Week 1
HC, preventie van kanker
Leerdoelen:
- Wat de risicofactoren zijn bij kanker
- Wat beïnvloedbare risicofactoren zijn bij kanker
- Welke vormen van preventie er zijn t.a.v. kanker
- Welke rol de (oncologie-) verpleegkundige heeft in preventie van kanker
Risicofactoren bij kanker:
Endogeen Exogeen
Leeftijd (op latere leeftijd) Leefgewoonten (roken, alcohol,
voeding, fysieke activiteiten)
Geslacht Obesitas
Hormonale invloeden bv Beroepsmatige blootstelling bv asbest
prostaatkanker
Genetische factoren (BRCA-1 gen) Milieuverontreiniging
Hebben van andere ziektes (crohn) Infecties met o.a. HPV
Gebruik van bepaalde
geneesmiddelen o.a. cytostatica
Modificeerbare beïnvloedbare) risicofactoren: zijn factoren die te beïnvloeden zijn
door het individu
Niet modificeerbare factoren: is niet aan te passen door het individu
Preventie: het voorkomen van gezondheidsproblemen door het optimaliseren van
de voorwaarden voor gezondheid en zo veel mogelijk beperken van ongunstige
factoren
Primaire Secundaire Tertiaire preventie
preventie preventie
Bedoeling Verminderen of Vroege opsporing en Voorkomen dat de
verwijderen van behandeling ziekte erger wordt.
mogelijke
oorzakelijke
risicofactoren
Wanneer Voordat er is Als de ziekte er Als de ziekte als
aangetoond dat mogelijk als is maar aanwezig is
iemand ziek is er nog geen
symptomen zijn
Voorbeelden Zorgen dan Spreekuur waar Behandeling van
met mensen minder moedervlekken melanoom waarbij
huidkanker met UV-straling in bekeken kunne voorkomen wordt
aanraking komen worden dat door de
door kleding en behandeling er
beschikbaar nieuwe tumoren
stellen van optreden
zonnebrand
, Bevolkingsonderzoek:
- Borstkanker. 50-75 jaar a 2-3 jaar. Mammagrofie, afwijkingen borst
- Baarmoederhalskanker 30-60 jaar 5-10 jaar, uitstrijkje, onderzoek op HPV.
Wanneer + dan aanvullend onderzoek naar afwijkende cellen
- Darmkanker. 55-75 jaar a 2 jaar. Zelf ontlasting bloed in ontlasting
Vrouw drager van BRCA1-/BRCA2 of CHEK2 genmutatie dan kan zij kiezen voor
frequentere controles.
Mensen met de genmutatie CDH1 hebben een verhoogde kans op het krijgen van
maagkanker en borstkanker. Advies met deze mutatie: tussen de 20-30 jaar het
preventief verwijderen van de maag.
Indien erfelijke aanleg voor Lynchsyndroom of erfelijke vormen van darmkanker
wordt aanbevoelen vanaf de leeftijd 25 een per 2 jaar een coloscopie te
ondergaan.
PAF: populatieattributieve fractie. Het percentage gevallen van een kanker dat
toe te schrijven is aan een bepaalde leefstijlfactor wordt de PAF genoemd.
Kanker en erfelijkheid: 5% van alle gevallen wordt veroorzaakt door erfelijkheid
waarbij een enkele genmutatie de hoofdzaak van het ontstaan is.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller suzanvdstoop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.56. You're not tied to anything after your purchase.
