvaardigheid)
verminderen, omdat snelle en goedkope oplossingen niet altijd eerlijk zijn
voor alle burgers. Evenzo kan een focus op Sigma-waarden ten koste gaan
van Lambda-waarden, omdat overheidsdiensten dan minder robuust zijn in
tijden van crisis.
5.1 Waarom Passen Sigma, Theta en Lambda Niet op Elkaar?
Hood stelt dat sigma-, theta-, en lambda-waarden moeilijk te
combineren zijn omdat ze elk verschillende doelstellingen en prioriteiten
hebben, die in veel gevallen in strijd met elkaar zijn. Hier zijn enkele van
de redenen waarom deze waarden niet op elkaar passen:
5.2 Verschillende Sturingsmodellen
Sigma-waarden richten zich sterk op wel-sturing:
overheidsmanagers worden aangemoedigd om actief te sturen op
prestaties, efficiëntie en output. Dit betekent dat er een sterke focus
is op het meten en controleren van prestaties, wat kan leiden tot
centralisatie van macht en besluitvorming.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gijsrder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.