Bancroft, J. (2009). Chapter 4: Sexual arousal and response- the psychosomatic circle In Bancroft,
J., Human sexuality and its problems. (pp. 96-111). Elsevier ISBN: 9780443051616
Emotionele excitatie en inhibitie: het concept van balans tussen stimulering en remming is
fundamenteel voor neurofysiologie. Op neuron niveau heeft elk neuron zowel stimulerende en
remmende neuronen die er invloed op uitoefenen. Echter kan de interactie tussen positieve en
negatieve input een brede variëteit aan uitkomsten produceren.
Emotie kan een positieve of negatieve valentie hebben. Gray – 3 fundamentele emotionele
systemen:
- Een gedragsaanpak systeem (BAS): actie – toenadering voor beloning.
- Fight/flight systeem (F/FLS): actie – vluchten voor straf.
- Gedrag remmend systeem (BIS): inhibitie/inactie; toename arousal en aandacht om om te gaan met
een dreiging.
Algemene arousal: activeert het individu in een niet-specifieke manier (noradrenaline, acholamine,
histamine systemen).
Specifieke arousal: bereidt lichaam voor op
specifieke typen van actie.
GABA en 5HT (serotonine) zijn grote remmende
neurotransmitters in het brein en de ruggenwerf.
GABA is breed, maar oneven verspreid in het
centrale zenuwstelsel. Het speelt zowel een rol in
stimulerende en remmende processen (te zien in
BIS).
De BAS leidt tot twee vragen: wat bepaalt
benadering gedrag? Hoe zijn determinanten
anders van de ervaring van beloning die volgt? De
neurofysiologie en anticipatie van plezier is er
belangrijk bij de ervaring van seksuele arousal.
- Verslavingsonderzoek: is het verslavingsproces
afhankelijk van de effecten van de drugs op
beloning of van de hedonistische, plezierige
effecten van de drugs.
- Dierenonderzoek: onderscheid appetitief
(aansporing, motivatie) en consumerend gedrag (beloning). Onderzoek concludeert dat er een
onderscheid is in betrekking tot breinmechanisme.
Noodzaak remmende mechanismes: een interactie tussen stimulerende en remmende mechanisme
bepaalt het soorten-specifieke patroon van seksueel gedrag. Vooral indirect bewijs voor de
remmende mechanisme. Het is een homeostatisch systeem waarbij positieve en negatieve feedback
,signalen een standvastig staat maken tussen relatief kleine grenzen. Bij seks is er homeostase voor de
populatiegrootte (reproductie, risico). Remmende mechanisme waren noodzakelijk in kleine groepen
homoniden voor coöperatie, groepscohesie, individueel politiek succes. Dit geldt vooral voor agressie
en seks.
Agressie: voordelig in sociale situatie, nodig in gevaarlijke situaties. Seks: remming via dominantie
hiërarchie, verder geen risico’s; vermindert vigilantie, toename kwetsbaarheid dreigingen,
vermindering aandacht andere adaptieve functies.
Vruchtbaarheid is ook afhankelijk van de inhibitie van de seksuele reactie. Bijvoorbeeld: refractaire
periode: vermijden te veel seksuele activiteit en herhaalde ejaculaties (minder sperma over tijd).
Seksueel gedrag: via hormonale mechanismes rond de tijd van ovulatie (oestrus patroon:
maximaliseert kans zwangerschap). Het hoofdeffect van voortplantingshormonen op seksueel gedrag
is om seksuele reacties te inhiberen (vooral bij vrouwen: blootstellen penetratie, pijn).
Een dreiging voor het voorbestaan zijn seksuele transmissie van ziektes. Deze hebben mogelijk
evolutionair belang. Inhibitie van seksuele reacties is een adaptief mechanisme om zulke risico’s te
vermijden. Ook is het belangrijk voor het vermijden van incest.
Ook is er dreiging van over populatie: bij een dier lager in de dominantie hiërarchie meer migratie,
mortaliteit, minder vruchtbaarheid, onderdrukking seksueel gedrag. Mogelijk genetisch.
Functies seksuele inhibitie: situaties waarin inhibitie effectief is voor mannen en vrouwen:
1) Wanneer seksuele activiteit dreiging of gevaar meedraagt.
2) Wanneer een niet-seksueel dreiging bestaan en inhibitie van anders afleidende reactiepatronen
(seks) nodig is voor het focussen op ongepaste vermijdingsreactie.
3) Wanneer buitensporige betrokkenheid in de tocht naar seksueel plezier men afleidt van andere
adaptieve functies.
4) Wanneer sociale of omgevingsdrukken resulteren in onderdrukking van reproductief gedrag en
vermindering populatie densiteit.
Man:
1) Wanneer de consequenties van doorgaande buitensporige seksueel gedrag leidt tot een
vermindering van fertiliteit door buitensporige ejaculatie/
Vrouw:
- Wanneer een potentiele seksuele partner niet geschikt is voor reproductieve doelen. Een model van
excitatie en inhibitie:
Seksuele excitatie:
1) Cognitief component dat 3 delen omsluit:
,- Stimuli categorisatie als seksueel relevant en evaluatie van intensiteit rechtere laterale orbifrontale
cortex.
Aandachtsprocessen die focussen op de gecategoriseerde stimuli als seksueel en zijn gerelateerd aan
de activiteit van superior pariëtale cortex.
- Activatie gebieden betrokken in netweken motorische beelden.
2) Motivationeel component dat gedrag stuurt naar een seksueel doel (activatie caudale deel linker
ACC, bilaterale claustrum).
4) Emotioneel component dat het plezier geassocieerd met stijgende arousal en penis tumescentie
verzorgd (activatie rechter insula, secundaire somatosensorische cortex).
Seksuele inhibitie:
1) Remmende processen die opereren in de ruststaat onder invloed van de temporale kwabben
(remmen initiatie seksuele stimulering).
2) Processen die de ontwikkeling van seksuele stimulatie remmen wanneer het is begonnen: actieve
onderdrukking. Dit komt door mediatie van de caudate nucleus, putamen.
3) Cognitieve processen, relevant voor problemen rond laag seksueel verlangen, die de deevaluatie
van potentiele seksuele partners bevat (tekort de-activatie MOFC).
Genitale reactie: meest fundamentele functie is het mogelijk maken van intrede van de penis in de
vagina met als consequentie zaadlozing (reproductie, beloning consequenties). De scheiding van
seksuele activiteit van reproductie consequenties voor seksueel genot is een belangrijk aspect
geworden van de menselijke condities. De veranderingen in genetalia tijdens seksuele reacties
resulteren van gelokaliseerde doorbloeding. De vasculaire veranderingen kunnen binnen 10-30
seconden van de start van seksuele stimulatie starten.
Genitale reactie mannen: hoofdreactie is erectie van de penis; vergroting (door vasculaire stuwing)
en omhoog verplaatsing testikels (terugtrekking zaadstrengen, samentrekken cremaster-spier),
verdikken en starker worden wand scrotum (vasocongestie, samentrekking dartospier).
Erectie: functie intrede van de penis in de vagina mogelijk maken, zaadlozing, stimuleren genitalia
vrouw, tactiele erotische input man. De stijfheid is afhankelijk van het vullen met bloed van de
corpora cavernosa en de toename van intracavernosale druk. Het vullen met bloed is een reactie op
arteriële dilatatiedoor het parasympatische zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel zorgt voor
het tegenovergestelde. Vermindering in de veneuze uitstroom is al vroeg te zien bij de ontwikkeling
van een erectie (voor de druk). De aanwezigheid van de neurotransmitter VIP neemt ook toe bij een
erectie, maar is niet noodzakelijk. Genitale reactie vrouwen: de veneuze plexus (onderste deel rond
vagina), de bollen van de clitoris, en het lichaam en crura van de clitoris zwellen op. Dit zorgt ervoor
dat het coïtus kanaal smaller (meer stimulatie penis, vrouw) en langer wordt. Als de fase voor
orgasme wordt bereikt, de plateaufase, zorgt verdere zwelling van vulva voor roodheid en uitsteking
, van de labia minora. In deze fase trekt de clitoris zich terug. Ook de uterus zwelt op en vergroot
waardoor deze hoger komt te liggen in de pelvis (vermijden stoten penis). De vaginale transsudaat
bevochtigt de vagina. Het versmallen van de vagina, orgastisch platform, leidt tot meer stimulatie
voor de penis en vrouw. De clitoris is er hoofdzakelijk voor erotische stimulatie.
Vaginale reactie: de wanden van de vagina zijn vochtig (vocht uterus, slijmafscheiding
baarmoederhals, vocht vaginawand). Cervicaal vloeistof varieert mee met de cyclus (meer volume,
consistentie ovulatie). Bij seksuele stimulatie wordt het epithelium van de vagina verder bevochtigt
(betere pH voor sperma).
Erotische sensitiviteit vagina: 92-98% heeft tactiele sensitiviteit in de clitoris, 11-14% heeft tactiele
sensitiviteit in de vagina.
Pijnstillend effect vaginale stimulatie: druk op de vaginawand/beermoeder produceert een verhoging
in de pijndrempel. 5x sterker dan morfine. Vergroot de kans op toestaan penetratie.
Clitorische reactie: veel erotische seniliteit, veel sensorische zenuwuiteinden. Onderzoek begint te
komen.
Orgasme, zaaduitstoot en ejaculatie: het wordt gezien als het doel van seksuele activiteit en de
natuurlijke afsluiting. Het plezier en de spanningsvermindering zijn belangrijke bekrachtigers in het
leren van seksueel gedrag.
Conceptualisatie orgasme:
1) Toename in centrale en perifere aspecten seksuele opwinding tot een peak waarbij
neurofysiologische processen getriggerd worden met de volgende manifestaties:
- Intens gevoel van plezier.
- Bepaalde mate van aangepaste bewustzijn met verminderd besef en informatieverwerking.
- Specifieke sensaties, typisch gevoeld in de genitale regionen die zicht verspreiden door het lichaam
op een variabele manier.
2) Post-orgastische staat waarin de manifestaties terugkeren naar een niet-opgewonden staat in een
actieve manier resulterend in een refractoire periode waarin verdere seksuele opwinding geremd
wordt.
Manifestaties zijn gelijk in mannen en vrouwen alleen is er bij mannen seminale emissie. De
refractoire periode is meer voorspelbaar en substantiëler in mannen.
Aangepast bewustzijn: mogelijk ervaart iemand volledige controle tijdens een orgasme, maar het is
ook mogelijk dat er sprake is van een virtueel verlies van bewustzijn en verlies van controle (lijk op
epileptische aanval: convulsief, aangepast bewustzijn). Veel van de sensorische en motorische
componenten van een orgasme reflecteren spinaal gemedieerde mechanismen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller PsychologieStudentEUR. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.