Summary
Samenvatting reader penologie
- Course
- Institution
Deze samenvatting bevat alle artikels uit de reader!
[Show more]
Seller
Follow
femkelefevre
Content preview
TEKST 1: DOELSTELLINGEN VAN DE STRAF – EEN PENOLOGISCHEDISCUSSIE
Verschillende doelstellingen van straffen
Belang hiervan blijkt uit definitie van penaliteit
o This process involves discursive frameworks of authority and
condemnation, ritual procedures of imposing punishment, a
repertoire of penal sanctions, institutions and agencies for the
enforcement of sanctions and a rhetoric of symbols, figures and
images by means of which the penal process is represented to
its various audiences
Verschillende doeleinden kunnen met elkaar in conflict treden
1. COMPLEXITEIT VAN DE DOELSTELLINGEN VAN DE STRAF
1.1. INSTRUMENTELE DOELSTELLINGEN
Hoofddoel = normconform gedrag bekomen via bestraffing van misdrijven
Bestraffing is een instrument voor het verwezenlijken van een
algemeen doel beperken/beheersen van criminaliteit
Policing society
1.2. INTRINSIEKE DOELSTELLINGEN
Hoofddoel = burgers beschermen tegen de macht en het mogelijke
machtsmisbruik vd overheid
Rechtsbeschermende functie van strafrecht staat centraal
Policing the police
1.3. ORGANISATORISCHE DOELSTELLINGEN
Bestraffing vindt plaats binnen het strafrechtelijke apparaat, een
organisatorische context die mee bepaalt wat mogelijk is
Budget, personeel, etc.
Deze organisatorische context bepaalt hoe andere doelstellingen
kunnen nagestreefd worden
1
, 2. INSTRUMENTELE DOELSTELLINGEN
Hebben vnl betrekking op straf zelf & het nut en reden waarom straffen
noodzakelijk w geacht
Verbonden met straftheorieën
2.1. RETRIBUTIVISME (VERGELDING)
2.1.1. METAFYSISCHE VERGELDING
Misdrijf wordt beschouwd als een schending van een superieure orde en
elk misdrijf moet daarom vergolden worden
Staat los van enig nutsidee/utilitarisme: geen enkel nut naar de
toekomst
Straf moet
Leed inhouden
Steeds opgelegd worden zonder uitzonderingen
Consistent zijn: gelijke straffen voor gelijke misdrijven geen
individualisering
Onherroepelijk geen genade of vervroegde invrijheidsstelling
Waarborgen
Alleen de schuldige mag gestraft worden en pas als de schuld vaststaat
De straf moet proportioneel zijn aan het misdrijf
Kritiek:
Metafysische vergelding gaat ervan uit dat alle misdrijven bestraft
worden, dus ook gekend zijn dark number?
o Deze vergelding is dus niet absoluut en leidt tot grote
onrechtvaardigheid tussen degenen die opgepakt worden en zij
die onbekend kunnen blijven
2.1.2. EMPIRISCHE VERGELDING
Verwijst naar de concrete gevoelens die in de maatschappij aanwezig zijn
De straf is een georganiseerde uitlaat van emoties die door het plegen
van een misdrijf teweeg worden gebracht
Burgers mogen recht niet in eigen handen nemen wraakgevoelens
gekanaliseerd via de straf die opgelegd wordt door het strafrechtelijk
systeem
Straf als middel om slachtoffer schadeloos te stellen
Bestraffing van de dader zou een erkenning van het slachtoffer
inhouden argument om meer repressieve maatregelen te
rechtvaardigen
2
, Straf als middel om tegemoet te komen aan de wraakgevoelens van het
publiek
Populist punitiveness = het toenemende fenomeen waarbij politici in
verscheidene strafrechtssystemen uit eigenbelang inspelen op een, wat
zij veronderstellen, bij het publiek veralgemeende punitieve houding
ten aanzien van criminaliteit
Penal populism stelt electoraal gewin voor de politicus door een
punitief beleid boven de reële doelmatigheid ervan
Heeft gezorgd tot een sterke stijging van de gevangenispopulatie
2.1.3. JUST DESERT-THEORIE
2de helft jaren 1970: moderne versie retributivisme als reactie tgv
behandelingsideologie
Deze had geleid tot vrijheidsstraffen van onbepaalde duur waarbij de
invrijheidsstelling afhangt van het succes van de behandeling grote
rechtsongelijkheid en geen propotionaliteit meer tussen ernst misdrijf
en zwaarte vd straf
Just desert-theorie legt nadruk op rechtvaardigheid (fairness) via
consistente straftoemeting gesteund op het principe van proportionaliteit
De straf drukt de censure (afkeuring) uit ten aanzien van de
normovertreder norm wordt opnieuw bevestigd
o Censure moet in verhouding zijn tot de ernst van het gepleegde
misdrijf niet per se lange gevangenisstraffen
Ordinal proportionality = vereist dat meer ernstige misdrijven
zwaarder gestraft worden vooral deze is essentieel voor een
rechtvaardige bestraffing
Cardinal proportionality = stelt absolute strafmaten voor die
proportioneel zijn voor een bepaald misdrijf (bv: doodstraf voor een
moord)
Centraal binnen just deserts
Ernst van de daad
Schuld van de dader
2.2. UTILITARISME (CONSEQUENTIONALISME)
Utilitarisme koppelt bestraffing aan het bereiken van een nuttig effect in
de toekomst preventie van toekomstig delinquent gedrag
Jeremy Bentham = grondlegger
Algemene/generale preventie
Voorkomen van misdrijven bij potentiële delinquenten door het feit dat
het publiek weet dat misdrijven gesanctioneerd worden werkt op 4
wijzen
3
, 1) Normering = de sanctie bevestigt het bestaan van de norm
reactie op zich is belangrijk, niet zozeer aard of duur van die sanctie
2) Afschrikking = zware misdrijven gesanctioneerd met zware straffen
3) Vredemaking, pacificatie = vrede in de maatschappij wordt hersteld
doordat mensen die zich aan de normen houden, beloond worden
door niet gestraft te worden
4) Onschadelijk maken van potentiële delinquenten = bv bendeleider
opsluiten om de hele bende lam te leggen
2.2.1. DE AFSCHRIKWEKKENDE WERKING VAN DE STRAF EN HET
RATIONELE MENSBEELD
Beccaria utilitaristische rechtsfilosofie met rationeel mensbeeld
Het idee dat een afweging tussen kosten en baten de grondslag van het
menselijk handelen vormt
Bestraffing moet gebaseerd zijn op een duidelijke en publieke wet +
moet in verhouding staan tot het gepleegde misdrijf + moet zo snel
mogelijk op het misdrijf volgen
Straf heeft 2 doelen:
1) Voorkomen dat een regelovertreder opnieuw schade veroorzaakt
(specifieke preventie)
2) Afschrikken van anderen om hetzelfde te doen (algemene preventie)
Algemene afschrikking opsplitsen in absolute en marginale afschrikking
Absolute afschrikking = het bestaan van de kans op arrestatie en
bestraffing weerhoudt mensen ervan regelovertredend gedrag te
stellen
Marginale afschrikking = het afschrikken van regelovertreders door
het verhogen van de kans op arrestatie of bestraffing enerzijds of het
verstrengen van de straffen anderzijds
o 3 onderzoeksopzetten die dit nagingen
1) Interrupted time series: quasi-experimenteel design: door
voor- en nametingen wordt nagegaan wat effect is van een
verandering in srb op de crminaliteitcijfers
2) Ecologische benadering: vertrekken vanuit variaties in
criminaliteitscijfers en bestraffingscijfers tussen plaatsen of
doorheen de tijd om een afschrikkingseffect vast te stellen
negatief verband hiertussen kan als afschrikkingseffect
geïnterpreteerd worden
3) Perceptiestudies: individuen bevragen naar hun inschatting
van de kans op bestraffing en de zwaarte van de straf
enerzijds en naar hun zelfgerapporteerd regelovertredend
gedrag anderzijds
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkelefevre. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
84669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now