Summary
Samenvatting Blok 1.5 Ontwikkelingspsychologie/Changing Man Probleem 1tm8
- Course
- Institution
Samenvatting blok 1.5 Ontwikkelingspsychologie binnen Pedagogische Wetenschappen en Changing man binnen Psychologie. Probleem 1 tm 8.
[Show more]
1 review
By: melanieouwendijk • 3 year ago
Seller
Followyerbacd
Reviews received
Content preview
9-3-2019 Probleem 1 - Google DocumentenProbleem 1
Wat is celdeling?
Een baby ontstaat uit een zygote (combi van eicel en zaadcel). In de zygote zitten 23
chromosoomparen, waarvan 23 chromosomen in de eicel zaten en 23 chromosomen in de
zaadcel. De chromosomen bestaan uit genen en die bestaan weer uit stukjes DNA.
Bij celdeling ontstaan er nieuwe cellen. Er bestaan twee vormen van celdeling; mitose en
meiose.
Mitose: De zygote dupliceert de 46 chromosomen en die bewegen zich ieder naar een kant
van de cel. De zygote splitst zich dan in twee cellen. → Nieuwe lichaamscellen ontstaan.
Meiose: De zygote dupliceert de 46 chromosomen. Dan vind crossing-over plaats, waarbij
nieuwe unieke combinaties van genetisch materiaal ontstaan. De zygote splitst zich dan in
twee cellen, met ieder dus 46 unieke chromosomen (diploid). Vervolgens splitsen die cellen
zich weer in twee, met ieder 23 ongepaarde chromosomen (haploid). → Nieuwe kiemcellen
ontstaan.
Wat zijn dominante en recessieve genen?
Eigenschappen worden bepaald door allelen: Deze allelen worden doorgegeven door de
ouders. De moeder staat één allel af voor een bepaalde eigenschap en de vader ook. Zo
kunnen nieuwe combinaties ontstaan. De combinatie van twee allelen vormt één gen.
Simpele dominant-recessief overerving:
- Dominante allelen: Dit is het allel voor de eigenschap die vaker voorkomt. Als het
wordt gepaard met een recessief allel zal alsnog deze eigenschap te zien zijn in het
fenotype. Het wordt aangegeven met een hoofdletter. (Bijvoorbeeld R = donker haar
en r = licht haar, dan Rr = donker haar.)
- Recessieve allelen: Dit is het allel voor de eigenschap die minder vaak voorkomt.
Alleen als het gepaard wordt met een ander recessief allel zal de eigenschap te zien
zijn in het fenotype. Het wordt aangegeven met een kleine letter. (Bijvoorbeeld R =
donker haar en r = licht haar, dan rr = licht haar.)
Homozygoot: twee dominante (RR) of twee recessieve (rr) allelen.
Heterozygoot: één dominant en één recessief allel (Rr).
Codominantie: iemand met een heterozygoot allelenpaar krijgt een middenweg of andere
eigenschap. (Bijvoorbeeld Rr = lichtdonker haar.)
Geslachtsgebonden overerving:
Mannen zijn gevoeliger voor geslachtsgebonden genen omdat op Y-chromosomen geen
informatie staat. Dus alleen X bepaalt hun fenotype.
Polygene overerving:
Veel eigenschappen worden bepaalde door meerdere paren van allelen. Hierdoor zijn er
voor veel eigenschappen niet maar twee opties, maar veel kleuren, soorten en maten.
(Bijvoorbeeld: AaBb, AAbb, aaBB, AaBB etc.)
https://docs.google.com/document/d/1aoIJ9UFxmuHYwSHFE-5ZlV7qcn4gF-NMcglkTN7yEBc/edit 1/6
,9-3-2019 Probleem 1 - Google Documenten
Wat is DNA en hoe wordt het gekopieerd?
Chromosomen bevatten het DNA. DNA heeft vier bouwstenen/nucleotiden/basen:
1. Adenine
2. Thymine
3. Cytosine
4. Guanine
A en T matchen en G en C. De volgorde van deze bouwstenen in een chromosoom bepaalt
de genetische code.
Autosomale chromosomen: De eerste tot en met 22ste normale chromosomen.
Geslachtschromosoom: Het 23ste chromosoom bepaalt het geslacht van een baby.
Vrouw = XX Man = XY
Welke prenatale ontwikkelingsfases zijn er en wat gebeurd er in die fases?
Conceptie:
De zaadcel bevrucht de eicel en er ontstaat een zygote. Dit gebeurt in de eileider.
Periode van de zygote (germinaal): Van conceptie tot en met implantatie (2 weken).
Door celdeling (cleavage) ontstaat een blastocyst. De binnenkant wordt het embryo en de
buitenkant een beschermlaag. De zygote beweegt van de eileider naar de baarmoeder waar
implantatie zal plaatsvinden.
Implantatie: de zygote maakt zich vast aan de rand van de baarmoeder. Niet veel
zygotes lukt dit en als het wel lukt overleven als nog niet veel zygotes het.
Vervolgens worden meerdere beschermingslagen gevormd:
- Het vruchtvlies → bescherming
- De dooierzak
- Het vaatvlies → voering voor de placenta, af- en aanvoer van stoffen.
- De navelstreng
https://docs.google.com/document/d/1aoIJ9UFxmuHYwSHFE-5ZlV7qcn4gF-NMcglkTN7yEBc/edit 2/6
,9-3-2019 Probleem 1 - Google Documenten
Periode van het embryo (embryonaal): Van week drie tot en met acht.
Drie cellagen:
- Ectoderm → wordt zenuwstelsel, huid en haar.
- Mesoderm → wordt spieren, botten en bloedsomloopstelsel.
- Endoderm → verteringsstelsel, longen, urineweg en andere belangrijke organen.
Eerste maand: In deze fase ontwikkelt de embryo zich heel erg snel. Een deel van de
ectoderm wordt een neurale buis waaruit de hersenen zich vormen. Verder ontwikkelen veel
organen zoals het hart en ontstaan lichaamsdelen zoals de armen, benen en het gezicht.
Tweede maand: Alle belangrijke structuren van een mens worden nu ontwikkelt en aan de
eind van de maand lijkt de embryo echt op een mens.
Periode van de foetus (foetaal): Van week negen tot de geboorte.
In deze periode groeit de foetus en worden organen verfijnd. Alle systemen in het lichaam
beginnen te werken en de baby begint te bewegen. De fetus krijgt unieke eigenschappen.
Derde maand: Orgaansystemen groeien door en worden verbonden. De baby begint met
bewegen en geslachtsdelen ontwikkelen zich.
Vierde tot en met zesde maand: De baby leert dingen als hikken en slikken om zich voor te
bereiden op het leven buiten de baarmoeder. Pas als dit ontwikkelt is kan de baby goed
ademen buiten de baarmoeder. Verder zullen bewegingen nu voelbaar zijn voor de moeder.
De baby wordt bedekt in vernix (laag om de huid te beschermen) en lanugo (laag van
lichaamshaar). Ook kan de baby zien en horen vanaf de zesde maand.
Zevende tot en met negende maand: Leeftijd van levensvatbaarheid, overleving buiten de
baarmoeder is nu mogelijk. Verdere groei vindt plaats en de orgaansystemen worden
volwassener. Er is een ritme te zien in slaap en motoractiviteit.
Drie trimesters:
- 1-12 weken
- 13-24 weken
- 25-36 weken
https://docs.google.com/document/d/1aoIJ9UFxmuHYwSHFE-5ZlV7qcn4gF-NMcglkTN7yEBc/edit 3/6
, 9-3-2019 Probleem 1 - Google Documenten
Wat zijn de negatieve invloeden van de omgeving tijdens zwangerschap en wanneer
zijn de effecten het grootste?
Teratogens: elke ziekte, drug of andere omgevingsfactor die schade kan toebrengen aan
een ongeboren embryo of fetus.
Regels:
1. De sensitieve periode: De effecten van een teratogeen zijn het grootst op een deel
van de embryo/fetus wanneer dat deel zich aan het ontwikkelen is.
2. De gevoeligheid voor teratogenen wordt beïnvloed door genen en de prenatale
omgeving.
3. Een teratogeen kan zorgen voor verschillende afwijkingen (afhankelijk van de
sensitieve periode).
4. De leeftijd van de moeder heeft effect op het effect.
5. De hoeveelheid blootstelling heeft effect op het effect.
6. Sleeper Effect: De effecten van teratogenen worden soms pas later zichtbaar.
7. De teratogenen kunnen van beide ouders komen, niet alleen de moeder.
Anytime malformations: afwijkingen die gedurende de hele zwangerschap kunnen ontstaan.
Ziektes:
- Genitale herpes: bij geboorte pas effect → kans op overlijden, handicap en
hersenletsel. Keizersnee is een oplossing.
- Rubella: Blindheid, doofheid, hartafwijkingen en mentale vertraging. Later meer kans op
psychotische stoornissen. Gevaarlijk tijdens het eerste trimester.
- Syphilis: middel en latere fases van de zwangerschap.
- AIDS: kan worden doorgegeven via de placenta en valt het immuunsysteem aan.
Medicijnen:
- Antidepressiva: Bevat lithium → kans op hartafwijkingen in het eerste trimester. (Kan
ook doordat de moeder depressief is.)
- Thalidomide: Leidt tot misvormingen bij verschillende lichaamsdelen, afhankelijk van wanneer
het medicijn wordt ingenomen. Na 40 dagen geen effect.
- Aspirine: groeiafwijking, afwijking in motoractiviteit of zelfs miskraam bij hoog gebruik.
Alcohol:
- Tast het vermogen van de placenta aan.
- FASyndrome: Kans op een klein hoofd, hyperactiviteit, aanvallen en afwijkingen aan
het hart, de ledematen, het gezicht en de gewrichten.
- FAEffects: Kans op vertraagde groei en kleine fysieke afwijkingen.
Roken:
- Kans op afwijkingen in de groei en miskraam.
Drugs:
https://docs.google.com/document/d/1aoIJ9UFxmuHYwSHFE-5ZlV7qcn4gF-NMcglkTN7yEBc/edit 4/6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yerbacd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now