Summary
Samenvatting Gezondheidsbevordering
- Course
- Institution
Audiologie 2 - semester 2 - Gezondheidsbevordering
[Show more]
Seller
Follow
margotvermeersch
Reviews received
Content preview
SAMENVATTING GEZONDHEIDSBEVORDERINGHOOFDSTUK 1 – INLEIDING, BEGRIPPEN EN
ONTSTAAN GEZONDHEIDSBEVORDERING
Inhoud
- Inleiding
- Begrippen en definities
o Curatieve VS preventieve zorg
o Ziektepreventie
o Gezondheidsvoorlichting
o Gezondheidsbevordering
- Ontstaan en stijgend belang van gezondheidsbevordering doorheen de tijd
o Vanaf midden 19de eeuw: volksgezondheid of public health
o 1920-1970: gezondheidsvoorlichting of health education
o 1970-heden: gezondheidsbevordering of health promotion
1. INLEIDING
- CanMEDS-rollen: audioloog als expert, communicator, samenwerker, leider, gezondheidsbevorderaar,
scholaren professional
→ Kader beschrijft ≠ rollen die je binnen audiologie moet/kan opnemen
2. BEGRIPPEN EN DEFINITIES
A. CURATIEVE VS PREVENTIEVE ZORG
Curatieve zorg Preventieve zorg
Genezing + behandeling van acute + chronische ↔ Voorkomen van acute + chronische
ziektes/gezondheidsproblemen ziektes/gezondheidsproblemen én consequenties
ervan minimum beperken
Vertrekken uit ziekte, zorg bieden die Voorkomen, behoud van gezondheidstoestand,
behandeling/genezing is (vb. je hebt symptomen, ook al is ziekte aanwezig
arts schrijft bep behandeling voor)
B. INDELING PREVENTIEVE ZORG VOLGENS MAATREGEL
- Belangrijk onderscheid in ‘preventie’ naargelang maatregelen die genomen worden
1. Ziektepreventie: maatregelen om specifieke ziektes te voorkomen
2. Gezondheidsvoorlichting: maatregelen gericht op informeren, sensibiliseren en trainen van
individu
3. Gezondheidsbevordering: structurele maatregelen gericht op levensstijl van individuen + hun
fysieke + sociale omgeving
C. ZIEKTEPREVENTIE
Volgens WHO (1998): De maatregelen die erop gericht zijn…
1. Om te voorkomen dat er ziekte/gezondheidsproblemen ontstaan (vb. aanpakken van risicofactoren)
1
, 2. De ziekteprogressie tegen te houden + consequenties minimaal te houden (→ zodat kwaliteit van
leven zo goed mogelijk blijft)
5 strategieën
- Primaire
- Secundaire
- Tertiaire
- Quarternaire
- Pro-actieve
Op basis van
- Ziekte aanwezig? Afwezig?
- Voelt persoon zich ziek? Gezond?
I. PRIMAIRE PREVENTIE
- Doel: aanpakken van specifieke causale factoren v/d ziekte
- Doelgroep: gezonde mensen (totale populatie/specifieke
groepen)
→ Ziekte is afwezig, patiënt voelt zich gezond
Voorbeelden:
(Vb. Ongezonde voeding: verhoogt risico op cardiovasculaire aandoeningen → nutri-score geeft indicatie, wil
mensen informeren + aanzetten om gezonde voeding te eten)
II. SECUNDAIRE PREVENTIE
- Doel: vroegtijdig opsporen + behandelen van ziektes
- Doelgroep: totale populatie + risicogroepen
→ Ziekte kan aanwezig zijn, patiënt voelt zich gezond
2
,Voorbeelden
- Screening op borstkanker (nog geen symptomen, kan wel al gediagnosticeerd worden)
→ Screeningen zijn er om mensen waar ziekte al aanwezig is vroegtijdig op te sporen, alles van
screening valt onder secundaire preventie
- Tandarts
- Chemotherapie
III. TERTIAIRE PREVENTIE
- Doel: voorkomen van verslechtering van
gezondheidstoestand, voorkomen van complicaties
+ invalidering (gevolgen beperken)
- Doelgroep: zieke personen
- Synoniem: “Zorggerichte preventie” (*)
→ Ziekte is aanwezig, patiënt kan zich ziek voelen
(*) Je doet aan preventie om verslechtering te voorkomen, maar zorg is wel al aanwezig
Voorbeelden
- Verdere stadia van kanker: juiste opvolging nodig, juiste medicatie
- Hoortoestellen: goede opvolging nodig, auditieve input moet gegeven blijven worden
- Gehoorbescherming: mensen met reeds GV zijn nog steeds kwetsbaar voor verdere verslechtering
IV. QUARTERNAIRE PREVENTIE
- Doel: vermijden van overmedicalisering
(= Onnodige tests afnemen, onnodige zorg,
interventies, medicatie toedienen)
→ Ziekte is afwezig, patiënt voelt zich ziek
Voorbeelden
- Gebruik van antibiotica (na veel gebruik kan het zijn dat
bij bep bacterie niet meer werkt door resistentie)
- Audiologie: niet nodig om meteen VNG uit te voeren bij vermoeden, ook goedkopere tests op de
markt
3
, V. PRIMORDIALE OF PRO-ACTIEVE PREVENTIE
- Doel: in stand houden algemene voorwaarden v/d gezondheid (= economische, sociale en culturele
voorwaarden)
- Doelgroep: totale populatie/specifieke doelgroepen
Voorbeelden
- Stabiele economische situatie
- Geen uitsluiting van bevolkingsgroepen
- Bestrijding van kansarmoede
- Goede huisvesting
- Goed onderwijs voor iedereen
- Sociale gradiënt binnen gezondheid: lagere SES (*) → hoger risico op gezondheidsproblemen (vb. hoe
↓ SES, hoe ↑ kans op GV)
(*) Socio-economische status = positie op maatschappelijke welvaartsladder o.b.v. inkomen,
opleidingsniveau…)
D. GEZONDHEIDSVOORLICHTING
= Individu/groepen in staat stellen om te kiezen voor het gezonde gedrag
Strategieën
- Informeren: kennis + inzicht vergroten
- Sensibiliseren: attitudes + normen (*) beïnvloeden
- Opvoeden/trainen: vaardigheden aanleren
→ Gericht op het individu (individuele verantwoordelijkheid (→ mens is rationeel wezen, wij kunnen aanleren
om gezond gedrag te stellen))
(*) Normen: vb. alcohol → heel erg geassocieerd met veel gezondheidsproblemen, maar enorm sociaal
aanvaard → sensibiliseren: deze norm proberen veranderen, negatieve norm trachten rond te ontwikkelen
Voorbeelden
E. GEZONDHEIDSBEVORDERING (OF HEALTH PROMOTION)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margotvermeersch. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
84669 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now