1. Leven
1.1.1 De cel: submicroscopisch
Het plasmamebraan (alle cellen)
• De buitenkant van de cel (soort huid)
• Functie:
à Afsluiting: geen ongewenste stoffen in de cel + celeigenstoffen verlaten cel niet
op verkeerde momenten
à Selectieve stofuitwisseling met de omgeving: Laat bepaalde stoffen binnen en
anderen niet (binnen naar buiten en buiten naar binnen)
• Bouw van het plasmammbraan (celmembraan):
1= Eiwitkanaal
2= Bolvormig eiwit
3= koolhydraten (Suikerketens)
4= fosfolipidenlaag (verbinding vet en fosfor)
5= Oppervlakte eiwit
à tussen de fosfolipidenlaag ook cholesterol
1
,Fosfolipiden
à hydrofiel hoofd (polair)= waterminnend
De kop komt in contact met het water aan de binnenkant en buitenkant van de cel.
à hydrofobe staart (apolair) door 2 vetsoorten= watervrezend
1. Dubbele fosfolipidenlaag
2. Eiwitten= tansport van binnen naar buiten de cel
3. Cholesterol= stevigheid+ minder doorlaten
4. Suikerketens= receptoren (herkenning stoffen in bloedbaan: hormonen)
De celwand (enkel planten en schimmels)
• Buiten het plasmamembraam
• Twee cellen raken elkaar nooit: Middenlamel tussen de twee
• Op bepaalde plekken Plasmodesmatum om vloeistofuitwisseling met andere
cellen waar te maken
• Funtie:
à Stevigheid: beschermng bij ‘gewone’ krachten (wind) en beschermt de cel tegen
indringers
àStijf: bepaald de vorm van de cel
Protoplasma en Cytoplasma (alle cellen)
• Volledige inhoud cel: vloeistof + alle organellen
• Cytoplasme= plasma zonder kern
• Vloeibaar deel= Cytol (water+ RNA+ eiwitten…)
2
,Cytoskelet (alle cellen)
• Netwerk eiwitten in cytoplasma, verbonden met plasmamembraan
• Funtie:
à Stevigheid en vorm
à Verkeersnet: helpt bij transport van stoffen of organellen
à Vervormings of bewegingsstructuur: beweging mogelijk maken (zaadcellen, witte
bloedcellen…
)
Golgi-apparaat (niet in Prokaryoot= ééncellig zonder kern (bacterie en archea))
• nauw contact met Endoplasmatisch Reticulum
à Stoffen daar geproduceerd worde in Golgi-apparaat omgebouwd en opgeslagen,
waarna naar andere plaats in de cel getransporteerd.
Functie:
à Transport eiwitten en enzymen die buiten de cel gebruikt worden
à Onderhoud van het celmembraan: Het celmembraan moet voortdurend vernieuwd
worden. Het Golgi-apparaat produceert de stoffen die uit het celmembraan opraken.
3
, Ribosomen (alle cellen)
• Bevinden zich op het ER en kernmembraan
• Bestaat uit eiwitten en RNA-ketens
• Functie:
à Productie van eiwitten: eiwitsynthese
Endoplasmatisch Reticulum (niet bij Prokaryoot)
• Netwerk van membranen rond celkern
• Ligt geplooid dus kanalen en holtes gevuld met heldere voeistof
• Functie:
à tansportsysteem tussen celmembraan en kern
Lysosomen (alleen dierlijke cellen)
• Blaasjes verantwoordelijk voor afbraak (afvalproducten en grotere moleculen)
à Restproducten opnieuw gebruikt of veilig uitgescheiden
• In Lysosoom enzymen die alles kunnen afbreken
• Geproduceerd door het Golgi-apparaat
Peroxysomen (alle eukaryote cellen)
• Overeenkomsten met Lysosomen of vacuolen maar niet in Golgi-apparaat gemaakt
• Vermenigvuldigen door deling
• Functie:
à Enzym die H2O2 (gevaarlijke stof) kan omzetten naar waterstof en zuurstof
à Andere Enzymen kunnen andere schadelijke stoffen afbreken
à Beschermen cellen tegen toxische substanties en zorgen voor opbouw en
afbraakreacties.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cursusdienst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.