SAMENVATTING: GEDRAG,
COGNITIE EN EMOTIE
MODULE 1:THEORETISCHE MODELLEN GEDRAG, COGNITIE EN EMOTIE:
INLEIDING
BIOPSYCHOSOCIAAL MODEL
BELANGRIJKE PERSPECTIEVEN
perspectief Groot idee bron
Biologisch perspectief Het lichaam kan apart van de geest René Descartes
worden bestuurd
Cognitieve perspectief De wetenschappelijke methode kan Wilhelm Wundt
worden gebruikt om de geest te sturen
Behavioristisch perspectief Psychologie moet de wetenschap van John Watson
observeerbaar gedrag zijn, niet van
mentale processen
Perspectieven vanuit de Psychodynamische psychologie: Sigmund Freud
gehele persoon (whole persoonlijkheid en geestelijke
person) stoornissen komen voort uit processen
in het onbewuste
Humanistische psychologie: Abraham
psychologie moet de nadruk leggen om Maslow en Carl
menselijke groei en potentieel in plaats Rogers
van geestelijke stoornissen
Psychologie van de karaktertrekken en De oude
temperament: individuen kunnen Grieken
worden begrepen in termen van hun
temperamenten en blijvende
karaktertrekken
1
,Ontwikkelingsperspectief Mensen veranderen als gevolg van een Veel
interactie tussen erfelijke psychologen
eigenschappen en de omgeving
Socioculturele perspectief De kracht van de situatie: sociale en Veel
culturele invloeden kunnen de invloed psychologen
overstemmen van alle andere factoren
die gedrag beïnvloeden
NEUROBIOLOGIE EN GEDRAG
Phineas Gage
o Spoorwegarbeider in 19de eeuw in de VS
o Verantwoordelijk en goed in zijn werk
o Werkongeval, door explosie een staaf in zijn gezicht en dat doorboorde de
schedel
o Leefde nog 12 jaar na accident
o Na het ongeval veranderde zijn gedrag onverantwoordelijk en
onberekenbaar
Na Gage, meer studies naar verband geest en lichaam
MODELLEN VAN GEDRAGSVERANDERING
KLASSIEKE CONDITIONERING
Voor conditionering
o Ongeconditioneerd respons (eten) ongeconditioneerde respons
(speekselafscheiding)
o Neutrale stimulus (fluitje) geen geconditioneerde respons (geen
reaction)
Tijdens conditionering
o Neutrale stimulus (fluitje) + ongeconditioneerde stimulus (eten)
ongeconditioneerd respons (speekselafscheiding)
Na conditionering
o Geconditioneerd stimulus (fluitje) geconditioneerd respons
(speekselafscheiding)
Extinctie of uitdoving
o Als de geconditioneerde stimulus te vaak en te lang zonder
ongeconditioneerde stimulus wordt getoond, gaat de geconditioneerd
respons niet meer plaatsvinden
Generalisatie
2
, o je hebt als ongeconditioneerd stimulus een fluitje, maar het werkt ook bij
een andere stimulus zoals een bel, zonder dat je daar eigenlijk op hebt
gefocust
discriminatie
o gelijkaardige geluiden aan de geconditioneerde stimulus, geeft geen
geconditioneerd respons
spontaan herstel
o als je lang niet meer de geconditioneerde respons hebt gezien, maar een
paar keer terug de neutrale stimulus en de ongeconditioneerde stimulus
samen hebt getoont (wat al even geen reactie geeft), opeens terug een
reactie uitlokt, en je weer een geconditioneerde stimulus hebt
OPERANTE CONDITIONERING
leren aan de hand van belonen en straffen
o positieve bekrachtiger: geven van een positieve prikkel (zorgt dat het
gedrag meer gaat voorkomen)
o negatieve bekrachtiger: wegnemen van een negatieve prikkel (zorgt ervoor
dat het gedrag meer voorkomt)
o positieve straf: geven van een negatieve prikkel (zorgt dat het gedrag
minder vaak voorkomt)
o negatieve straf: het wegnemen van een positieve prikkel (zorgt dat het
gedrag minder vaak voorkomt)
de wet van het effect
o als je merkt dat iets een goede uitkomst heeft, ga je het gedrag vaker
tonen zodat je vaker de positieve prikkel hebt
de wet van frequentie
o hoe vaker je beloont wordt hoe sneller je dat gaat doen, maar het dooft ook
snel uit als de respons wegvalt
intermittent reinforcement
o als je niet altijd een straf of beloning geeft maar dat dat sporadisch is
shaping
o het is niet alleen leren de handstand te doen maar ook de proces die er
mee gebonden is
o stap voor stap leren om uiteindelijk je doel te bereiken
SOCIAAL LEREN
leren is een cognitief proces in een sociale setting
leren kan ook door gedrag te observeren, moet niet bewust gebeuren
bekrachtigingen zijn niet alleen verantwoordelijk voor het leren, het is een
combinatie van verschillende factoren
een van de belangrijkste factoren is de verwachting die je hebt als je een bepaald
gedrag stelt
je persoonlijkheid is een verzameling van aangeleerde gedragspatronen
bobo doll experiment van bandura
o 1 groep kinderen kijken naar volwassenen die agressief zijn naar een pop
o 1 groep kinderen kijken naar volwassenen die niet agressief reageren naar
de pop
o 1 groep kinderen krijgen niks te zien
o Uitkomst:
3
, Kinderen die het agressieve model hadden geobserveerd,
imiteerden veel meer agressieve reacties dan kinderen in de niet-
agressieve of controlegroepen.
Er was meer partiële en niet-imitatieve agressie onder de kinderen
die agressief gedrag hadden geobserveerd, hoewel het verschil voor
niet-imitatieve agressie klein was.
De meisjes in de agressieve modelconditie vertoonden ook meer
fysiek agressieve reacties als het model mannelijk was, maar meer
verbaal agressieve reacties als het model vrouwelijk was. De
uitzondering op dit algemene patroon was de observatie van hoe
vaak ze Bobo sloegen, en in dit geval waren de effecten van
geslacht omgekeerd.
Jongens imiteerden vaker modellen van hetzelfde geslacht dan
meisjes. Het bewijs voor het imiteren van modellen van hetzelfde
geslacht door meisjes is niet sterk.
Jongens imiteerden meer fysiek agressieve handelingen dan
meisjes. Er was weinig verschil in verbale agressie tussen jongens
en meisjes.
GEDRAGSDETERMINANTEN
Er zijn verschillende factoren die gedrag beïnvloeden
o Cultuur
o Leeftijd
o Geslacht
o Opvoeding
o …
ZELFDETERMNANTIETHEORIE
A-motivatie (ik kan dit niet)
o Hulpeloosheid
Ontmoediging
Apathie
onverschillig
gecontroleerde motivatie (ik moet dit)
o externe druk
straf
beloning
verwachting
behagen
o interne druk
schaamte
schuldgevoel
zelfwaarde
autonome motivatie (ik wil dit)
o persoonlijke zinvolheid
persoonlijke relevantie
betekenisvol
o passie
plezier
interesse
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller shanareyskens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.23. You're not tied to anything after your purchase.