Inhoudstafel
College 1: Introductie – Vormen van IFG --------------------------------------------------------------------------------2
College 2-4: Partnergeweld -----------------------------------------------------------------------------------------------12
College 5: Getuigenis + Vlaggensysteem grenswijs ------------------------------------------------------------------28
College 6: Ouderen-mis (Be)handeling ---------------------------------------------------------------------------------36
College 7-8: Trauma sensitieve aanpak bij (vermoeden van) kindermishandeling -----------------------------46
College 9: Slachtoffer-Daderbemiddeling -----------------------------------------------------------------------------71
College 10: Sociale dienst Jeugdrechtbank ---------------------------------------------------------------------------75
College 11: Politionele aanpak van huiselijk geweld ----------------------------------------------------------------88
College 12: De organisatie van hulpverlening ------------------------------------------------------------------------95
1
,College 1: Introductie – Vormen van IFG
Definitie
Intrafamiliaal geweld (afgekort IFG)
❖ Elk dwingend, intimiderend gedrag dat uitgeoefend wordt tegenover een gezins- of familielid- of (ex-
)intieme partner én waarbij dit dwingend intimiderend gedrag gepaard gaat met geweld of dreiging met
geweld en een intrafamiliale invloed heeft.”
Strafrechtelijke definitie (omzendbrief COL 4/2006)
❖ “Wordt als intrafamiliaal geweld beschouwd: iedere vorm van fysiek, seksueel, psychisch of economisch
geweld tussen echtgenoten, samenwonenden of personen die hebben samengewoond en tussen wie een
affectieve band bestaat of bestaan heeft.”
Geweld
❖ Fysiek, psychisch en seksueel geweld, alsook economische verdrukking, isolatie…
❖ Het kan gaan over actief of passief geweld of dreiging met geweld.
o Actief geweld: je gebruikt hierbij een vorm van geweld, je doet actief iets aan een situatie
o Passief geweld: eerder onder de term verwaarlozing, je doet eigenlijk niets aan een situatie
en dat vormt ook het probleem (bv psychisch geweld; niet tonen dat je een persoon graag
ziet, die persoon negeren en afnemen van een warme relatie of een warm gezin)
❖ Het geweld kan zowel gepleegd worden door volwassenen als door kinderen en adolescenten.
❖ Zowel kinderen als volwassenen kunnen er het slachtoffer van zijn.
❖ Men kan zowel rechtstreeks als onrechtstreeks slachtoffer zijn van intra familiaal geweld.
❖ Getuige zijn van geweld is in die zin ook een vorm van slachtofferschap.
❖ Intra familiaal: is iets wat binnen het gezin of binnen het huishouden gebeurd
o Zowel partners als ex-partners, ouders (of diegenen die de ouderlijke taak vervullen) tgo.
Kinderen, volwassenen tgo. Ouderen, kinderen tgo. Ouders en kinderen onderling.
Huisvrienden vallen buiten de afbakening van intra familiaal geweld. Dus ook bij relaties met
machtsposities of rangschikkingen
Belangrijke vormen van geweld
❖ Lichamelijk geweld
❖ Seksueel geweld
❖ Emtioneel geweld
❖ Emotionele verwaarlozing
❖ Lichamelijke verwaarlozing
o Bij verwaarlozing: hebben we fysieke verwaarlozing (bv. Kinderen die niet genoeg kleren
aanhebben in de winter) en emotionele verwaarlozing (bv. Kinderen die geen liefde,
warmte,.. krijgen van de ouders.)
❖ Economisch geweld: Partner die bv recht heft op de rekeningen waardoor de ander niet weg kan omdat
die geen geld of bankkaart heeft
Vormen van IFG
2
,❖ Kindermishandeling: ouder -> kind
❖ Oudermishandeling: kind -> ouder
❖ Ouderenmis(be)handeling: volwassene -> oudere
❖ Partnergeweld: ouder/partner -> ouder/partner of ex
❖ Siblinggeweld: kind –> kind
❖ Getuige van geweld
❖ Stalking
❖ Gendergerelateerd geweld
Maar ook:
❖ Eergerelateerd geweld (niet kennen in dit vak)
o Gedwongen huwelijk
o Genitale verminking
Prevalentiecijfers
❖ Het is vaak moeilijk om deze cijfers ‘spot on’ te geloven, omdat het heel moeilijk is cijfers te plakken op dit
soort geweld. Mensen die IFG meemaken gaan meestal niet na het eerste voorval al aangeven dat ze IFG
meemaken. Mensen schamen zich daarover en lopen daar niet mee te koop. IFG wordt meestal pas
opgemerkt of aangegeven na dat het al meerdere keren gebeurde of het al ernstiger geworden is. De
meeste mensen durven IFG niet aangeven omdat ze schrik hebben voor de gevolgen, zich schamen, uit
loyaliteit naar hun partner hen ‘niet durven verraden’, …
❖ DARK NUMBER: we zien hier ook maar het topje van de ijsberg mee, enkel mensen die het durven om te
melden gaan we terugvinden in deze prevalentiecijfers. We zien hierbij enkel degene waarbij buren of
politie langskomen en het geweld ontdekt is.
❖ We zien ook dat mannen en vrouwen niet veel verschillen van elkaar als slachtoffer
❖ Mannen ervaren vaker nog meer taboe om IFG te melden
❖ In België 1/5 vrouwen en 1/7 mannen geconfronteerd met partnergeweld (2010)
o Sinds 2020 sterke toename
❖ In 75% van de gevallen van PG zijn kinderen thuis (Holden 2003 in Desair & Hermans, 2012)
❖ Gerechtelijke statistieken (via parket):
o In 2021 behandelde justitie 52 291 zaken van partnergeweld
3
, o 25% van de klachten gaat over het niet naleven van het bezoekrecht (vaak psychisch
geweld/vechtscheiding)
❖ In 2022 werden in België minstens 24 vrouwen vermoord door hun partner
❖ Gemiddeld 35-37 incidenten in een familie, voordat de politie wordt gebeld (kennen)
❖ 87% doet nooit aangifte
❖ 7/10 slachtoffers in de opvang keren terug naar huis nadien
Nieuwe wet: Femicide
Achtergrond:
• Mannen zijn wereldwijd de belangrijkste slachtoffers van doding (81% mannelijke slachtoffers
tegenover 19% vrouwelijke slachtoffers)
• Vrouwen worden het vaakst gedood door hun intieme (ex-)partner of door een familielid.
• Ongeveer 64% van alle dodingen van vrouwen wordt gepleegd door een intieme ex-partner of door
een familielid, terwijl 36% van alle dodingen van mannen in de privésfeer worden gepleegd.
• Ongeveer 82% van alle dodingen van vrouwen wordt gepleegd door een intieme (ex-)partner, terwijl
18% van alle dodingen van mannen door een intieme ex-)partner worden gepleegd –> VN-Bureau voor
Drugs en Criminaliteit (UNODC, 2022)
• Bij partnermoorden die jaarlijks in België gepleegd worden (op een totaal van 2020 dodingen per jaar)
is 9 op 10 een vrouw.
• 80 % van de dodingen van een vrouw is een context van PG
• Moorde omdat een vrouw een vrouw is, dat gebeurd enkel bij dit gender en daar hebben ze dus een
nieuwe wet rond gemaakt, want ze begonnen bij te houden hoeveel vrouwen er op een jaar vermoord
werden, voordien was er nog geen wet van, dit is puur bijgehouden door wat er te lezen was in de
kranten
o 2017: 44 vrouwenmoorden
o 2019: 26
o 2021: 25
o 2023: 23
Grevio evaluatierapport (2020):
• Beleidsinstrumenten dienen een genderdimensie te omvatten, nood aan een conceptueel kader
• Nood aan data betreffende slachtoffers (geslacht, relatie met dader) van partnergeweld
• Nood aan een genderperspectief in risk assessment and risk management instrumenten
• Nood aan retrospectieve studies over de dood van vrouwen die het slachtoffer zijn van geweld en/of
hun kinderen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vanavermaetnaomi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.77. You're not tied to anything after your purchase.