SAMENVATTING – INLEIDING OP DE
HOORTOESTELAANPASSING:
HOORTOESTELTECHNOLOGIE
HOOFDSTUK 7 – BASISCONCEPTEN VAN
HOORTOESTELLEN
1. PROBLEMEN EIGEN AAN EEN AUDITIEF VERLIES
- ‘Gemakkelijk’ oplosbaar
- Alles schuift op met bep hoeveelheid (drempel, plafond, Most Comfortable Level (MCL)…)
Sensorineuraal/perceptief GV
- Drempel ↑
- Uncomfortable Level ↓
→ Geluiden komen in kleiner ‘gebied’ → kleinere dynamiek (→ te snelle luidheidsaangroei/recruitment)
B. BELANGRIJSKTE PROBLEMEN IN HT-TECHNOLOGIE EN HT-AANPASSING
Rekening houden met:
- Drempelverschuiving: verlies aan gevoeligheid voor zwakkere auditieve signalen
- Recruitment: te snelle luidheidsaangroei t.g.v. verkleind dynamisch bereik/dynamiek
- Gestoord frequentie-oplossend vermogen
o Frequentie-oplossend: ‘scheiden van klanken’
o Aanleiding tot ‘difference limen for frequency’ → gelijktijdig aangeboden
frequentiecomponenten in spraak (formanten) worden niet meer herkend
- Afwijkend tijdoplossend vermogen
o Perceptief GV → geringer vermogen om snelle wisselingen in luidheid te volgen → zwakke
elementen die vooraf gaan aan/volgen op luide passages in spraak worden niet meer herkend
- Gestoord binaurale verwerking: vergelijken + combineren van signalen van 2 oren gaat moeilijker →
problemen in richtinghoren
2. AFSPRAKEN M.B.T. DBSPL EN DBHL
- Tonale audiometrie: dBHL
o Welke frequenties lopen fout?
1
, o Bij dBHL: altijd kijken op MAF-curve, kijken op bep freq, waar ligt drempel
- Spraakaudiometrie: dBSPL
o Belangrijk bij het tot communicatie komen
o Bij dragen van HT: spraakaudiometrie in vrije veld (VV) (*)
- Binnen hoortoesteltechnologie: input- en outputniveaus: dBSPL
→ Zal link tss resultaten vocale audiometrie + HT-aanpassingen vereenvoudigen
(*) Spraak in VV, t.g.v. binaurale sommatie → 10 dB beter dan onder koptelefoon (monauraal), afspraken:
Norm Ondergrens Modale Bovengrens luide
stille spraak spraak spraak
VV 50 dBSPL 65 dBSPL 80 dBSPL
KT 60 dBSPL 75 dBSPL 90 dBSPL
(Bij testen met oortoestellen: VV, want anders gefluit)
(Tabel kennen)
A. ONDERZOEK CARHART
Verloop onderzoek
- Spraak + tonaal audiogram (TA) afgenomen
- Eerst getest onder KT, spondeeën aangeboden (2LG-woorden)
- Hvl SPL moest spraak zijn om tot SRT te komen? (Speech Reception Threshold, 50% spraakverstaan)
Conclusie: aanbiedingsniveau van 20 dBSPL (onder KT) → dBHL-schaal ligt 20 dB lager dan dBSPL-schaal
- TA: gemiddelde berekend 500, 1000 en 2000 Hz (= PTA, pure tone average)
- 0 dBHL kwam overeen voor spraak met 20 dBSPL
- Conclusie: onder KT voor spondeeën, dBHL schaal 20 dBHL lager lag dan dBSPL schaal
- Hebben eig niet veel met elkaar te maken (zuivere tonen ≠ spraak), maar wouden graag relatie vinden
tss SRT en tonaal audiogram
DUS: om vgl te maken tss tonale + vocale audiogrammen, volgende vuistregels:
(Wetenschappelijk eig niet correct, maar wordt in praktijk wel toegepast)
Norm Ondergrens stille spraak Modale spraak Bovengrens luide spraak
VV 50 dBSPL 65 dBSPL 80 dBSPL
VV (-13) 37 dBHL 52 dBHL 67 dBHL
KT 60 dBSPL 75 dBSPL 90 dBSPL
KT (-20) 40 dBHL 55 dBHL 70 dBHL
- Probleem dBHL vs dBSPL binnen HT-aanpassingen kan grotendeels opgelost worden door gebruik te
maken van dB gevoeligheidsverlies i.p.v. absolute dB-waarden
A. ‘MOST COMFORTABLE LEVEL’ (MCL) + ‘UNCOMFORTABLE LEVEL’ (UCL)
- HT: ≠ onderdelen (systemen)
- Systeem = iets dat ingangssignaal omzet in uitgangssignaal, input wordt omgezet in output
→ Voorbeelden:
o Microfoon zet geluidsdrukgolf om in wisselspanning
o Telefoon (luidspreker) zet wisselspanning om in geluidsdrukgolf
o Binnenoor zet mechanische trilling basilaire membraan om in elektrisch signaal in vezels van
gehoorzenuw
o HT zet geluidssignalen omgeving om in geluidssignalen die door drager beter
‘interpreteerbaar’ zijn
- Hoe signalen omgezet worden → afh van eigenschappen van systeem
A. 2 SITUATIES
- Als audio: belangrijk kennis te hebben van technische eigenschappen HT → gebruik maken van
technische fiches
- Audio wil (na fitting) ingestelde eigenschappen van HT opmeten → testbox (HIT-box of Hearing
Instrument Test – box)
→ Principe testbox
- Bep ingangssignaal via luidspreker aangeboden aan microfoon van HT
- Na verwerking: uitgangssignaal via toonbocht naar coupler* overgebracht
- In coupler: meetmicrofoon die uitgangssignaal doorgeeft aan computer
- Software vergelijkt in- en uitgangssignaal + geeft gewenste info m.b.t.
geanalyseerde eigenschap HT
(*) 2cc coupler: zie verder
- Voor analyse frequentie-afh kenmerken → resultaten weergegeven in Bode-diagram
→ Bode-diagram: toont verschil tss ingangs- en uitgangssignaal i.f.v. frequentie
o Y-as: output – input (dB)
o X-as: frequentie (Hz)
o Positieve waarden: systeem versterkt (gain, groen)
o Negatieve waarden: systeem verzwakt (reduction, attenuation, blauw)
o Geen winst/verlies: transparant systeem (transparency, rood)
B. INPUT-OUT DIAGRAM
3
, → Stelt gedrag van HT weer bij veranderde sterkte v/d input (voor 1 bep frequentie)
- Beide assen in dBSPL
- Bij fitting HT
- Indien niet gespecifieerd: zuivere toon met referentie-test-frequentie (1600 Hz bij 1-kanalig HT)
Voorbeelden op basis van deze 2 grafieken
- 30 dBSPL input, hoeveel output? 45 dBSPL, hoeveel winst? 15 dB
→ Gain/versterking/winst ook af te lezen op rechtse grafiek (in dB)
- Input: 60 dBSPL, output: 75 dBSPL, versterking: 15 dB
- Input: 70 dBSPL, output: 80 dBSPL, versterking: 10 dB
- Input: 90 dBSPL, output: 90 dBSPL, versterking: 0 dB
- Input: 100 dBSPL, output: 100 dBSPL, versterking: 0 dB
3 zones
- Lineaire versterking
o Als HT voor elke input zelfde winst heeft
o Op I-O diagram: rechte met helling van 45°
- 0-versterking, of transparantie
- Compressie (dalende blauwe lijn)
3 soorten grafieken
- Bode-diagram (winst/verlies/transparantie i.f.v. frequentie, ook wel frequentiediagram)
- Input-output diagram
- Input-gain diagram
C. KEUZE TESTSIGNAAL
Bij uitvoeren van test, vaak gebruik gemaakt van volgende signalen
- Smalbandige signalen zoals
o Zuivere toon vaak 1 kHz/1600 Hz (RTF)
o Sweep meestal logaritmisch
o Smalbandruis (uitzonderlijk)
o Chirps
- Breedbandige signalen zoals
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margotvermeersch. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.