Summary
Samenvatting Geschiedenis werkplaats H9 De tijd van wereldoorlogen
- Course
- Level
Dit is een samenvatting van geschiedenis werkplaats H9 over De tijd van de wereldoorlogen. Met kenmerkende aspecten en begrippen
[Show more]
Seller
Follow
lhoutkoop
Content preview
H9 De tijd van de wereldoorlogen9.1 KA: Het voeren van twee wereldoorlogen
Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en
de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering
Massavernietigingswapen: Wapen dat een groot aantal mensen tegelijk kan doden.
Militarisme: Verheerlijking van het leger.
Mobiliseren: Gevechtsklaar maken van het leger voor de oorlog.
Multi-etnische staat: Veelvolkerenstaat.
Volkenbond: Volkerenorganisatie sinds 1919.
Wapenstilstand: Afgesproken onderbreking van strijd.
Wapenwedloop: Race om de beste en meeste wapens te hebben.
Geallieerden Centralen
Verenigd Koninkrijk Duitsland
Frankrijk Oostenrijk-Hongarije
Verenigde Staten ottomaanse rijk
Sovjet-Unie
De oorlog breekt uit
Eind juli 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit. Aanleiding was de moord op de Oostenrijkse
kroonprins Frans Ferdinand die op 28 juni 1914 werd doodgeschoten. De moordenaar was
lid van een Servische terreurgroep. Bosnië was een voormalig deel van het Ottomaanse rijk
dat onder heerschappij was gekomen van Oostenrijk-Hongarije. Oostenrijk besloot Servië te
straffen en vroeg Duitsland om steun. Nadat Duitsland de steun beloofd had, verklaarde
Oostenrijk op 28 juli Servië de oorlog.
Inmiddels had Rusland Servië steun beloofd. Toen Rusland zijn leger in beweging bracht,
verklaarde Duitsland Rusland de oorlog. En toen Ruslands bondgenoot Frankrijk
mobiliseerde, verklaarde Duitsland ook Frankrijk de oorlog. Op 4 augustus trok het Duitse
leger het neutrale België binnen, op weg naar Frankrijk. Dat was voor Groot-Brittannië een
reden om Duitsland de oorlog te verklaren. Vanaf dat moment vochten de geallieerden
Groot-Brittannië, Frankrijk en Rusland tegen de centralen Duitsland en Oostenrijk. Het
Ottomaanse rijk sloot zich aan bij de centrale en Italië bij de geallieerden. Troepen uit de
koloniën en uit Canada, Australië en Nieuw-Zeeland werden op de Europese slagvelden
ingezet. Toen de Verenigde Staten zich in 1917 aansloten bij de geallieerden was het een
echte wereldoorlog.
Oorzaken van de oorlog
1. Aan het einde van de 19e eeuw waren er twee bondgenootschappen ontstaan.
2. De spanningen in Europa liepen op door nationalisme en onderling wantrouwen.
Frankrijk had Elzas-Lotharingen verloren aan Duitsland in de oorlog van 1870- 1871
en wilde wraak.
, 3. Duitsland voelde zich omsingelt door Rusland en Frankrijk en wilde meer macht en
bouwde daarom een grote oorlogsvloot, wat leiden tot een wapenwedloop op zee
met Groot-Brittannië.
4. In veel landen werd het leger verheerlijkt. Mede door dit militarisme werd de ernst
van de oorlog onderschat.
Het verloop van de oorlog
In de eerste weken van de oorlog rukten de Duitsers snel op in België en Noord-Frankrijk,
maar vlak voor Parijs slaagde het Franse leger erin hen te stoppen. Daarna groeven beide
partijen zich in voor het eind van het jaar waren West-Vlaanderen en Noord-Frankrijk in
tweeën gedeeld door loopgraven aan dit westelijke front werd daarna wel gevochten maar er
kwam nauwelijks beweging in.
Aan het oostfront vochten. In 1917 trad de tsaar af. De nieuwe regering zette de oorlog
voort. In november grepen de communisten onder leiding van Lenin de macht. Zijn regering
sloot op 3 maart 1918 vrede met Duitsland. Hierdoor kon Duitsland 3 weken later in het
westen beginnen met een groot voorjaarsoffensief, maar de geallieerden gingen in de
tegenaanval. Ze hadden nu twee voordelen: Er arriveerden voortdurend Amerikaanse
troepen en ze beschikte over honderden tanks een nieuw wapen. Toen de Duitsers werden
teruggedrongen besefte de legerleiding dat de oorlog verloren was, de keizer vluchtte naar
het neutrale Nederland. Daarna vroeg een nieuwe regering om een wapenstilstand die op
11 november inging.
Bewapening en verwoestingen
De wereldoorlog leidde tot ongekende verwoestingen, de vernietigingskracht van de wapens
was enorm toegenomen door de industrialisatie. In 1915 zetten de Duitsers gifgas in, wat
leidde tot kwaad maar militair leverde dit massavernietigingswapen geen voordeel op. Een
ander nieuw wapen was de onderzeeër. Duitsland begon in 1917 een onbeperkte
duikbotenoorlog waarin bommen werden afgeschoten op alle vijandelijke en neutrale
schepen. Duitsland probeerde zo de Amerikaanse voedsel leveringen aan Groot-Brittannië
te treffen. Maar als gevolg hiervan verklaarde de VS Duitsland de oorlog.
In de hoop op een doorbraak organiseerden legerleidingen grote offensieven. In 1916 vielen
de Britten aan bij de Noord-Franse rivier de Somme, wat mislukte.
Betrokken burgers
De legers bestonden vooral uit dienstplichtigen en vrijwilligers. De achterblijvers moesten de
productie op gang houden en daarvoor werden vrouwen en ouderen ingeschakeld. De
economie werd volledig afgestemd op de oorlog, er werden enorme hoeveelheden wapens
gefabriceerd en er ontstonden voedseltekorten.
België en Noord-Frankrijk werden 4 jaar lang bezet door het Duitse leger. In België schoten
de Duitsers de eerste weken burgers dood om de bevolking te intimideren en uit angst dat er
sluipschutters waren.
Gevolgen van de oorlog
In 1919 werd de Duitse regering gedwongen een vredesverdrag te tekenen: de Vrede van
Versailles. Duitsland moest Elzas-Lotharingen teruggeven aan Frankrijk, verloor
grondgebied aan de nieuwe staat Polen, raakte al zijn kolonie in kwijt, mocht een klein leger
houden, kreeg als schuldige aan de oorlog herstelbetalingen en mocht geen lid worden van
de volkenbond, de in 1919 opgerichte volkerenorganisatie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lhoutkoop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81989 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now