- Schriftelijk (50%):
o Gericht, theorie/toepassingen, figuren!
o Berekeningen (met beperkte theorie): rekenen met geluidsdrukniveaus, rekenen met
luidheidsniveaus en luidheid, omzetten tss ≠ soorten dB-eenheden
o Vooral rekenregels + oefeningen (zie aparte documenten!)
o dBSPL optellen + aftrekken → akoestiek, nog kunnen!
- Mondeling (40%):
o Integratie, overzichtsvraag, toepassen!
o Overzichtsvraag rond theorie (vaak op basis van tabel/figuur besproken i/d les)
HOOFDSTUK 1 – INLEIDING
Leerdoelen
- Begrip psycho-akoestiek kunnen begrijpen
- Psycho-akoestiek kunnen plaatsen t.o.v. akoestiek: relatie + onderscheid tss beide vakgebieden
- Psycho-akoestiek kunnen plaatsen in geheel opleiding audiologie
- Psycho-akoestiek kunnen plaatsen in vakgebieden audioloog
1. DEFINITIE PSYCHOAKOESTIEK
= Tak v/d psychofysica rond wetenschappelijke studie van geluidsperceptie + audiologie – hoe mensen
verschillende geluiden waarnemen
- Specifieker: tak van wetenschap die psychologische reacties op geluid bestudeert (waaronder geluid,
spraak en muziek)
- Interdisciplinair gebied van ≠ gebieden (zoals psychologie, akoestiek, elektronische techniek,
natuurkunde, biologie, fysiologie en computerwetenschap)
Geluid: van bron naar effect
- (Overdracht = medium)
2. INLEIDING - PERCEPTIE
Geluidsperceptie in dagdagelijks leven: voorbeelden (krantenartikels)
- Geluidsoverlast door transport en hart- en vaatziekten
- We leven in lawaai, maar Vlaanderen heeft nog stille plekken: ‘Hier wandelen maakt het hoofd leeg’
- Lawaai is een stille doder
- Deze Spaanse dans was voor Mathilde haar ‘slaapliedje’ toen haar oudste zus het werk op viool ’s
avonds leerde spelen
1
,Geluidsperceptie in audiologie: voorbeelden
- UZA zoekt mensen met gehoorproblemen: “Onderzoeken hoe goed zij nog functioneren op het werk”
- Hoorapparaat moet selectief leren luisteren”
- Gehoordrempel schatten door auditory steady state responses
- Bert L. werd 5 jaar geleden wakker met vervelende ‘tuut’ in zijn oren en die is nooit meer weggegaan
3. WAT VERTELT AKOESTIEK OVER PERCEPTIE ?
Welke akoestische principes/grootheden houden expliciet rekening met perceptie?
- Geluidsniveau in dB
- Tertsbandspectrum
- (Pure fysica, niets te maken met perceptie → geluid als trilling + geluidsintensiteit)
Geluid als trilling Geluid als drukgolf
λ: golflengte
- Afwisselende zones compressie + rarefactie
- T: periode, tijdsaspect van geluid
- Geluid heeft amplitude (= hoe luid geluid klinkt)
- T + λ: te maken met frequentie (= toonhoogte,
- Hoe breder uit elkaar, hoe sterker geluid
heeft te maken met onze ervaring)
Geluidsintensiteit Geluidsniveau in dB
- Wat is het minimale geluid dat systeem kan
waarnemen?
- I: intensiteit (sterkte) - Alle geluiden die luider zijn: positief
- P: vermogen v/d bron - Alle geluiden die stiller zijn: negatief
Frequentieanalyse (Fourier) Tertsbanden
2
, - Frequentieanalyse van ruis: op alle frequenties
energie - Tertsbanden of 1/3 octaafbanden
- Fourieranalyse van klank: het ontbinden van - Vaak is het wenselijk om over fijnere
complexe trilling (klank) in zijn samenstellende frequentie info te beschikken
zuivere harmonische trillingen (tonen)
↕
- Fouriersynthese van klank: het samenvoegen
van # zuivere harmonische trillingen (tonen) tot
complexe trilling (klank)
4. SAMENVATTEND
Wrm willen we de perceptie van geluid in grootheden/getallen vatten?
- Is iets subjectief, hoe je het ervaart
- Als het in grootheden/getallen geplaatst wordt, kan het toch beetje vergeleken worden
Belangrijk in psychoakoestiek: het gaat om ervaring, alles wordt met alles gelinkt
= Akoestische omgeving zoals waargenomen door mensen, in context (→ context is belangrijk!)
2. GESCHIEDENIS
- In 1962 als begrip gelanceerd (eerst in stedelijke context (= veel ≠ bronnen, uitdagende context))
- Raymond Murray Schafer: 1e Canadees die soundscape project uitvoerde
- Visie soundscape: je begint met te luisteren
3. TOEPASSING
A. GELUIDSBRONNEN
Verschil met akoestiek is dat we bronnen koppelen → hierdoor verandert perceptie
Vb. psychoakoestische analyse
= Spectrogram → basis akoestische
grootheden
- Frequentie (verticaal)
- Tijdsverloop (horizontaal)
- Intensiteit I (horizontaal)
- Spectrum: I i.f.v. freq
- Oscillogram: I i.f.v. tijd
B. CLASSIFICATIE VAN GELUIDSBRONNEN
- Geophony bronnen die uit natuur komen, vb. water, wind
- Biophony bronnen die van dieren komen
- Anthropony bronnen die van mensen komen (door mens gemaakt, vooral i/d stad)
4. DEFINITIE SOUNDSCAPE
= A soundscape is the acoustic environment as perceived by humans, in context.
A. ACOUSTIC ENVIRONMENT
Combinatie in tijd + plaats → interactie v/d bronnen, hoe werken bronnen samen?
- Vb. andere ervaring als er 1 iemand voor klas spreekt/samen met anderen
- (Preventie op werk: belangrijk, maar ook navragen wat mensen doen in vrije tijd)
Geen geïsoleerde plekken
- Oren pauze geven: kan effect gehoorschade ↓
- Bepaalt appreciatie van plaats
o Algemene appreciatie: veiligheid, verkeer
o Ook verplaatsing ernaartoe kan rol spelen (vb. naar bos rijden via grote baan/langs water)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margotvermeersch. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.66. You're not tied to anything after your purchase.