Stem = communicatie waarin je een boodschap overbrengt met emotie, stemming en/of intentie
Onze toonhoogte wordt bepaald door het strottenhoofd & de stemplooien
Anatomische termen
Anterieur – Posterieur = voorkant / achterkant
Frontaal – Mediaal – Lateraal = voor-/ midden-/ zijaanzicht
Sagittaal – Frontaal = doorsnede
Craniaal – Caudaal = boven / onder
Supra – Sub = boven / onder
Interieur – Exterieur = binnen / buiten Intrinsiek – Extrinsiek
Bilateraal = aan beide kanten aanwezig
Larynx bestaat uit
Kraakbenig skelet
Larynxmembranen
Ligamenten
Stemplooi mucosa (stemplooien)
Intrinsieke + extrinsieke spieren
Onderdelen larynxskelet
Hyoid = tongbeen bot
Thyroid = schildkraakbeen adamsappel
Cricoid = ringkraakbeen 1e botje na thyroid
Arytenoiden = bekerkraakbeentjes achterkant van de stembanden, langer/korter maken +
openen/sluiten, kunnen dus bewegen.
Epiglottis = strotklepje, eten gaat hier overheen naar slokdarm
Musculus vocalis = stemplooien (thyroarytenoideus)
Trachea = luchtpijp
In de larynx liggen heffers & dalers. Deze bewegen het strottenhoofd omhoog en omlaag.
Bij actieve aanspanning wordt een spier korter & bewegen de skeletdelen aan beide uiteinden van de
spier naar elkaar toe. Spieren kunnen ook passief gespannen (=gerekt) worden!
Suprahyoidale spieren = heffers
Wanneer deze spieren aanspannen, worden ze korter en heft het strottenhoofd omhoog.
Alle spieren vanaf het tongbeen(hyoid) (extrensiek)
Infrahyoidale spieren = dalers
,Wanneer deze spieren aanspannen, worden ze korter naar beneden toe getrokken.
Suprahyoidale spieren (larynxheffing)
o Digastricus
o Geniohyoideus
o Mylohyoideus
o Stylohyoideus
Infrahyoidale spieren (larynxdaling)
o Omohyoideus
o Sternohyoideus/sternothyroideus
o Thyrohyoideus (sluiting ruimte tussen hyoid-thyroid)
Functies Intrinsieke Larynxspieren
Openen – sluiten = abductie – adductie
Verlengen – verkorten
Spannen van de stemplooien
Namen spieren
CAP = m. cricoarytenoideus posterior (openen de stembanden) NLS externe tak
CAL = m. cricoarytenoideus lateralis (sluiten de stembanden) NLR interne tak
IA = m. interarytenoideus (sluiten de stembanden) NLR interne tak
CT = m. cricothyroideus (verlengen/(sluiten een beetje) de stembanden) NLR interne tak
TA = m. thyroarytenoideus / m. vocalis (verkorten/sluiten de stembanden) NLR interne tak
De 10e hersenzenuw (nX) (Nervus Vagus) is betrokken bij alle intrinsieke larynxspieren. Deze zenuw
helpt aansturen bij het openen, sluiten, langer/korter maken = innervatie.
Innervatie: door zenuwen worden de stemplooien aangezet tot bewegen.
Extrinsieke innervatie
nV = 5e n. trigeminus
nVll = 7e n. facialis
nXll = 12e n. hypoglossus
Digastricus nV voor
Geniohyoideus nXll
Mylohyoideus nV heffers
Stylohyoideus nVll
Stemplooien
‘Ware & valse’ - je gebruikt de ware stemplooien
Tussen de stemplooien in zit een stukje ruimte glottis (supraglottis=boven) (subglottis=onder)
, Opbouw stemplooien (van buiten naar binnen)
E (epitheel) ruimte van Reinke (behanglijm) SLLP (superficiële laag lamina propria) MLLP
(middelste laag lamina propria) DLLP (diepe laag lamina propria) M (musculus vocalis)
Epitheel lamina propria musculus vocalis
Op de epitheel laag kunnen door overmatig gebruik stembandknobbeltjes
ontstaan = eelt
Stemplooien tijdens geluid maken: dicht
Stemplooien tijdens ademen: open
Lage stem = korte stembanden
Hoge stem = langere stembanden
Termen bij fonatie
Glottis = stemspleet, de ruimte tussen de stemplooien
Adductie = stemplooien bewegen naar elkaar toe, de glottis sluit (sluiten/naar elkaar toe!)
Abductie = stemplooien bewegen van elkaar af, de glottis opent (openen/van elkaar af!)
Bernouille = lucht gaat door stemplooien. Eerst de onderkant open, dan de bovenkant. Ondertussen
gaat de onderkant weer dicht/sluiten.
Factoren van invloed op fonatie
Stembelasting (gekke stemmetjes, stemverheffingen)
Stress Glottale cyclus (openen/sluiten)
(Te) weinig slaap
Roken
Gebruik van alcohol, uitdrogende werking op slijmvliezen van de stembanden
Astma / COPD
Vervuilende stoffen
Ziek zijn (verkoudheid, veel moeten hoesten)
Deze factoren noemen we multifactorieel (vanuit het dagelijks leven) en beïnvloeden:
o Steminstrument zelf (larynx, stemplooien)
o Ademhalingsapparaat
o Klankkast (farynx/mond/neus/neusbijholten)
Niet-persoonsgebonden externe(minder invloed op) factoren
omgevingslawaai (moet je harder gaan praten?)
Akoestiek (omgevingsgeluid)
Airco / luchtvochtigheid (droge lucht keelschrapen) (vochtige lucht hoesten)
Stof / rook
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maartjestroes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.