Summary
Samenvatting gaswisseling & uitscheiding biologie
- Course
- Level
Een samenvatting van het hoofdstuk gaswisseling & uitscheiding biologie
[Show more]
Seller
Follow
sofievanark
Content preview
HOOFDSTUK 3 – GASWISSELING EN UITSCHEIDING:Basisstof 1 – Gaswisseling
Je kunt van delen van het ademhalingsstelsel de functies en kenmerken noemen:
Neusholte met reukzintuig en bekleed met neusslijmvlies. In de neusholte wordt lucht
gereinigd, gekeurd, verwarmd en vochtig gemaakt.
Trilhaarepitheel met slijm producerende cellen en trilhaarcellen. Aan het slijm blijven kleine
stofdeeltjes en ziekteverfwekkers kleven. Het slijm wordt door de beweging van trilharen
naar de keelholte verplaatst.
Luchtpijp met trilhaarepitheel: door hoefijzervormige kraakbeenringen in de wand blijft de
luchtpijp openstaan.
Bronchiën met trilhaarepitheel en kraakbeenringen.
Bronchiolen: kunnen zich door spierweefsel in de wand verwijden of vernauwen.
Longblaasjes (alveoli) met longhaarvaten. In de longblaasjes vindt de gaswisseling plaats.
Wet van Fick:
n = D x A x ^c / ^x
- n = diffusiesnelheid
- D = diffusiecoëfficiënt (m2 x s-1)
- A = diffusieoppervlak (m2)
- ^c = concentratieverschil (c1 – c2 in mol x m-3)
^p = drukverschil (p1 – p2)
- ^x = diffusieafstand (m)
Factoren die de uitwisselingssnelheid vergroten (vastgelegd in de wet van Fick):
Groot diffusieoppervlak door de vele longblaasjes
Kleine diffusieafstand door de dunne wand van longblaasjes en longhaarvaten
Groot verschil pO2 (= het opgeloste zuurstof in het bloed) en pCO2 (partiële druk van
kooldioxide in het bloed): door verversen van de lucht in de longblaasjes en door
stroming van het bloed langs de longblaasjes
, Je kunt beschrijven hoe zuurstof en koolstofdioxide door bloed worden getransporteerd:
In de longhaarvaten worden O2-moleculen gebonden aan hemoglobine in rode bloedcellen.
- Hemoglobine (Hb) + O2 oxyhemoglobine (HbO2)
- Door de binding van O2 aan Hb blijft er een verschil bestaan tussen de pO2 in het
vocht in de longblaasjes en de pO2 in het bloedplasma, waardoor meer zuurstof kan
worden opgenomen.
Door het concentratieverschil vindt diffusie van O2 uit de haarvaten naar de weefsels en van
CO2 uit de weefsels naar het bloed plaats.
- Een groot deel van dit CO2 wordt door het bloedplasma vervoerd: een ander deel
wordt gebonden aan hemoglobine.
- In de longhaarvaten laten de CO2-moleculen los van de hemoglobine.
- De pH van het bloed wordt beïnvloed door de CO2-concentratie. Wanneer de CO2-
concentratie toeneemt, daalt de pH en komen er meer O2-moleculen vrij (Bohr-
effect).
Je kunt bij insecten en vissen beschrijven hoe gaswisseling plaatsvindt en hoe zuurstof naar
de cellen wordt getransporteerd:
Insecten: gaswisseling in tracheeën (sterk vertakte buizen met stigmata (openingen), een
soort ademhalingsbuisje).
Insecten hebben een groot gaswisselingsoppervlak door de sterk vertakte tracheeën. Ook
hebben ze een kleine diffusieafstand doordat zuurstof diffundeert via het vocht en via het
bloed naar de cellen. Wel is er een groot concentratieverschil door ventileren van de lucht in
de tracheeën door pompende bewegingen in het achterlijf.
Vissen: gaswisseling in kieuwen.
Kieuwen bestaan uit kieuwbogen (met kieuwplaatjes en kieuwlamellen) en kieuwspleten. Ze
hebben een groot gaswisselingsoppervlak door veel kieuwlamellen en een kleine
diffusieafstand door dunne kieuwlamellen. Ze hebben een groot concentratieverschil door
voortdurend verversen van het water tussen de kieuwlamellen en door stroming van het
bloed in de bloedvaatjes in de kieuwlamellen.
*Tegenstroomprincipe = de stroomrichting van het water is tegengesteld aan die in het
bloed, hierdoor diffundeert meer zuurstof uit het water naar het bloed.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sofievanark. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now