VERBINTENISSENRECHT(RE1)
PARTIM INLEIDING PRIVAATRECHT
INLEIDENDE BEGRIPPEN
Examen 18/10 Franse woorden basisbegrippen 359-382 (alleen frans-Nederlands (beide richtingen kennen)
Indeling van goederen kennen via pwp, staat niet in het handboek basisbegrippen
LEGALITEITSBEGINSEL
Legaliteitsbeginsel – Principe de légalité
- Wat is recht? (Le droit): algemeen geldende gedragsregels die door de overheid/staat worden
opgelegd, met de bedoeling om de samenleving/maatschappij (burgers onderling moeten kunnen
overeenkomen, maar ook de verhouding tussen de overheid en de burgers) te ordenen
Bv de wegcode, rood is stoppen
o Verschillende definities
o Gedragsregels
o Opgelegd door de overheid
o Doel: maatschappij ordenen
Regels tussen overheid en burger bv. Belastingen betalen is verplicht, een bepaald
deel van je inkomen teruggeven aan de overheid
Regels tussen burgers onderling
o Naleving wordt gesanctioneerd door de overheid
o Nulla poena sine lege => geen straf zonder wet, de straf moet gelden om het moment dat jij
het misdrijf pleegt
PRIVAATRECHT/PUBLIEKRECHT
Privaatrecht (Le droit privé) vs Publiekrecht (le droit public)
- Privaatrecht (le droit privé)
o Rechtsregels die de private rechtsverhoudingen tussen de burgers regelen
o Verbintenissenrecht (droit des obligations)
o Goederenrecht (droit des biens)
o Personen- en familierecht (droit des personnes et de la famille)
Bv. Bij de geboorte een naam en familienaam krijgen
o Verzekeringsrecht (droit des Assurances)
Bv. brandverzekering, als het zou afbranden dan vergoed worden
o Vennootschapsrecht (droit des sociétés)
o VN, BVN,
- Publiekrecht (Le droit public)
o Rechtsregels die de verhouding tussen de burger en de overheid regelen, die de uitoefening
van het staatsgezag regelen
o Grondwettelijk recht (le droit constitutionnel)
Wie bevoegd worden om wetten die gestemd zijn te gaan uitvoeren, wat je moet
doen wanneer je gevoel hebt dat je rechten en plichten niet gerespecteerd worden
o Administratief recht (le droit administratif)
o Fiscaal recht( led roit fiscal)
o Procesrecht (le droit de la procédure)
1
, Wnr je naar de rechtbank wil gaan, je moet een dagvaarding sturen, zie je hier hoe
het moet
o Strafrecht (le droit pénal)
Wanneer je bepaalde zaken hebt gedaan die niet mogen bv diefstal
(gebruiksdiefstal= bv fiets gebruiken van iemand zonder dat die persoon dit weet)
Het objectief recht gaat aan ons bepaalde rechten geven. Bv we
hebben het objectief recht op eigendom, in onze GW staat er dat
iedereen recht heeft op eigendom, het feit dat je dat objectief recht
kent zal dat in concreto bepaalde rechten aan jou schaffen. Het feit
dat je eigenaar bent over een bepaalde zaak, zal tot gevolg hebben
dat wanneer iemand iets doet met jouw eigendom, dan zal je
daartegen kunnen optreden. Bv eigenaar van huis en tuin,
buurvrouw heeft bomen gepland en die staan veel te dicht bij de
grens, waardoor al het zonlicht wordt weggenomen, het feit dat je
eigenaar bent van die woning en dat je rechten worden geschonden
heeft tot gevolg dat je daartegen kunt optreden zoals eisen dat de
bomen worden verplaatst. Het objectief recht zal aan ons bepaalde
rechten geven waarmee wij onze rechten kunnen laten gelden.
Rechtsobject= bv tafel, heeft geen rechten
Rechtssubject= ik die de tafel gebruik
SOORTEN (SUBJECTIEVE) RECHTEN
Subjectieve rechten
Burgerlijke rechten (fr: droits civils): rechten van belang voor de goede werking vd maatschappij,
- Om burgers ordentelijk te laten samenleven, onderling rechtsverkeer te regelen tusse, burgers
- ≠ burgerlijk recht, is onderdeel van het objectief recht (later)
- Zijn voor jou van toepassing, rechten die je zelf hebt als rechtssubject
Politieke rechten (fr.: droits politiques): rechten van belang voor de werking van de staat:
o Belang vh onderscheid: geschillen over burgerlijke rechten → bij de gewone rechtbanken
geschillen over politieke rechten kunnen door een wet aan een administratieve rechter
worden toevertrouwd.
o Beroep doen op administratieve rechter, zoals grondwettelijk hof, wetgever heeft hier andere
instantie om die geschillen te gaan beoordelen
- Politieke vrijheden → plicht overheid: zich onthouden van inmenging
o Vb. vrijheid van religie, van meningsuiting, van vereniging
- Participatierechten → participatie in het overheidsbeleid
o Vb. actief kiesrecht, passief kiesrecht, legerdienst, benoeming ambtenaar
o U heeft het recht om deel te nemen aan het publieke bestel, u kan ook zelf kandidaat stellen
voor bepaalde functie (gemeenteraadslid, parlementair,)
- Sociaaleconomische rechten → Burger kan aanspraak maken op sociale of economische
tegemoetkomingen/ diensten vanwege de overheid
o Vb. sociale zekerheid, gratis onderwijs, ... Financiering gebeurt via belastingen Doel:
herverdeling vd middelen
Burgerlijke rechten
Extra patrimoniaal (les droits extra-patrimoniaux) ➔ niet geld waardeerbaar ➔ in beginsel niet vervreemdbaar
- Persoonlijkheidsrechten→rechten van een persoon als individu
2
, o Vb. Recht op privacy, recht op een naam, recht op fysieke en psychische integriteit
- Familierechten→ rechten van een persoon in verhouding tot zijn familie
o Vb. rechten uit huwelijk, uit afstamming, uit ouderschap, uit voogdij, ...
o Ouders kunnen WZC-grootouder niet betalen, uit recht van ouderschap vloeit voort dat zij jou
als kind kunnen verplichten een bijdrage te doen zodat ze wel kunnen betalen
Patrimoniaal (les droits patrimoniaux) ➔ op geld waardeerbaar; betrekking hebbend op het vermogen
- Zakelijke rechten → gaat over de band tussen een persoon & zaak, zeggenschap over bepaald goed
o Vb. eigendom (volledige heerschappij); bv. vruchtgebruik (gedeeltelijke heerschappij)
o Recht van erfpacht, recht van opzegging, …
- Vorderingsrechten → gaat over de band tussen 2 personen (SE- SA) waarbij de SE van de SA kan eisen
dat hij iets doet, iets geeft of iets niet doet
o Vb. ik eis betaling van geleend geld, ik kan u iets vorderen, eisen, vragen
o Ontelbare vorderingsrechten, band tussen twee personen waarbij er altijd relatie zal zijn
tussen schuldeiser en schuldenaar van verbintenis
o Bv. Huurrecht, je verwacht van de kotbaas dat hij dit ter beschikking stelt voor jou, je
verwacht de sleutel, je bent schuldeiser op dit moment
o Bv. Ik heb geld geleend, jij kan verwachten dat ik dat geld ga terugbetalen, ik ben schuldenaar
- Intellectuele rechten → beschermen de creaties vd menselijke geest, ve intellectueel concept
o Vb. auteursrecht, merkenrecht
Subjectieve rechten (les droits subjectifs)
! Letten dat deze rechten niet strijdig zijn met andere rechten of rechten die zijn opgelegd door de overheid!
- Beperking van de uitoefening van subjectieve rechten
o Wettelijke beperkingen
• Bv. inzake het eigendomsrecht: mits men er geen gebruik van maakt dat strijdig is met de
wetten of met de verordeningen
o Zorgvuldigheidsnorm
Men mag geen schade berokkenen door de uitoefening van subjectieve rechten
Men moet te goeder trouw handelen bij het sluiten van contracten
o Rechtsmisbruik (l’abus de droit)
Criterium: kennelijk onredelijk
Gevolgen: uitoefening van de rechten heeft geen rechtsgevolg + degene die
veroordeeld wordt kan schadevergoeding moeten betalen
RECHTSFEITEN/ RECHTSHANDELINGEN
(Faits juridiques/ actes juridiques)
- Rechtshandeling (RH) = handeling die men stelt met als doel rechtsgevolgen te creëren
o Je doet iets, je stelt bepaalde handeling wetens en willens, en je stelt deze handeling omdat
je weet dat daar bepaalde gevolgen aan gekoppeld zijn
- Rechtsfeit (RF) – fait juridique = een feit ...
o ... waaraan het objectief recht...
o .. Rechtsgevolgen koppelt, deze gevolgen wou ik niet noodzakelijk
- Rechtsgevolgen – les conséquences juridiques:
o Ontstaan
o Wijzigen
o Verdwijnen
o Bevestigen
bv. Overeenkomst, ik verkoop mijn gsm aan jou, dit heeft tot gevolg dat jij een eigendomsrecht wil van die gsm,
ik wil daar voor betaald worden, er zal hier een wijziging zijn van bepaalde subjectieve rechten, er zullen hier
ook zaken ontstaan en verdwijnen, jij wordt de nieuwe eigenaar van de gsm, dat is een ontstaan, en mijn recht
op eigendom over de gsm verdwijnt
bv. Geboorte: er zijn veel kinderen die zelf niet wouden zat ze geboren worden, bij geboorte zal familierecht
hier gevolgen aan koppelen, kind heeft recht op goede opvoeding, heeft recht op naam
3
, bv. Het toebrengen van schade, je fietst naar huis en je wordt aangereden. Dat feit van aangereden te worden
(broek gescheurd, gebroken been) heeft tot gevolg dat diegene die u heeft aangereden aansprakelijk is en aan
jou een vergoeding zal moeten betalen. Dit is een objectief gevolg dat de wet voorschrijft en dat niet per se
gewild is, die mens had niet gewild u aangereden en zeker niet dat hij een schadevergoeding moet betalen.
bv. Zijn de volgende voorbeelden een RF of een RH?
- Auto krassen => rechtsfeit
- Domiciliëring Proximus => rechtshandeling
- Vader overlijdt => rechtsfeit
- Brandverzekering nemen => rechtshandeling
- Blikseminslag; woning brandt af => rechtsfeit
- Betaling factuur => rechtshandeling
- Dagvaarding => ‘ik dagvaard jou’ voor mij een rechtshandeling, voor jou een rechtsfeit
P. 122 – p. 128 Soorten Rechtshandelingen: indeling naargelang ...
- ... auteur:
o Publiekrechtelijke (de droit publique) – privaatrechtelijke RH (de droit privé)
PB => overeenkomsten die afgesloten worden waarbij een van de partijen die
betrokken is bij de overeenkomst de overheid is
PR => wanneer je deze morgen een brood hebt gekocht, is er geen overheid bij
betrokken, jij en de bakker zijn de partijen
- ... aantal partijen bij ontstaan (!) RH:
o Eenzijdige (unilatérale) – meerzijdige (multilatérale) RH
Eenz. Bv ik herken een kind, niet geboren uit het huwelijk, de moeder is dan altijd
zeker, maar niet de vader. Wanneer kind wordt geboren buiten huwelijk om dan
heeft de wet geen vermoeden ingesteld en dan moet die vader dat kind gaan
erkennen als zijn kind, de vader gaat eenzijdig gaan erkennen dat dat zijn kind is
Meerz. Meerdere partijen zijn betrokken. Bv koop-verkoopovereenkomst, er zijn
twee partijen bij betrokken (de bakker en ik).
- ... rechtsgevolgen:
o Vestigende (constitutif) – overdragende (translatif) – uitdovende (extinctif) – bevestigende RH
(déclaratoire)
Vestigende: het erkennen van een kind, oorspronkelijk had het kind geen vader,
maar doordat de vader dit wel doet ontstaan er rechten en plichten voor dat kind
Overdragende:
Uitdovende: ik wil factuur betalen om daardoor verlost te zijn van mijn schuld, de
schuld die ik had zal dan uitdoven
Bevestigende: een instantie gaat bevestigen dat iemand houder is van bepaalde
rechten en plichten, als ik jou dagvaard dan heb ik daarmee een bepaalde bedoeling,
dat een rechter dat dossier zal bekijken en zal bevestigen dat ik van jouw geld
tegoed heb, dat er nog een openstaande schuld is, de rechter zal dat in zijn vonnis
bevestigen waardoor je veroordeeld zou kunnen worden voor het betalen
- ... formaliteiten te vervullen (voor een geldige RH!): vormvrije(libre)– vormelijke(formel)RH
Vormvrije: geen verplichten of vormvereisten aan gekoppeld
Vormelijke: er zijn wel bepaalde vormvereisten die moeten gerespecteerd worden,
bv wnr je wil huwen, dan wil men bepaalde rechtsgevolgen creëren, overheid zal
eisen dat een openbaar ambtenaar jullie in het huwelijk verbindt
Beoordeel de volgende RH (soort RH) oefening thuis
- Koopcontract
- Veroordeling tot betaling factuur o Afsluiten verzekering
- Dagvaarding
- Schenking
- Ontslag
RECHTSSUBJECTEN
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hogenstudent16. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.95. You're not tied to anything after your purchase.