Summary
Samenvatting Probleem 1 Diagnostiek in de medische psychologie
- Course
- Institution
Complete samenvatting van probleem 1 Diagnostiek in de medische psychologie.
[Show more]
1 review
By: isabellegroeneveld • 3 year ago
Seller
Follow
MarijeDX
Reviews received
Content preview
Probleem 1 – Diagnostiek in de medische psychologieWat is prostaatkanker? En welke klachten ontstaan er?
De Sousa, Sonavane, Mehta
Prostaatkanker komt uitsluitend bij mannen voor. De prostaat is een klier die rondom de
plasbuis ligt, vlak onder de blaas.
Na je 30ste is er sprake van een vergrote prostaat (dit is goedaardig). Dit kan ervoor zorgen
dat men het gevoel heeft dat je moet plassen, dat is dus niet een van de belangrijkste
symptomen bij prostaatkanker. Een symptoom wat wel belangrijk is, is een enorme afname
van gewicht (minder eetlust) en soms is er het gevoel dat er juist geen gevoel meer is of
worden de benen dik maar dit is vaak pas in een later stadium, botpijnen in rug of heup.
De laatste jaren is de incidentie en prevalentie van prostaatkanker wereldwijd toegenomen.
Betere behandeling procedures en diagnostische hulpmiddelen hebben de levensduur van
patiënten met prostaatkanker verlengd.
In 30-50% van de gevallen ontstaan psychologische en sociale problemen, ongeacht het
stadium en de progressie van kanker of de soort behandeling.
Het stellen van een psychiatrische diagnose kan gecompliceerd worden door overlapping in
symptomen van de psychische stoornis en kanker.
Angst en prostaatkanker
Anxiety is een toestand die vaak kan optreden zonder een identificeerbare stimulerende
stimulus. Het moet onderscheiden worden van fear, wat een emotionele reactie is op een
waargenomen bedreiging. Daarnaast is fear gerelateerd aan specifiek vluchtgedrag en
vermijding, terwijl anxiety gerelateerd is aan situaties die worden waargenomen als
oncontroleerbaar of onvermijdelijk.
Ook is er een andere vorm van angst: anticipatory anxiety. Dit is een toekomstgerichte
gemoedstoestand waarin men angstig anticipeert op een aankomend negatieve gebeurtenis.
20-60% van de patiënten met prostaatkanker tonen anxiety.
PSA-testing = testen voor prostaatkanker.
PSA testing is geassocieerd met een significante hoeveelheid van anxiety bij prostaatkanker
patiënten.
Hierbij varieert de angst over de gehele klinische tijdlijn-> voor testen na testen etc.
(onzekerheid, stress).
De niveaus van angst gerelateerd aan screening zijn veel lager voor ouderen dan jongere
met de ziekte.
Is de PSA verhoogd noemt men dat PSAdynia.
Het is ook essentieel dat men onderscheid maakt tussen anxiety ‘trait’ die aanwezig kan zijn
als achtergrondkenmerk van de persoonlijkheid en de anxiety ‘state’, wat een situationele
reactie is op een stressor. Anxiety trait geeft aan dat de patiënt angstig van aard is dus zal
1
, het hele proces en de behandeling angstig zijn. Anxiety state is een reactie van angst met
betrekking tot slechte test resultaten, de prognose of een bepaalde behandeling.
In de meeste onderzoeken klaagden 30-40% van de patiënten dat de angst hun dagelijks
functioneren beïnvloedde.
Angstniveaus waren het hoogst in de groep die in afwachting waren op hun biopt, zelfs
wanneer er geconstateerd werd dat men prostaatkanker had was er minder angst (de
onzekerheid werd weggenomen).
Angstige mannen zullen eerder de screening nastreven, vooral de jongere mannen die
familieleden hadden met een voorgeschiedenis van prostaatkanker.
Na een verhoogd niveau van PSA is het essentieel dat de uroloog de patiënt stuurt voor een
psychologische evaluatie om de patiënt te helpen omgaan met het nieuws en hem voor te
bereiden op de behandelingen die kunnen volgen. Het is ook belangrijk de primaire
zorgverleners hierbij te betrekken om de behandeling te begrijpen en de angsten weg te
nemen. Bewustzijn over de ziekte maakt patiënten comfortabeler waardoor ze zich
verantwoordelijk voelen voor hun lichaam.
Na de behandeling en als het weefsel weg is kunnen patiënten alsnog angstig zijn. Als
patiënten bestraald worden, kan er een goedaardige stijging zijn in de PSA-waarde = PSA-
bounce. Dit is dus goedaardig, maar als iemand hier niet vanaf weet, kan het beangstigend
zijn en doen lijken alsof de bestraling averechts werkt.
Depressie en prostaatkanker
Angst voor kanker als diagnose, gebrek aan bewustzijn, medische complicaties etc. zijn
enkele factoren die leiden tot depressie bij de prostaatkankerpatiënten. Er is vaak een
vertraging in de diagnose hiervan waardoor de kansen op overleving van de mannen
verkleint met 10-20%. De mannen met het meeste risico hierop zitten in een gevorderd
stadium van prostaatkanker, hebben pijnsymptomen, ervaren bijwerkingen van de
behandeling of hebben een geschiedenis van klinische depressie.
Beschermende factoren: ouder zijn, getrouwd zijn, veel sociale steun, optimistisch, minder
beperkingen op fysiek gebied.
Er is vastgesteld dat psychotherapeutische behandeling voor depressie samen met
antidepressiva invloed heeft op het verloop van prostaatkanker.
Psychotherapie resulteert in minder angst en depressie en vaak pijnvermindering. Ook
resulteert het in een langere overlevingstijd. Dus het verbetert de aanpassing van de patiënt,
minder symptomen en lagere zorgkosten.
Een gecombineerde benadering van evaluatie en behandeling waar de uroloog en
psychotherapeut of psychiater een effectief behandelplan uitwerken rekening houdend met
psychologische en urologische perspectieven op de etiologie van depressie zijn het beste
voor de patiënt.
Stress bij terugkerende prostaatkanker
Als prostaatkanker terugkeert, kunnen dezelfde gevoelens omhoogkomen als wanneer
iemand voor het eerst gediagnosticeerd was met prostaatkanker.
Veel mensen met terugkerende kanker ervaren ook twijfel aan zichzelf over hun
oorspronkelijke behandelbeslissingen of keuze na behandeling. Het is belangrijk dat de arts/
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarijeDX. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now