Ontstaan van de hersenstam
Ontstaat uit het onderste deel van het craniale deel van
de neurale buis.
De neurale buis buigt: de cefale buiging aan de
bovenkant vormt de hoek tussen de hersenstam en het
horizontale vlak van de hersenen.
Organisatie van de hersenstam
Van rostaal naar caudaal: thalamus → middenhersenen →
pons → medulla oblongata
Van ventraal naar dorsaal: basis → tegmentum →
tectum (alleen ter hoogte van middenhersenen)
De hersenzenuwen
Er zijn twaalf paar hersenzenuwen.
Ezelsbruggetje: Op Ons Oude Tuin Terras At Frits Verse Groente Van Albert Heijn.
Limbisch systeem
⇒ groep structuren tussen de hersenstam en de hersenschors, ligt als een ring rond de hersenholten.
Betrokken bij emotie, motivatie, genot, langetermijngeheugen en
het emotioneel geheugen.
Hypothalamus (belangrijk onderdeel): vegetatieve functies
(reguleren interne condities lichaam).
Functies hypothalamus: cardiovasculaire regulatie,
lichaamstemperatuur, lichaam water, baarmoedercontracties en
melkejectie, gastro-intestinale stimulatie en voeding stimulatie,
emoties en gedrag.
,Hersenstam (truncus cerebri)
Tussen medulla spinalis en cortex cerebri.
Medulla spinalis gaat eerst over in de medulla oblongata, daarboven ligt de pons.
In truncus cerebri ontspringen de motorische hersenzenuwen.
Daarnaast bevinden zich ook ‘schakel gebieden’ : gebruiken biogene aminen.
Medulla oblongata
Hier kruist de piramidebaan, lateraal bevinden zich de pedunculi met banen van en naar cerebellum.
Pijngevoel
Door mesecephalon loopt het aquaductus cerebri, verbinding tussen de 3e en 4e ventrikel.
Hieromheen ligt het periaqueductale grijs (PAG). → hier liggen morfinereceptoren (kunnen pijn remmen).
Motorische en sensorische gebieden
Mediaal liggen de kernen van motorische hersenzenuwen en lateraal liggen de kernen van sensorische.
Formatio reticularis
Bevindt zich in de hersenstam, functies; behouden van tonus en reguleren van slaap-waakritme.
Substantia nigra en nucleus ruber
In mesencephalon ligt rostaal de substantia nigra, een belangrijk gebied voor het extrapiramidale systeem.
Ook bevindt zich de nucleus ruber, belangrijk gebied voor willekeurige (piramidale) bewegingen.
Hersenstemletsel
Bij letsel op verschillende hoogtes van de pons zullen verschillende
spiergroepen uitvallen met typische klinische beelden.
- Laesie onder medulla oblongata: eerste spinale shock
(hypotonie en areflexie) en vervolgens spasticiteit.
- Laesie tussen vestibulaire kernen en nucleus ruber: strek
reactie van alle extensoren (decerebratie)
- Laesie is hoger gelegen: extensor reactie benen en flexor reactie
armen (decorticatie).
,Hersenzenuwen
Supranucleair probleem: als er probleem is met de corticale besturing van de hersenzenuwkernen.
Anders sprake van een Infra-nucleair probleem.
REUK
Sensoren in neusslijmvlies ontvangen informatie, gaan via nervi olfactorii naar cortex.
VISUELE INFORMATIE
Het onbewuste zicht (zonder nadenken blik op de plaats van belang kunnen richten) verloopt wel via
mesencephalon.
Bij sympathicusactiviteit zijn de pupillen verwijd, bij parasympaticus zijn ze vernauwd.
In slaap of coma zijn de pupillen vernauwd, maar reageren ze wel op lichtinval.
Normaal zijn de pupillen even groot (isocorie), als er schade is treedt anisocorie op.
Hippus pupillae = pupillen
afwisselend groter en kleiner.
Ooglid = nervus oculomotorius (III) heeft als
functie pupilvernauwing, oogbewegingen en
heffen van ooglid via musculus levator
palpebrae.
Oogbewegingen = door zes spieren en drie hersenzenuwen.
Corticale gebieden: hier worden impulsen voor oogbewegingen opgewekt.
Blikcentra in de hersenen: zenden signalen van de cortex naar de motorneuronen die het oog innerveren.
Motorneuronen en craniale zenuwen: innerveren de oogspieren.
- Kijken naar links: impuls vanuit rechter cortex naar linker pontiene blikcentrum en vanuit hier activatie
van de linker nervus VI en rechter nervus III.
- Kijken naar rechts: impuls vanuit linker cortex naar rechter pontiene blikcentrum en vanuit hier activatie
van rechter nervus VI en linker nervus III.
- Kijken naar beneden en boven: besturing vanuit verticale blikcentrum in
mesencephalon.
Bij blikbeperking links is er meestal een stoornis in het rechter frontale
blikcentrum.
Blikbeperking naar boven ontstaat vaak door druk in mesencephalon.
Nystagmus = onvrijwillige, steeds herhalende, ritmische beweging van beide
ogen.
Optokinetische nystagmus = fysiologische nystagmus, treedt op als je vanuit de
trein kijkt om bewegende voorwerpen in beeld te houden.
, Uitval van nervus VI: onvoldoende divergentie van ogen. Leidt tot dubbelzien bij kijken in de verte.
Uitval van nervus III: onvoldoende convergentie van ogen. Leidt tot dubbelzien bij kijken dichtbij.
SMAAK
Voorste ⅔ verloopt via nervus facialis (VII), smaak van achterste ⅓ verloopt via nervus glossopharyngeus (IX).
In cortex wordt smaak verwerkt, en gekoppeld aan limbische systeem.
MIMIEK
Wordt verzorgt door de nervus facialis (VII) met de nucleus in de pons.
Uitval van één piramidebaan zorgt alleen voor uitval van onderste en niet bovenste deel aangezicht.
GEHOOR EN EVENWICHT
Nervus vestibulocochlearis (VIII) en bestaat uit de nervus acusticus (gehoor) en nervus vestibularis
(evenwicht).
ETEN EN DRINKEN
Aansturing komt vanuit de medulla
oblongata en wordt door beide cortex
helften aangestuurd.
Voor onderzoek van de hersenzenuwen; zie
slim deel 1 blz 16.
Onderzoek bij patiënt in coma
Ademhaling en circulatie van de patiënt getest,
vervolgens EMV-score (coma = 1-5-2 of lager).
Eerst gekeken naar reactie op aanwezigheid
onderzoeker, dan kijken op reactie van
aanspreken, dan reactie op pijnprikkels.
→ eerst bij orbitarand, dan nagelbed.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Albertinevb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.45. You're not tied to anything after your purchase.