100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
8,2 gehaald!! Hoorcollege aantekeningen Neurobiologische achtergronden van opvoeding en ontwikkeling $7.56
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Universiteit Leiden (UL)
  4.  
  5. Neurobiologische achtergrond van opvoeding en ontwikkeling (6472NA)

Class notes

8,2 gehaald!! Hoorcollege aantekeningen Neurobiologische achtergronden van opvoeding en ontwikkeling

2 reviews
 3 purchases
  • Course
  • Neurobiologische achtergrond van opvoeding en ontwikkeling (6472NA)
  • Institution
  • Universiteit Leiden (UL)

Hoorcollege aantekeningen van het tweedejaars bachelor vak Neurobiologische achtergronden van opvoeding en ontwikkeling. De 9 onderwijsweken zijn in dit document samengevat. Inclusief plaatjes om het inzichtelijk te maken.

Preview 4 out of 75  pages

Document information

  • October 31, 2024
  • 75
  • 2023/2024
  • Class notes
  • Anna lotz
  • All classes

Subjects

  • neurobiologie
  • opvoeding
  • ontwikkeling
  • hersenen
  • pedagogische wetenschappen

Written for

  • Universiteit Leiden (UL)
  • Pedagogische Wetenschappen
  • Neurobiologische achtergrond van opvoeding en ontwikkeling (6472NA)
All documents for this subject (45)

2  reviews

review-writer-avatar

By: pienannakan2000 • 2 months ago

review-writer-avatar

By: oeicaithlin78 • 3 months ago

Seller

avatar-seller
meike-snijder

Reviews received

Content preview

Week 1
Het zenuwstelsel
Het zenuwstel bestaat uit verschillende bouwstenen




Het autonome zenuwstelsel
Rust en actie (flight & fight)
Parasympatisch zenuwstelsel = betrokken bij de rustsituatie in het lichaam, lage hartslag,
spijsvertering opgang brengen, energie opnemen in het lichaam, herstelt, lichaam bouwt
reserves op
Ezelsbruggetje = paRasympatisch → R van rust

Sympathisch zenuwstelsel = betrokken bij fight or flight situatie, hartslag gaat omhoog,
spieren van energie voorzien, lichaam komt in actie, snelle reactie (belangrijk component)
Bij de sympathische kant veel kleine blauwe lijntjes naar het ruggenmerg, deze verbindingen
zorgen ervoor dat het signaal snel overgebracht wordt naar de hersenen voor een snelle
reactie ook

Bij parasympatische kant zijn de lijntjes veel langer,
lager in ruggenmerg, of minder, hierdoor ook
minder snelle reactie van de hersenen.

Twee stelsels met elkaar in balans en wisselen
elkaar af.
Ook in stress wisselt het elkaar af en zijn ze actief.

,Centrale zenuwstelsel
Anatomie van de hersenen

Frontal → voorkant
Occipital → achterkant
Temporal en parietal zijkant ter hoogte van oor

Anterior/rostral = aan de voorkant
Posterior/caudal = aan de achterkant
Ventral/inferior = aan de onderkant
Dorsal/superior = aan de bovenkant

BBB = blood brain barrier = laagje/muurtje belangrijke functie binnen hersenen, zorgt ervoor
dat vanuit bloed alleen een selectie van stoffen wordt overgegeven aan hersenen. Zorgt
ervoor dat gevaarlijke stoffen of ziekten niet naar de hersenen gaan. Maar ook dat grotere
moleculen vanuit medicatie of hormonen ook niet overgegeven kunnen worden aan
hersenen. Ander stofjes kunnen er wel door heen, vet oplosbare stofjes vanuit het bloed
worden doorgegeven en kunnen een reactie veroorzaken. Filtering van welke stofjes wel of
niet kunnen worden doorgegeven en een reactie kunnen veroorzaken.

Evolutionair gezien afgelopen miljoenen jaren heel veel verandert. Enorme opbouw in
hersenen.
Eerste hersengebieden die we evolutionair kunnen terugvinden, zijn dat de gebieden die
diep in de hersenen liggen. Voorbeeld: substantia nigra, inferior colliculi, thalamus,
hypothalamus en de amygdala. Deze gebieden zie je op de dwarsdoorsnede in de dieper
gelegen gebieden.
Ga je meer naar buiten, naar de wittere rand, dan zie je cerebraal cortex, zijn gebieden die
pas later in de evolutie zijn ontstaan, hoe meer groeven er inzitten, hoe verder in de evolutie
ze zijn ontwikkeld. Die geven de mogelijkheid om de hoger cognitieve functies uit te voeren.
Diepe celkern zijn evolutionair gezien ouder.

Hoe kunnen deze hersengebieden met elkaar communiceren, hoe kan het hersenstelsel
actief zijn.

Opgebouwd uit neuronen (neuron enkelvoud).
Elektrische lading is de basis van het signaal van
een neuron
1 neuron bestaat uit
- Dendrieten (boomtakjes op afbeelding) =
signalen van andere neuronen ontvangen
- Soma (celbody) = beslissingen nemen van
neuron, geef ik het signaal door, of is het
niet sterk genoeg en laat ik het rusten
- Axon = gedeelte signalen doorgeven aan andere neuronen

,Meerdere dendrieten mogelijk, maar slechts 1 axon. Axon vaak langer dan een dendriet.
Relatief lange afstand die overbrugd kan worden met 1 axon. Hoe groter de afstand, hoe
groter de kans dat er een signaal verloren gaat. Daarvoor heeft het lichaam iets bedacht. →
Vorm van isolatie om de axon heen, de myeline schede, zorgt ervoor dat de geleiding van de
axon beter is, minder signaal verloren gaat, en snel wordt overgebracht.




Veel chemische reacties in een neuron met ionen, geladen deeltjes die er samen voor zorgen
dat er een elektrisch signaal of elektrisch verschil ontstaat

Kanalen hoef je niet te weten!!!

Verschillende technieken waarmee we activiteit van de hersenen kunnen meten

Hiernaast zie je een neuron en 3 verschillende
axonen, die vanuit drie andere neuronen
komen. Blauwe lijntjes zijn elektrische signalen
die worden doorgegeven.
Als deze signalen aankomen bij de dendrieten
dan komen die allemaal samen in de celbody,
als signaal sterk genoeg is, dan besluit neuron
signaal is belangrijk en wordt doorgegeven. Zo
wordt ie steeds van neuron naar neuron
doorgegeven.

Er ontstaat een elektrisch verschil. Geeft neuron signaal door, dan lading positief, komt uit
boven 0. Gebeurt dit in bepaald hersengebied heel veel, dan is algehele lading van dat
gebied hoger dan bijvoorbeeld ander gebied.

Witte vs zwarte stof
Axonen zijn in wit bekleed (myeline scheden), zorgen ervoor dat binnenkant van de
hersenen wit gekleurd worden.
Dendrieten en celkernen hebben niet die witte laag en zijn dus grijziger, liggen meer aan de
buitenkant van de hersenen
Meer leren over welk gebied waar en door hersenen heen gaan → brainfacts.org/3d-brain

, Hormonen (en neuropeptiden)
- Boodschap stofjes die gemaakt worden door gespecialiseerde neuronen en klieren
- Sommige hormonen kunnen door BBB, niet allemaal
- Zit verschil tussen hormonen en neuropeptiden, maar hebben vaak dezelfde werking,
dus worden nu hormonen genoemd




Endocriene cel maakt hormonen. Kunnen worden afgegeven aan het bloed, en via bloed
verspreiden door het lichaam. Kunnen dus overal komen
Kunnen alleen invloed uitoefenen op cellen die zich ook binden aan deze hormonen. Groene
cel heeft ‘happertje’ aan buitenkant. Alleen als hormoon zich aan dit ‘happertje’ bindt, dan
invloed uitoefenen. Kunnen langdurige effecten hebben (bijv. geslachtshormonen) of
kortdurende effecten (bijv. cortisol).

Langdurige effecten bijv. langdurige blootstelling, tijdens ontwikkeling bij zwangerschappen
organiserende effecten voor wel of niet blootstelling aan testosteron bij de hersenen, maar
ook rest van lichaam. Kan gemeten worden door middel van ratio 2D/ 4D. → lagere 2D/4D
ratio staat in verband/wordt geassocieerd met blootstelling aan testosteron.

Kortdurende effecten bijv. zien van een spin. Stress/cortisol hormoon komt vrij, kort effect.
Kan ook bij knuffelen, oxytocine, baseline maar kan variëren

Hoe meet je hormonen:
- Baseline vs. reactie
- Toedienen van hormoon (meer manipuleren)
- Receptoren (epi genetica) → zie boek
Let op: vasopressine en oxytocine kun je wel in speeksel meten!! Staat verkeerd in boek.

Evolutie
Evolutie is het proces wat alles op aarde heeft vormgegeven, zorg gedrag, empathie, relaties.
Werking van evolutie

Niko Tinbergen (grondlegger ethologie, gedragsbiologie → natuurlijke gedrag van dieren)
1. Mechanisme: hoe komt het gedrag tot uiting? (Proximaal, dichtbij individu)
2. Ontwikkeling: deed je dat altijd al? (Proximaal, dichtbij individu)
3. Functie: hoe beïnvloedt het gedrag de kans op overleving en reproductie? (Ultiem)
4. Evolutie: hoe is dit gedrag ontstaan door de evolutie? (Ultiem)

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller meike-snijder. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $7.56. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

68175 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$7.56  3x  sold
  • (2)
Add to cart
Added