Summary
Aardrijkskunde samenvatting 6 VWO H1: landschapszones en H5: aarde
- Course
- Level
Een samenvatting uit het boek buiteNLand voor 6wvo over de hoofdstukken 1: Landschapzones en hoofdstuk 5: Aarde
[Show more]
Seller
Follow
laurablom2
Content preview
Samenvatting aardrijkskunde 6 VWO H1 en H5Hoofdstuk 1: Landschapszones
§1.1 Het landschap als dynamisch systeem
De voedingsstoffen die bomen nodig hebben, worden dankzij de voedselkringloop continu
gerecycled. Ze zijn opgeslagen op drie plaatsen:
- In het levende organische materiaal van de bomen
- In het dode organisch materiaal op de grond
- In de zwarte humuslaag in de bodem
In tropische regenwouden gaan de meeste processen veel sneller dan in het zomergroen
loofwoud. Dit komt door de hoge temperaturen, de hoge vochtigheid en een permanent
groeiseizoen. Opvallend is de rode bodem waarbij de laag zwarte humus ontbreekt. De afbraak
van organisch materiaal, de mineralisatie, verloopt hier ontzettend snel.
Tropische bodems zijn niet echt vruchtbaar, omdat de overige voedingsstoffen wegspoelen door
de grote hoeveelheid neerslag.
De rode kleur van de bodem wordt veroorzaakt door de zeer sterke chemische verwering.
Het naaldwoud wordt sterk beïnvloed door het korte groeiseizoen, hierdoor ligt de vorming en
afbraak van organisch materiaal lange tijd stil. Zon ontstaat een relatief dikke laag met
organisch afval. Door de lage verdamping zal een groot deel van de neerslag infiltreren en
voedingsstoffen uitspoelen. De uitspoeling wordt nog versterkt doordat de afbraak van naalden
zorgt voor een zure bodem.
De 5 stappen van een dynamisch systeem zijn:
1. Fotosynthese
2. Vorming van organisch materiaal
3. Mineralisatie
4. Verwering
5. Neerslag en grondwater
§1.2 Wisselwerking tussen de geofactoren
Omdat de klimaatverschillen, werken de geofactoren anders op elkaar in en ontstaan de
landschapszones.
De nuttige neerslag is de hoeveelheid neerslag die overblijft na verdamping.
, Door het bedrijven van landbouw maakt de mens gebruik van het landschap als dynamisch
systeem. Het landschap wordt sterk beïnvloed doordat:
1. de voedselkringloop wordt doorbroken. Het organische materiaal dat anders op de grond
zou vallen en langzaam verteren, wordt nu onttrokken aan het systeem, als voedsel of
veevoer. Om de bodem niet uit te putten moet er (kunst)mest worden toegevoegd.
2. een verschuiving plaatsvindt van diversiteit naar monocultuur. Omdat bij de oogst in
één keer alle begroeiing verdwijnt en de bodem bloot komt te liggen. Maar ook door
ziekte, die zich in één keer kan verspreiden onder een soort, kan de hele oogst in een
gebied mislukken.
De klimatologische omstandigheden en
de vruchtbaarheid van de bodem
verschillen erg in elke landschapszone.
Naast de hoogte van de temperatuur
een de beschikbaarheid van water gaat
het ook om de hoeveelheid
voedingsstoffen die van nature in de
bodem aanwezig zijn. Dit wordt de
chemische vruchtbaarheid genoemd.
De fysische vruchtbaarheid, de
verdeling in de bodem van de vaste
bestanddelen, water en lucht wordt
beïnvloed door de korrelgrootte van de
grondsoort.
Belangrijk hierbij is dat de wortels in de
grond kunnen dringen en overtollig water kan wegzakken, maar niet te snel want dat treedt
verdroging op.
§1.3 Landdegradatie
Door akkers te irrigeren (op kunstmatige manier water toevoegen) in de (semi-)aride zone
verbeter je de fysische vruchtbaarheid van de bodem.
In gebieden met veel reliëf kun je terrassen aanleggen. Maar al deze ingrepen kunnen ook
negatieve effecten hebben waardoor de bodem onbruikbaar wordt, bijvoorbeeld door
overbemesting in gebieden met intensieve veehouderij.
Ook natuurlijke processen als verdroging en verzilting zorgen voor een afname van de kwaliteit
van de bodem. Wanneer de kwaliteit van de bodem afneemt, spreken we van landdegradatie.
Bij bodemerosie verdwijnt het bovenste deel van de bodem. Versnelde bodemerosie ontstaat
wanneer door menselijke activiteiten de grond onbedekt raakt. Dat gebeurt door:
1. ontbossing.
2. overbeweiding. Hierbij is sprake van teveel vee per hectare.
3. akkerbouw. Na de oogst is de kale bodem gevoelig voor erosie. Bij monocultuur betreft
het vaak een grote, aaneengesloten oppervlakte die braak (grond die onbebouwd is) ligt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurablom2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now