Summary
Samenvatting 3V: Pathologie 1: pathologie en farmacologie
- Course
- Institution
Samenvatting van ppt met notities en cursus van pathologie 1 Onderwerpen: oncologie, hematologie, gastro-enterologie en urologie
[Show more]
Seller
Follow
noortje1661
Content preview
ZORG OP MAAT: SAMENVATTING PATHOLGIE EN FARMACOLOGIEDEEL 1: ONCOLOGIE
Kliniek en symptomen:
Kanker
= ongecontroleerde groei van abnormale cellen in het lichaam, deze abnormale
cellen kunnen infiltreren (= ingroeien) + metasteren (=uitzaaien) in het gezond
weefsel.
Celdeling = normaal focus op dode cellen vernieuwen + reparatie van
beschadigde cellen = gecontroleerde celdeling. Bij kanker gaan de cellen niet
dood en worden er steeds meer nieuwe cellen gevormd = ongecontroleerde
celdeling. Dit kan leiden tot tumoren of neoplasma (=gezwel).
Tumoren kunnen benigne (goedaardig)of maligne (kwaadaardig) zijn. Bij
maligne tumoren spreken we van kanker.
Benigne tumor die uitsteekt boven opp. = poliep
Andere benigne tumoren krijgen naam van weefsel waaruit ze ontstaan zijn +
uitgang -oom vb: uit vetweefsel = lipoom
Maligne tumoren die ontstaan in epitheel krijgen uitgang -carcinoom.
Carcinomen komen voor in de borst, dikke darm, lever, longen, prostaat, maag
en huid.
Maligne tumoren die ontstaan in steunweefsel krijgen uitgang -sarcoom.
Sarcomen komen voor in spieren, botten en kraakbeen.
Carcinomen komen vaker voor dan sarcomen en groeien trager dan sarcomen.
Kanker zonder tumoren
- Leukemie = vorm van bloedkanker
- Meeste lymfomen = lymfklierkanker
- Meeste myelomen = kwaadaardige gezwellen in ruggenmerg/beenmerg
Alarmsignalen:
- Bloedverlies
- Wonde die niet geneest
- Verandering in stoelgang of plaspatroon
- Knobbeltjes
, - Zeurende hoest, plotse heesheid
- Verandering in moedervlek
- Slikstoornissen
- Plotse vermagering (-15%)
- Abdominale opzetting
- Koorts en nachtzweten
Anamnese: oorzaken kanker
→ Familiaal: erfelijkheid (maar 5-15% van alle gevallen)
- Borstcarcinoom: BRCA-1, BRCA-2, CHEK2, ...
o Pat met borstca + ovariumca = autosomaal dominante overerving
o Autosomaal dominant: dominante gen overheerst dus bij
doorgeven van dat dominante gen kinderen 50% kans om ook
kanker te krijgen. (dominant gen: 1 gen met fout erin is al genoeg
om ziekte te kunnen krijgen want dominante gen overheerst
recessieve gen)
- Coloncarcinoom: polyposis coli, HNCP
o Polyposis coli = autosomaal dominante overerving
- p53 surpressor gen: Li-fraumeini
- Huidcarcinoom: Xeroderma Pigmentosa
o Combi erfelijk en milieu: recessieve overerving + UV licht
→ Milieufactoren
- Asbest
- Kleurstoffen
- Luchtvervuiling
- Houtindustrie
- Horeca
- Dieet (vetrijk, vezelarm)
- Blootstelling aan bestralingen (radioactief, RX)
- Japan: vaak maagcarcinoom = effect van migratie
- Aus: vaak melanomen = blanke huid, ros, veel UV licht
→ Infecties: bepaalde virale of bacteriële infecties verhogen kans op kanker
- HPV (Humaan Papillomavirus): cervix, penis, vulva, vagina, anus, mond
- Hepatitis B en C: lever (HCC) = HepatoCellulair Carcinoom
- EBV (Epstein-Barr virus): Hodgkin lymfomen
- Helicbacter pylori: veroorzaakt eerst maaglymfomen of maagulcera,
daarna pas maagcarcinoom
- Schistosomiasis: blaas
,→ Abusus
- Ethyl: slokdarm en levercirrose = kans HCC (HepatoCellulair Carcinoom)
- Roken = doder nr 1
o Longcarcinoom
o NKO tumoren
o Luchtpijp, mond en lipcarcinoom
- Levenswijze: multiple seksuele partners: HPV infectie
→ Immunosuppressiva
- Imuunstelsel herkent abnormale cellen en ruimt deze op. Cytotoxische
T-cellen = onderdeel van specifieke afweersysteem en helpen bij
opruimen van abnormale cellen.
- Immunosuppressiva onderdrukken immuunsysteem en dus ook
cytotoxische T-cellen waardoor kans op kanker verhoogt.
- Immunosuppressiva wordt vaak aan transplantatie pat gegeven om kans
op afstoten van nieuw orgaan te minimaliseren. Dit verklaart voor een
deel de verhoogde incidentie bij transplantatiepat.
Klinisch onderzoek
→ Karnofsky index WHO
→ Voelen naar massa’s en klieren
→ Kijken naar huid
→ Kijken naar buik
→ Beluisteren (longen)
Belangrijk:
- Grondige anamnese: familiaal en persoonlijk
- Kijken en luisteren naar pat
- Pat onderzoeken en alg conditie bepalen
Diagnose van kanker:
Klinische biologie:
→ Hematologie + serologie
- Rode + witte bc: belangrijk de differentiatie en uitrijping te beoordelen
op een uitstrijkje
- Bloedplaatjes: snel en richtgevend
-
, → Biochemie
- Nierfunctie, berekening creatine klaring
- Levertesten
- Ionogram
o Hyponatremie, SIADH (Syndroom van Inadequate afscheiding van
het AntiDiuretisch Hormoon = te veel ADH aanmaken waardoor
nieren te veel vocht vasthouden)
o Hypercalcemie: wordt veroorzaakt door verhoogde secretie van
PTH = ParaTHormoon in bijschildklieren = paraneoplastische
secretie = immuunsysteem reageert op een kankergezwel
(neoplasma)
- Eiwitten
o Immunoglobuline: antistoffen in bloed, binden zich vast aan
virussen en bacteriën en helpen ze te vernietigen
o Eiwitelectroforese: geeft info over verdeling van verschillende
eiwitfracties: 1 eiwit wordt in zeer hoge mate uitgescheiden door
plasmacellen = monoclonaal eiwit (IgG, IgA, IgM) = merker bij
myeloom (ziekte van Khaler = kanker van plasmacellen)
o Monoclonale piek = plasmacel (wbc) wordt maligne en
vermenigvuldigt zichzelf + afwijkende immunoglobuline = piek
uitscheiding eiwit = monoclonaal eiwit
- Urine: bloed en maligne cellen
- Stoelgang: bloed
→ Merkers
- CEA, CA15.3, CA 125, NSE, CA 19.9
- Specifieke merkers:
o b-HCG: kiemcel, choriocarcinoom
o aFP: kiemcel, HCC
- Doel = volgen van de tumor, zelden diagnose uit halen want 1 enkele
merker is vaak aspecifiek, mogelijks screening
Waarop letten bij bloedafname
- Verschillende tubes, juiste volgorde afname
- Oppassen indien via poortkatheter, eerst doorspoelen met NaCl 0.9%,
wastetube gebruiken en daarna pas echte afname
- Bij hemolyse: hoge K en LDH
- Altijd controleren bij onmogelijke res
Beenmergpunctie:
→ Plaatselijke verdoving, met dunne naald door het bot prikken, klein pijpje
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noortje1661. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $22.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now