Summary
Samenvatting Onderzoeksmethoden - Scheepers, Tobi, Boeije
- Course
- Institution
Samenvatting van het boek Onderzoeksmethoden 9e druk, geschreven door Scheepers, Tobi en Boeije. Hoofdstukken: 1, 2, 3 en 4.
[Show more]
2 reviews
By: Jelle15 • 3 year ago
By: liselottevandehaar • 3 year ago
Seller
Follow
misssummary
Reviews received
Content preview
Onderzoeksmethoden1. Sociaalwetenschappelijk onderzoek en wetenschappelijke
integriteit
1.1 Inleiding en leerdoelen
In de sociale wetenschappen gaan wet uit dat mensen sociale wezens zijn, die harmonieus of
conflictueus samenleven met andere mensen. In loop der tijd theoretische inzichten geformuleerd.
- Onderzoekers kijken naar samenleving als geheel, maar ook naar groepen daarbinnen, met
inbegrip van de factoren die het functioneren van die groeperingen beïnvloeden.
- Multidisciplinair: bestuurs- en managementwetenschappen, gezondheidswetenshcappen,
gedragwetenschappen, pedagogische wetenschappen.
1.2 Sociaalwetenschappelijk onderzoek
Wetenschap – systematisch geheel van kennis. Kennis is theoretisch van aard.
Wetenschapsbeoefenaren systemetisch te werk gaan = planmatig – onderzoeksplan.
Probleemstelling: vraagstelling & doelstelling – wat wil je onderzoeken en waarom
Onderzoeksontwerp: hoe ga je als onderzoeker te werk om uiteindelijk heldere antwoorden te
verkrijgen op de probleemstelling van het onderzoek? Onderzoeksopzet en aanpak?
Wetenschappers niet zozeer geïnteresseerd in allerlei losse waarnemingen van mensen in de sociale
werkelijkheid, maar proberen inzichten te krijgen over losse waarnemingen – patronen / relaties.
Waarnemingen zijn zintuigelijk en emperisch waarneembaar: bevragen, luisteren, bekijken, gedrag
registreren.
Theoretische inzichten ontwikkelen of eerder ontwikkelde theoretische inzichten toetsen.
Benaderingen in de sociale wetenschappen
Twee benaderingen in sociale wetenschappen te onderscheiden:
1. Empirisch-analytische benadering
2. Empirisch-interpretatieve benadering
Fundamenteel en praktijkgericht onderzoek
Twee typen wetenschappelijk onderzoek:
1. Fundamenteel wetenschappelijk onderzoek – bijdrage leveren aan wetenschappelijke kennis
2. Praktijkgericht onderzoek – oplossingen leveren van praktijkproblemen die bestaan bij
aanwijsbare personen, groepen of organisaties buiten de wetenschap
Beide typen geven we weer in zogemaamde cycli: empirische cyclus vs. regulatieve cyclus.
Theorievorming en theorietoetsing
Aspect van werkelijkheid waarnaar nog geen onderzoek is gedaan gedwongen om sociale
werkelijkheid te verkennen of exploreren = explorerend onderzoek
Vraagstelling waarover al theoretische inzichten zijn vervorwen theoretische inzichten gebruiken
om daaruit specifieke hypothesen af te lieden en specifieke uitspraken te doen over hetgeen je
verwacht aan te treffen in de sociale werkelijkheid = toetsend onderzoek
,Om relatie te leggen tussen wetenschappelijke uitspraken en empirische waarnemingen, eerst
wetenschappelijke definities opstellen van de abstracte begrippen die je gebruikt. Onderzoekers
moeten op transparante wijze kenbaar maken hoe zij hun vraagstellingen en abstracte begrippen die
daarin voorkomen, daadwerkelijk waarneembaar denken te maken. Validiteit en betrouwbaarheid.
Probleemstellingen en onderzoeksontwerpen
Onderzoekers uiteenlopende tradities voor de keuzes van probleemstellingen en
onderzoeksontwerpen veel verschillende termen voor dezelfde of nagenoeg dezelfde zaken.
Methodenleer= geheel van onderzoeksmethoden waarover de sociale wetenschappen inmiddels
beschikken.
Methodologie= wetenschap van de sociaalwetenschappelijke metoden.
Onderzoeksmethoden noodzakelijk en onmisbaar om de relaties tusen theoretische inzichten en
empirische waarnemingen transparant in beeld te brengen.
1.3 Wetenschap is communicatie over onderzoek
Steeds meer samenwerking tussen wetenschappers. Kennis delen disciplinair of multidisciplinair.
Kwaliteit verbeteren.
Communicatie met bredere publiek wijder verbreid geraakt – valorisatie= wetenschappers tonen aan
dat inzichten ook van belang zijn voor maatschappij.
Communicatiemodel
Klassiek model in communicatiewetenschap zender-boodschap-ontvangermodel
Kritiek lasswell:
- Ordent vanuit perspectief van zender: hoe breng ik mijn boodschap over? – maar, communicatie
tweerichtingsverkeer
- Geen aandacht besteed aan context van communicatie – wat wel van belang is bij sociale
wetenschappen
Functies van communicatie
Als ontvanger centraal staat niet de vraag wat de boodschap met de ontvanger doet, maar wat
doet de ontvanger met de boodschap?
4 functies van de boodschap:
1. Bron van informatie
2. Boodschap als vermaak
3. Boodschap als middel om de persoonlijke identiteit te versterken
4. Boodschap als voertuig voro sociale integratie en interactie
Selectieprocessen mensen gaan selectief te werk. Gebruiken en destilleren daaruit eerder datgene
wat eigen opvattingen en gedrag ondersteunt dan wat hen in het ongelijk stelt.
Als boodschap cetnraal staat (kenmerkend voor communicatie tussen wetenschappers) vaak vorm
van wetenschappelijk artikel. Netwerk van documenten die naar elkaar verwijzen.
, 1.4 Onderzoek in de media
Publieksmedia: journalisten gebruiken bevindingen van wetenschappelijk onderzoek op verschillende
manieren. Bv. nieuws.
1.5 De onderzoeker als professional: wetenschappelijke integriteit
Door verschillende schandalen in de wetenschap zijn rechten meer centraal komen te staan. Bv.
mensenrechten.
Belmont report: respect voor personen, goed doen, gerechtigheid.
Steeds meer onderzoeksprotocollen worden ethisch getoetst.
1.6 Wetenschappelijke integriteit en onderzoeksontwerpen
Om een studie te kunnen herhalen, dien je als onderzoeker heel precies te weten hoe het
oorspronkelijke onderzoeksontwerp in elkaar heeft gestoken: opzet, empirische gegevens, bij wat
voor mensen, wanneer en waar, op welke wijze.
Onderzoekers worden veelal gedreven door nieuwsgierigheid over hoe de sociale wereld in elkaar zit
en willen die inzichten graag met anderen delen. Voordat wetenschappelijke onderzoeksbevindingen
de wetenschappelijke tijdschriften of de media bereiken, spreken wetenschappers onderling over
hun onderzoek.
Critical friends: door met andere wetenschappers te spreken proberen zij hun onderzoekswerk
bloot te stellen aan constructieve commentaren om het zodoende beter te maken. Er wordt dan
gekeken of het onderzoek aan alle kwaliteitsmaatstaven voldoet.
Peer review: een proces waarbij wetenschappelijke onderzoekers zich als het ware blootstellen
aan collega-onderzoekers en aan andere leden van de samenleving (bijv. beleidsvoerders of het
grote publiek). Onderzoekers sturen langs deze weg een verzoek naar de (wetenschappelijke)
gemeenschap om de gevonden resultaten te controleren, opdat de kwaliteit en bruikbaarheid
van de verzamelde kennis wordt vastgesteld.
Zes principes van wetenschappelijke integriteit
1. Eerlijk, openhartig en zorgvuldig – met correcte bronvermelding
2. Betrouwbaar: in de uitvoering van het onderzoek, in de rapportages en in de overdracht van
kennis in onderwijs en publicaties. Het onderzoek is traceerbaar, controleerbaar en toetsbaar.
Gegevens mogen niet gemanipuleerd worden.
3. Controleerbaarheid: in alle stappen van het onderzoeksproces. Bewaking van de kwaliteit van de
dataverzameling, data-invoer, dataopslag en dataverwerking. onderzoeksgegevens minimaal 10
jaar bewaard blijven.
4. Onpartijdig en objectief op te stellen bij oordeelsvorming en beslissingen in het belang van de
wetenschap. Ze mogen zich niet laten leiden door persoonlijke belangen, voorkeuren of
vooroordelen.
5. Onafhankelijkheid: waarbij belangenverstrengeling vermeden wordt of dan wel vermelden
wordt in publicaties.
6. Verantwoordelijkheid voor de maatschappelijke implicaties van het wetenschappelijke werk. De
keuze voor bepaalde onderzoeksthema’s moeten zij altijd kunnen uitleggen
Ethische toetsing van onderzoek
De Discipline overleg Sociale Wetenschappen (DSW) heeft een regeling betreffende ethische toetsing
van wetenschappelijk onderzoek opgesteld. Voor de onderzoekers betekent het dat zij zich bewust
moeten zijn van ethische vraagstukken die samenhangen met de methodologie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller misssummary. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.40. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now