, Inhoudsopgave
Inhoudsopgave 1
Literatuur week 1 4
J.H. Hubben, 'Naar een alerter strafrecht in de gezondheidszorg', NJB 2007, 1354. 4
W.R. Kastelein, 'Strafrecht en de (kwaliteit van) zorg', TvGR 2015, p. 55-67. 6
P.A.M. Mevis & L. Postma, 'Kroniek rechtspraak strafrecht 2022', TvGR 2023/47, p.
31-63. 10
Samenwerkingsprotocol gezondheidszorg tussen de Inspectie Gezondheidszorg en
Jeugd en het Openbaar Ministerie 2021, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en
Sport (Stcrt. 2022, 269) 19
P.A.M. Mevis, Capita Strafrecht, H4. 20
Hoofdstuk 4 - Strafrechtelijke rechtshandhaving 20
M. Buijsen, 'Human Dignituyand the Concept of Heath Law' 26
Hoorcollege 1 week 1 31
Hoorcollege 2 week 1 34
Literatuur week 2 36
Handboek Gezondheidsrecht Leenen par. 9.5 36
L. Postma, 'De aanpak van conversiehandelingen: meerwaarde van een aparte
strafbaarstelling?' NTS 2023/38, p. 132-141. 40
L. Postma, 'Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 22 maart 2023 (veroordeling GGZ-instelling
wegens dood door schuld)', TvGR 2023 (47), p. 344-374. 43
L. Postma, 'Gerechtshof Amsterdam 20 oktober 2015 (ontucht plegen met patiënt en/of
cliënt)', TvGR 2019 (43), p. 148-159. 45
HR 12 maart 2013, ECLI:NL:HR:2013:BY4858, NJ 2013/423 (m. nt. J. Legemaate). 49
HR 23 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:1093, GJ 2020/6 (m. nt. T.M. Schalken). 50
Rb Zeeland-West-Brabant 25 januari 2024, ECLI:NL:RBZWB:2024:358. 51
Hoorcollege 1 Week 2 52
Casus college 3: Materieel Strafrecht, strafrechtelijke aansprakelijkheid voor
gedragingen in de gezondheidszorg 59
Literatuur week 3 62
M. Buijsen, ‘On Interpretation and Appreciation. A European Human Rights Perspective
on Dobbs’, Cambridge Quarterly of Healthcare Ethics. 62
Consultatieversie wetsvoorstel Wet abortus is zorg 65
Memorie van Toelichting Wet abortus is zorg 65
Martin Buijsen, 'Juridische asecten van abortus in Nederland') uit Theo Boer en Dick Mul
(red.), Geboren, niet gemaakt. Reflecties op het levensbegin. Buijten en Schipperheijn,
Amsterdam 2020, pp. 100-122 70
Hoofdstuk 2 Juridische Ontwikkelingen, Vierde evaluatie Wet toetsing levensbeëindiging
op verzoek en hulp bij zelfdoding. 74
Stcrt 2024, 99. 88
Hoorcollege 1 week 3 91
Hoorcollege 2 week 3 102
Literatuur week 4 109
Rapport Algemene Rekenkamer 109
Rapport IKZ 112
Rapport Lokale zaken 116
2
, Facultatief: Bestrijden van zorgfraude- vele haken en ogen 119
Hoorcollege 1 week 4 124
Hoorcollege 2 week 4 132
Literatuur week 5 139
Handout van prof. Mevis 139
Kastelein, 'Beroepsgeheim en verschoningsrecht, reikwijdte discussies, p. 352-359 141
P. van Doorm, Medisch beroepsgeheim en de zorgplicht van de arts bij
kindermishandeling in de rechtsverhouding tussen arts, kind en ouders (diss. Leiden)
2019 143
Handboek gezondheidsrecht, 9.5, i.h.b. 9.5.5. (herhaling) 151
HR 10 april 2018, NJ 2018/435, m.nt. Mevis 153
HR 16 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:1048, NJ 2021/117 m.nt. Kooijmans 154
HR 12 maart 2024, ECLI:NL:HR:2024:375 155
HR 23 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:1093 (strafzaak), GJ 2020/111 m.nt.
Schalken (herhaling) 155
R.Kastelein, Strafrecht en de (kwaliteit van) zorg. Een benadering vanuit de
gezondheidsrechtelijke praktijk, TvGR 2015 (39) 155
CTG 23 juni 2011, ECLI:NL:TGZCTG:2011:YG1358 155
Handboek tuchtrecht, p. 278-281 155
Literatuur week 6 176
3
, Literatuur week 1
J.H. Hubben, 'Naar een alerter strafrecht in de gezondheidszorg', NJB 2007, 1354.
Mevis beschrijft een aantal hoofdlijnen die zich met name op het terrein van het materiële
strafrecht voordoen en die een verschuiving te zien geven in de wijze waarop de medicus
strafrechtelijk aansprakelijk kan worden gesteld. Het gaat hier om een verschuiving van het
traditionele daderschap op basis van een gedraging naar een moderne vorm van
aansprakelijkheid voor het intreden van een gevolg. Dit leidt tot een verbreding van de
strafrechtelijke verantwoordelijkheid. In de eerste plaats voor de individuele arts wiens
verwijtbaarheid bij zwaar lichamelijk letsel of de dood van zijn patiënt is verzwaard → het
strafrecht voor de arts is ‘punitiever’ geworden. Dat geldt, in de tweede plaats, ook voor het
ziekenhuis, de zorginstelling in het algemeen. Men zou hier kunnen spreken van
collectivisering van de aansprakelijkheid. Niet de individuele arts, maar de zorginstelling
wordt voor het strafrecht aansprakelijk gehouden, ook al is de directe fout gemaakt door een
individuele arts. Deze vorm van aansprakelijkheid van de zorginstelling als zodanig, als
rechtspersoon, is gebaseerd op de klassieke zogenaamde IJzerdraadcriteria.
Waar is het OM?
Het OM stelt zich veel te afzijdig op bij de strafrechtelijke handhaving in medische zaken. En
als het OM wel tot een beslissing geroepen is, kenmerkt het beleid zich door een grote mate
van wisselvalligheid. Dan blijkt er sprake te zijn van een gebrek aan medische
deskundigheid, maar vooral aan empathie met het medisch beroep. Enkele voorbeelden:
De zaak Nelissen uit 2001. In deze zaak tegen een 'macrobiotisch voedingsadviseur' trad
het OM adequaat en deskundig op waardoor de verdachte uiteindelijk wegens opzettelijke
benadeling van de gezondheid werd veroordeeld, hetgeen door de Hoge Raad in stand werd
gelaten. Maar dan komt de geruchtmakende zaak waarin de populaire Sylvia Millecam,
hoewel zij aan borstkanker leed, door alternatieve genezers verkeerd is voorgelicht doordat
haar met ongefundeerde behandelwijzen genezing in het vooruitzicht werd gesteld. Zij
overleed in augustus 2001. Hoewel het Regionaal Tuchtcollege Amsterdam de alternatieve
arts-genezers strenge maatregelen oplegde, ging het OM, ondanks de aangifte door de
Inspectie vanwege de zeer ernstige laakbaarheid in deze zaak niet tot vervolging over,
hetgeen in zeer brede kring tot verontwaardiging heeft geleid, niet in de laatste plaats omdat
daarmee de niet-artsen buiten schot bleven.
Discutabele beslissingen
Wie naar een dergelijk incident onderzoek doet, komt al gauw tot de conclusie dat het
meestal niet om een incident gaat. Dan blijkt er sprake te zijn van een gebrek aan medische
deskundigheid, maar vooral aan empathie met het medisch beroep, op basis waarvan
discutabele beslissingen worden genomen.
Relatie OM- Inspectie
Nu is handhaving niet alleen een probleem van het OM. Ook de Inspectie vervult daarin een
specifieke rol. Haar taak ligt primair bij het toezicht op de kwaliteit van de individuele en
institutionele beoefening van de gezondheidszorg, niet alleen in preventieve zin, maar ook
repressief door in voorkomende gevallen bestuurlijke maatregelen op te leggen, de zaak aan
de medische tuchtrechter voor te leggen dan wel aangifte bij het OM te doen. Over de keuze
van de te volgen procedure vindt regelmatig overleg tussen Inspectie en OM plaats. Voor
een effectieve bescherming van de patiënt in een liberaal zorgklimaat is dus de relatie
tussen Inspectie en OM van wezenlijk belang.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amyaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.73. You're not tied to anything after your purchase.