dit is een samenvatting voor het vak ontwikkelingsspychologie aan de Pabo, dit vak krijg je in jaar 1. In deze samenvatting staan alle hoofdstukken die moeten worden geleerd voor het tentamen uit jaar 1
Ik heb zelf voor deze toets een 8 gehaald met dank aan deze samenvatting.
Samenvatting ontwikkelingspsychologie
Mackenzie van der Linden
Ontwikkelingspsychologie – Liesbeth van Beemen & Marieke Beckerman-Wagner
,Samenvatting ontwikkelingspsychologie
Mackenzie van der Linden
Hoofdstuk 1: het terrein van de ontwikkelingspsychologie.
Een definitie van ontwikkeling
Een andere manier om ontwikkeling te omschrijven is verandering, rijping of groei.
Verandering en vooruitgang zijn twee essentiële kenmerken van ontwikkeling. De menselijke
ontwikkeling wordt voor een belangrijk deel bepaald door rijpingsprocessen. Rijping
impliceert verandering en vooruitgang op twee niveaus:
1. Van klein naar groot (ook wel groei genoemd)
2. Van eenvoudig naar complex (ook wel differentiatie genoemd)
Ontwikkeling wordt opgevat als een reeks progressieve veranderingen die tot een hoger
niveau van differentiatie en functioneren leidt.
De ontwikkelingspsychologie houdt zich bezig met twee fundamentele kwesties:
1. Welke psychologische toestanden doorlopen individuen tijdens hun ontwikkeling?
2. Welke mechanismen zijn verantwoordelijk voor de overgang van de ene toestand in de
ander?
Kinder- en jeugdjaren: een afbakening.
We onderscheiden:
1. Babyperiode (0 - 12 maanden) à er wordt gesproken van een baby of zuigeling
zolang het kind nog niet loopt, het gaat om ongeveer het eerste levensjaar.
2. Peuterperiode (1 - 4 jaar) à een peuter is zelfbewust en ondernemend. Nieuwe
vaardigheden zorgen voor een toename in de verkenningsmogelijkheden.
Taalontwikkeling is de belangrijkste ontwikkeling tijdens deze periode, deze vormt de
basis van de sociale en communicatieve vaardigheden. Een eigenschap van peuters is
egocentrisme. Peuters denken en handelen alleen vanuit hun belevingswereld en
kunnen zich niet in andere verplaatsen.
3. Kleuterperiode (4 – 6 jaar) à de kleuter is meer op andere kinderen gericht en
beschikt meestal over rijke fantasie. De kleutertijd heeft heel specifieke kenmerken en
onderscheid zich van de schoolperiode. Het accent verschuift van spelen naar leren.
4. Schoolperiode (6 – 12 jaar) à een belangrijk argument om deze periode uit de
kindertijd expliciet aan school te koppelen is het feit dat de cognitieve ontwikkeling in
deze fase een belangrijke plaats inneemt.
5. Adolescentie (12 – 18 jaar) het begin van de adolescentie wordt ingeluid door de
pubertijd, waarmee de periode van de geslachtsrijping wordt bedoeld. Hierna spreekt
men van jongvolwassenen. Een belangrijk aspect is de ontwikkeling van seksualiteit
en identiteit.
Ontwikkelingsfasen Leeftijd Omgeving Kenmerken
Babyperiode 0 tot 12 Gezin, opvang - Snelle groei en
maanden ontwikkeling
- Geheel afhankelijk
- Eerste gehechtheidsrelatie
Peuterperiode 1 – 4 jaar Gezin, opvang, - Meer autonoom
peuterspeelzaal - Egocentrisch
Kleuterperiode 4 – 6 jaar Gezin, groep 1-2, - Sociale ontwikkeling
buurt, naschoolse - Veel fantasie
opvang
Schoolperiode 6 – 12 Groep 3 t/m 8, - Cognitieve ontwikkeling
jaar sportverenigingen, - Sociale contacten
Ontwikkelingspsychologie – Liesbeth van Beemen & Marieke Beckerman-Wagner
, Samenvatting ontwikkelingspsychologie
Mackenzie van der Linden
buurt, gezin,
naschools opvang
Adolescentie 12 – 18 Voortgezet - Lichamelijke
jaar onderwijs, Peers, veranderingen door
gezin, buurt, pubertijd
sportvereniging - Seksuele belangstelling
- Identiteitsontwikkeling
Ontwikkelingspsychologie in historisch perspectief.
Lock (1632 – 1704) stelde dat elk kind als een onbeschreven blad ter wereld kwam en dat de
opgedane ervaringen bepalend waren voor de verdere levensloop. Hierbij pleitte hij voor een
strikte opvoeding die zou resulteren in optimale zelfdiscipline en vorming van de geest.
Rousseau (1712 – 1778) geloofde in de aangeboren natuurlijke goedheid van de mens, en het
onbedorven kind zou met zijn nieuwsgierigheid en tomeloze energie zo min mogelijk de
beknotting of correctie van zijn opvoeder ervaren. Darwin (1809 – 1882) is het eerste
onderzoek naar kinderen gestart.
Verklarend onderzoek.
De auteurs van de eerste babybiografieën willen de processen zo goed mogelijk in kaart
brengen. Als een wetenschapper op basis van waarnemingen en ideeën een theorie bedenkt,
zal hij willen aantonen dat de theorie klopt. Om deze reden maken veel onderzoekers gebruik
van experimenten. Deze zijn vaak bedoeld om een verband of samenhang tussen twee
factoren aan te tonen. In statistiek noemt men dat correlatie. De meeste onderzoekers willen
vooral wetten of de enen eigenschap de oorzaak is van de ander.
Meten in de gedragswetenschappen
Om een eigenschap te meten is het nodig dat we deze operationaliseren (we ‘vertalen’ de
eigenschappen tot er meetbare gegevens aan kunnen worden gekoppeld). De meting moet
betrouwbaar en valide zijn. Dit betekent dat de meting ongeacht het moment en de persoon
die de meting verricht het resultaat hetzelfde, meet het instrument wel de eigenschap waar het
voor bedoeld is.
Er zijn verschillende soorten interviews:
1. Open interview: hierbij worden de vragen gesteld op basis van de antwoorden die
gegeven worden.
2. Gestructureerd interview: zijn gesloten vragen die uit een vaste vragenreeks bestaan.
Ontwikkelingspsychologie – Liesbeth van Beemen & Marieke Beckerman-Wagner
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mackenziexvdl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.97. You're not tied to anything after your purchase.