Summary
Samenvatting Inleiding tot het sociaal werk (alle lessen)
- Course
- Institution
Samenvatting van de cursus en eigen lesnota's Behaalde score: 15/20
[Show more]
Seller
Follow
mpeeters
Content preview
Inleiding tot sociaal werkHoofdstuk 1: Wat is sociaal werk?
Sociaal werk:
Mondiaal erkend als een specifieke professionele praktijk
Heeft zich internationaal gegroepeerd als een beroepsgroep in de International Federation of
Social Workers en International Association of Social Work
Geprobeerd om een internationale definitie vast te leggen niet gemakkelijk: sociaal werk
verschilt sterk per continent door culturele, religieuze en politieke praktijken en
uiteenlopende sociale omstandigheden
De International Association of Social Work bracht een internationaal erkende definitie uit:
‘Sociaal werk is een op de praktijk gebaseerd beroep en een academische discipline die sociale
verandering en ontwikkeling, sociale cohesie, empowerment en bevrijding van mensen bevordert.
Principes van sociale rechtvaardigheid, mensenrechten, collectieve sociale verantwoordelijkheid en
respect voor vormen van diversiteit staan centraal in het sociaal werk. Onderbouwd door
sociaalwerktheorieën, sociale- en menswetenschappen en inheemse of lokale vormen van kennis,
engageert sociaal werk mensen en structuren om problemen aan te pakken en welzijn te
bevorderen.’
uit de definitie halen we enkele kenmerken van sociaal werk:
Sociaal werk is een professionele praktijk
Sociaal werk is een gesitueerde praktijk
Sociaal werk is een agogische praktijk
Sociaal werk is een normatieve praktijk
Sociaal werk is een geïnstitutionaliseerde praktijk
Sociaal werk is een reflexieve praktijk
Sociaal werk als professionele praktijk
Sociaal werk is een beroepspraktijk = practice based profession
Wat maakt het een praktijk en wat maakt het professioneel?
Praktijk = terugkerend gedragspatroon dat door waarden en normen wordt aangestuurd en
wordt verinnerlijkt door herkenbare grondhoudingen
Professioneel = praktijk verricht door betaalde arbeidskrachten
Professionele praktijk sociaal werk is een beroepsgroep die over een specifieke, herkenbare
kennis, expertise en vaardigheden beschikt. Deze expertise kan worden benoemd en afgebakend van
andere beroepsgroepen.
1
Inleiding tot het sociaal werk
,Er zijn 2 krachten die de geprofessionaliseerde praktijk onder spanning zetten:
De informele kracht van het maatschappelijk werk
De kracht van de academisering
Informele kracht van het maatschappelijk werk
Sociaal werk praktijken worden formeel erkend en via bepaalde financieringskanalen gesubsidieerd,
maar sociaal werk is oorspronkelijk gegroeid vanuit het maatschappelijk engagement van burgers die
zich verenigden rond een sociaal doel. De initiatieven en interventies van deze burgers hebben zich
ontwikkeld tot een bepaalde, herkenbare praktijk = sociaal werk praktijk oorspronkelijk werd deze
dus niet gedragen door beroepskrachten.
Deze informele, innovatieve vorm van maatschappelijk engagement vindt het sociaal werk telkens
weer uit sociaal werk vindt zijn oorsprong dus in vrijwillig engagement.
Deze informele kracht wordt niet opgenomen in de internationale definitie
Vrijwilligers en beroepskrachten:
Professionele sociaal werkers voelen zich soms bedreigd door het vrijwillige engagement
Rolverdeling tussen vrijwilliger en beroepskracht is een niet altijd gemakkelijk evenwicht
Maar, in de samenwerking tussen vrijwilligers en beroepskrachten zitten heel wat
mogelijkheden om elkaar aan te vullen en versterken
Deze aanvulling wordt ook door de overheid gestimuleerd: budgettaire krapte dwingt tot
stevige samenwerking tussen burgers en professionals = vermaatschappelijking
Kracht van de academisering
Naast practice based profession is social werk ook een academische discipline
= sociaal werk is het voorwerp van een systematische studie (theorieën, boeken, artikels, … over
sociaal werk) heeft in Vlaanderen geleid tot een verdeeldheid tussen:
Sociaal werkers die opgeleid zijn om na enkele jaren in de praktijk te staan = players:
o Staan in de praktijk
o Ondernemen acties
o Uitzetten en uitvoeren van beleidslijnen
Sociaal werkers die zich bezighouden met wetenschappelijke onderzoeksmethoden om
sociaal werk praktijken te beschrijven en systematiseren = floaters:
o Kijken vanuit een kritische distantie naar sociaal werkpraktijk
o Leggen aandachtig, evenwichtig en onderbouwd ontwikkelingen en tendensen bloot
De floaters en players vullen elkaar aan en kunnen van elkaar leren praktijk voedt theorie en niets
is praktischer dan een goede theorie
2
Inleiding tot het sociaal werk
, Maar ook spanningsverhoudingen tussen de floaters en players:
Players verwijten de floaters niets van de praktijk te kennen
Floaters verwijten players geen helder denkkader te hebben, de denkkaders zijn onvoldoende
onderbouwd
Vanuit academische wereld wordt neergekeken op sociaal werk als praktijk
We leven in een kennismaatschappij waar academici een hogere status hebben floaters
moeten machtslogica weerstaan players moeten niet onder de machtslogica gebukt gaan
Sociaal werk als gesitueerde praktijk
Sociaal werk verhoudt zich tot zijn gesitueerdheid:
Gesitueerd in de tijd
Gesitueerd in de ruimte
Gesitueerd te midden van verschillende maatschappelijke sferen
Gesitueerd in de tijd
Sociaal werk:
Is een kind van zijn tijd
Beïnvloed door de actuele maatschappelijke context
Draagt sporen van historische ontwikkelingen
Shift van de industriële maatschappij naar de postindustriële kennismaatschappij heeft de
uitdagingen, inhoud en positie van sociaal werk veranderd
Rol verschuift van bijstandsverlener naar coach van een gezamenlijk leerproces
Belangrijk om de historische achtergrond en bredere maatschappelijke context te blijven zien
om zo zicht te krijgen op veranderende opdrachten en taken in het sociaal werk
Wordt steeds door bredere maatschappelijke ontwikkelingen uitgedaagd spannend en
uitdagend beroep
Industriële maatschappij
19de eeuw
Verpaupering sociale arbeidersklasse was het grote sociale vraagstuk
Sociaal werk richtte zich vooral tot sociale bescherming, bijstand en opvoeding van de
arbeidersklasse
Postindustriële kennismaatschappij
21ste eeuw
Verinnerlijking, toepassing en creatie van steeds evoluerende kennis = belangrijke troef om
aan de samenleving deel te nemen
Zo niet? dreigt gemarginaliseerd te worden in onze kennismaatschappij
Sociaal werkers spelen een belangrijke rol in het mogelijk maken van contexten waar mensen
samen kunnen leren, samen kennis verzamelen en kennis creëren
3
Inleiding tot het sociaal werk
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mpeeters. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.15. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now