Deze samenvatting heeft me zeer makkelijk doen slagen op het examen. Ik heb hier 4 volle dagen voor geleerd. Door de vele tekeningen in de samenvatting, visualiseerde ik ook een groot aantal dingen. SUCCES!
1. Geest, gedrag en psychologie als Wetenschap:
1.1 Wat is psychologie:
Psychologie= de wetenschap van gedrag en geestelijke processen
Breed domein met vele specialisaties
Afkomst: Grieks (=studie van de geest)
Psyche= geest
Logos= studie
Omvat zowel interne mentale processen als externe, observeerbare gedragingen
Gebaseerd op objectieve/testbare wetenschappelijke evidentie (m.a.w. verifieerbare
gebeurtenissen)
Psychologie is NIET:
Zuiver speculeren over menselijke aard
Samenraapsel van volkswijsheid over mensen waarvan “iedereen” weet dat het waar is
Pseudowetenschap= elke poging om fenomenen i/d fysieke wereld verklaren zonder gebruik te
maken van empirische observatie of een andere wetenschappelijke methode (VB: astrologie,
grafologie)
Wat is kritisch nadenken? stel vragen:
Wat is de bron?
Is de bewering redelijk of extreem?
Wat is het bewijsmateriaal?
Kan de conclusie beïnvloed zijn door bias?
Worden veel voorkomende denkfouten vermeden?
Zijn voor het oplossen v/h probleem verschillende invalshoeken nodig?
1.2 Wat doen psychologen:
Psychologie is een breed domein met vele specialisaties
Onderverdeeld in 3 grote categorieën:
Experimentele psychologie
- Voeren meeste onderzoek op het brede terrein v/d psychologie uit
- Kunnen in privé-bedrijf/voor overheid werken
Psychologie in het onderwijs (docenten)
- Geven vaak les aan hogeschool/unif
Toegepaste psychologie (VB: therapeuten)
- Gebruiken de kennis die door experimentele psychologen is vergaard om
problemen van mensen op te lossen
- Specialisaties: arbeid/organisatie, sport, Forensisch, school, omgeving,
Klinisch/Counseling, Gerontologie (zie def in lesopname)
Vaak overlapping
Psychologen ≠ psychiaters:
1
, Psychologen:
Breed studiegebied
Master in de psychologie
Psychiaters:
Medische specialisatie:
- Eerst basisopleiding arts
- Specialisatie i/d (medische) behandeling van mentale-/gedragsproblemen
Voorschrijven medicatie is mogelijk
Snel veranderende veld v/d moderne psychologie gedomineerd door 6 ≠ perspectieven:
Biologische perspectief
Cognitieve perspectief
Behavioristische perspectief
Gehele-persoon perspectief
Ontwikkelings perspectief
Socio-culturele perspectief
Moderne psychologie is ontstaan uit vele, dikwijls tegenstrijdige tradities
VB: structuralisme, functionalisme, gestalt psychologie, Behaviorisme, psychoanalyse
Biologisch perspectief:
Gaat terug tot Descartes (17e eeuw, FRA)
Stelde als 1ste dat er scheiding is tussen spirituele geest en fysiek lichaam
Fysieke lichaam kan apart bestudeerd worden v/d geest
Modern biologisch perspectief
Ziet geest als product v/d hersenen
Voegt lichaam en geest weer samen
Wortels in medische wetenschappen
Neurowetenschappen= studie voor processen in hersenen
2
, VB: Biologische psychologie, biologie en neurologie
Evolutionaire psychologie= gebaseerd op Darwin’s natuurlijke selectie
Visie op menselijke natuur: We zijn complexe systemen die zowel op erfelijke als op
omgevingsinvloeden reageren
Wat bepaalt gedrag: Hersenstructuren (neuronen), biochemie en aangeboren reacties
op externe signalen
Accent in onderzoek: Zenuwstelsel/hersenen/endocriene systemen/evolutionaire
voordelen/gedragingen
Cognitieve perspectief:
Ontstond o.b.v. een aantal benaderingen:
Het structuralisme (Wilhelm Wundt)
Reacties op het structuralisme:
- Het functionalisme (William James)
- Gestaltpsychologie
Structuralisme= tracht de basisstructuren v/d geest en de gedachten te ontrafelen
1879: Wundt maakte eerste laboratorium voor experimentele psychologie te Leipzig
Introspectie= iemand kijkt naar zichzelf en beschrijft wat er gaande is
Functionalisme= ging er van uit dat psychische processen het beste begrepen kunnen worden in
termen van hun adaptieve nut en functie
James sluit aan bij Darwin: organismen passen zich aan aan hun omgeving
Gestaltpsychologie= heeft interesse in hou we “perceptuele gehelen” opbouwen
Gestalt= geheel of configuratie (DUI)
Perceptuele gehelen= gehelen die uw perceptie gaan ondersteunen
Visie op menselijke natuur: We zijn informatie verwerkende systemen
Wat bepaalt gedrag: Interpretatie van ervaringen door verwerking i/d hersenen
Accent in onderzoek: Mentale processen, waaronder sensatie, perceptie, leren,
geheugen en taal
Behavioristisch perspectief:
Ontstaan:
Uit behaviorisme dat vond dat psychologie zich alleen moet bezighouden met
observeerbare gebeurtenissen
Watson (begonnen met angstreacties aanleren door bep associaties)
- Stimulus respons
Skinner (Skinnerbox)
Visie op menselijke natuur: We reageren op onze omgeving volgens de principes van
geconditioneerd leren
Wat bepaalt gedrag: Stimulus signalen, verleden van beloningen en straffen
Accent in onderzoek: ‘Wetten’ die onze responsen verbinden aan
3
, stimulusomstandigheden i/d omgeving
Gehele persoon perspectief:
Ontstaan:
Uit psychoanalyse
Omvat nu het modern psychodynamisch en humanistisch perspectief en trek en
temperamentbenaderingen
Psychoanalyse= beschouwt psychische stoornissen in termen van onbewuste conflicten en
onderdrukte herinneringen
Grondlegger is Freud:
Beschouwt psychische stoornissen in termen van onbewuste conflicten en onderdrukte
herinneringen
Eigen technieken:
Droomanalyse= dromen zijn verdrongen verlangens of wensen die je niet kan
waarmaken (route naar onderbewuste)
Vrije associatie= door mensen vrijuit en spontaan te laten praten ga je meer te
weten komen naar wat erachter zit
Visie op menselijke natuur: We zijn gedreven door onbewuste motieven
Wat bepaalt gedrag: Psychodynamische invalshoek: benadrukt onbewuste conflicten
Humanistische invalshoek: benadrukt zelfbeeld en behoefte aan
persoonlijke groei
De trekken/traits (temperament) benadering: benadrukt
blijvende kenmerken en disposities
Accent in onderzoek: Counseling and psychotherapie
Ontwikkelingsperspectief:
Ontwikkelingsperspectief= nadruk op veranderingen die ontstaan door nature VS nurture interactie
Visie op menselijke natuur: Mensen veranderen gedurende hun leven volgens voorspelbare
patronen
Wat bepaalt gedrag: De interactie tussen erfelijkheid en omgeving
Accent in onderzoek: Patronen van ontwikkeling gerelateerde veranderingen en
mogelijke verklaringen
Socio-culturele perspectief:
Socio-culturele perspectief= sociale invloed en individu in context staan centraal
Visie op menselijke natuur: We zijn sociale dieren; menselijk gedrag moet in zijn sociale
context geïnterpreteerd worden
Wat bepaalt gedrag: Culturen, sociale normen en verwachtingen; sociaal leren
Accent in onderzoek: Sociale interactie, socialisatie, cross-culturele verschillen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liowillems. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.75. You're not tied to anything after your purchase.
