Samenvatting Geschiedenis van Tijdvak 1 t/m 6 - VWO4
1 view 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Deze samenvatting van het vak geschiedenis omvat tijdvak 1 t/m 6. Alles wordt hierin besproken en aan het einde worden de kenmerkende aspecten per tijdvak besproken.
Samenvattingen geschiedenis VWO4
Geschiedenis is het denken en doen van de mensen uit het verleden
Hoofdstuk 1
De jager-verzamelaars leefde in kampen. Ze sloegen geen voedsel op, dus als ze
dat nodig hadden gingen ze gewoon jagen op dieren in de buurt, of verzamelde ze
wat bessen of planten. De groepen leefde in kleine gebieden, zodat ze het gebied
heel goed kende. Ze wisten bijvoorbeeld in welke tijd van het jaar welke dieren waar
zouden verschijnen. Veel kinderen werden er niet geboren, omdat er anders niet
genoeg voedsel zou zijn. Het draagvermogen van een gebied is hoeveel voedsel er
in een gebied is om een bepaald aantal mensen te kunnen onderhouden.
De landbouw is waarschijnlijk als eerste ontstaan in de vruchtbare halve maan
(een gebied in het Midden-Oosten), Oost-Azië en in Midden-Amerika. Er zijn twee
bekende theorieën over hoe de landbouw is ontstaan.
Oasetheorie:
Door de ijstijd werd het klimaat droger. Vanwege de behoefte aan water gingen de
jager-verzamelaars in de buurt van een oase leven. Omdat dit een beperkt gebied
was, moesten ze het draagvermogen vergroten. Dit deden ze met behulp van
landbouw.
Theorie van Hillman:
Jager-verzamelaars moeten hebben opgemerkt dat er wild graan groeide in de buurt
van hun kampen. Dit begonnen ze toen te verbouwen. Na een koude periode
kwamen ze erachter dat het wilde graan gestorven was, maar hun tamme graan wel
nog gewoon leefde.
De kleine dorpjes van de boeren groeide uit tot stadstaten. Vermoedelijk gebeurde
dit als eerste in Mesopotamië, een gebied in het Midden-Oosten. Door het vele
landbouw aan de rivieren ontstond er een overproductie. Er waren minder boeren
nodig, dus sommigen begonnen zich te specialiseren in andere dingen, zoals
ambachten en handel. Hierdoor ontstond hiërarchie. Dit betekent dat je machtiger
bent als je veel bezit hebt, of een speciaal beroep had. In het centrum van de
stadstaat stond meestal een tempel. Dit was niet alleen om de goden te eren, maar
ook om voorraden in op te slaan. Deze voorraden werden dan uitbetaalt aan de
mensen die voor de stad werkte, zoals priesters, ambtenaren of soldaten. Dit soort
economie werd het redistributiesysteem of tempeleconomie genoemd. Om bij te
houden hoeveel voorraden er nog waren, werd het schrift ontwikkeld.
De stadstaat heeft vier kenmerken:
1. Hiërarchie
2. Godsdienstig centrum
3. Specialisatie
4. Schrift
, Hoofdstuk 2
Griekenland had een bergachtig landschap. Hierdoor was er geen natiestaat
mogelijk. Griekenland bestond uit veel verschillende poleis. Dit is een stadstaat met
burgers en een bestuur. Een hele belangrijke poleis was Athene. Hier ontwikkelde
zich een staatsvorm; de democratie. Omdat er zo’n sterke bevolkingsgroei was,
trokken er mensen weg vanwege voedseltekorten naar nieuwe plekken in het
Middellands Zeegebied. Hier kon veel goedkoper geproduceerd worden, en arme
boeren konden hier niet mee concurreren. Hierdoor kwamen er grote verschillen
tussen arm en rijk. Vooral handelaren waren rijk. Door dit ontstond een economische
emancipatie, en uiteindelijk ook een militaire emancipatie. De burgers wilden
inspraak hebben in het bestuur.
Solon wilde bepaalde rechten hebben om de verschillen tussen arm en rijk op te
lossen. Hij wilde een herindeling in de inkomstenklassen, en in volksvergadering
mochten de rijken ook inspraak hebben, in plaats van alleen degene die een
speciale afkomst hadden.
Kleisthenes zorgde er later voor dat de burgers meer inspraak kregen in het
bestuur. Doormiddel van het schervengericht mochten sommige burgers een
politieke leider wegstemmen, en deze zou vervolgens voor tien jaar verbannen
worden uit Athene.
Perikles voerde presentiegelden in. Hierdoor konden ook de armere burgers
deelnemen aan de volksvergaderingen. Hij was ook degene die grote bouwprojecten
startte. Hierdoor werd Athene het centrum van kunst en cultuur. Wetenschappers en
filosofen kwamen naar de stad toe om er te wonen en werken. Dit wordt ook wel de
Gouden Eeuw van Athene genoemd.
Ook een stadstaat in Italië ontwikkelde zich; Rome. Dit groeide uit tot de
belangrijkste staat in het Middellands Zeegebied. Tijdens de veroveringen van
andere stadstaten kwam de Romeinse cultuur in aanraking met andere culturen,
vooral de Griekse. Hierdoor ontstond de Grieks-Romeinse of Klassieke Cultuur.
Traditionele Romeinse geschiedenis
Koninkrijk: 753 BC-509 BC
Republiek: 509 BC-30 BC
Keizerrijk: 30 BC-476
Aan het begin van het Romeinse Keizerrijk was er een periode die de Pax Romana
heette. Dit was een rustige periode in het Romeinse Rijk. In de derde eeuw ontstond
er een crisis:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sachalohman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.11. You're not tied to anything after your purchase.
