Dit is een samenvatting gebaseerd op de powerpoint en de zelfgemaakte cursus van de prof.
De laatste hoofdstukken zijn niet heel grondig, die heb ik uit de powerpoint geleerd.
Met deze samenvatting was ik geslaagd.
Deze lessen werden gegeven door Hilde Coppens en Els Geypen.
Hoofdstuk 1: Voorkennis spraakontwikkeling
Leer uit boek P.6-14
1
,Hoofdstuk 2: Spraakklankstoornissen: algemeen kader
2.1 Definitie en prevalentie van spraakklankstoornissen
Wat zijn spraakklankstoornissen:
- Spraakklankstoornissen:
Spraakklankstoornissen (SKS) is dus een overkoepelende term die verwijst naar
elk probleem of combinatie van problemen met perceptie, motorische productie
of fonologische regels van spraakklanken en spraaksegmenten (met inbegrip
van de fonotactische regels van een taal).
De prevalentie van spraakklankstoornissen:
- De prevalentie van SKS verwijst naar het percentage kinderen dat op een
bepaald moment SKS heeft.
- Op jonge leeftijd komen SKS vaak voor:
o De prevalentie bij 3-jarigen is bijna 16%
o Bij lagereschoolkinderen ligt het prevalentiecijfer lager: tussen 4 à 6%
o Bij scholieren en volwassenen 0,5 à 2%, dus ze vertonen nog kenmerken
van SKS.
o SKS zouden vaker voorkomen bij jongens dan bij meisjes, met een
geschatte ratio tussen 1.5:1.0 en 1.8:1.0
- Deze vaststelling is echter om meerdere redenen discutabel:
o De prevalentie van SKS staat in functie van de leeftijd en neemt af.
o Zie boek P.16
2
,2.2 Classificatie van SKS
Op basis van wat wordt het classificatiesysteem opgedeeld:
- Etiologie; medische diagnose
- Linguïstische indeling
- Psycholinguïstisch model
2.2.1 Voorgaande classificatie van SKS op basis van etiologie
De voorgaande classificatie op basis van etiologie:
- De logopedie is ontstaan in Europa vanuit een aantal medische disciplines (NKO,
foniatrie, neurologie,…) is men logopedische stoornissen in het algemeen en
SKS in het bijzonder gaan beschouwen als aandoeningen die veroorzaakt
worden door organische afwijkingen.
- Hieruit volgt een indeling van SKS gebaseerd op de oorzaak van de stoornis, er
zijn 5 types:
o Dyslalieën:
Dyslalieën worden vaak functionele spraakklankstoornissen genoemd.
Er is vaak geen duidelijke etiologie aan te geven en zijn de problemen
allicht ontstaan op basis van foutief, niet of onvoldoende leren.
o Dysglossieën:
Bij dysglossieën is een afwijking ter hoogte van de articulatieorganen de
voornaamste oorzaak van de spraakproblemen.
Bvb. schisis-problematiek, tandafwijkingen of een tekort tongriempje.
o Spraakapraxie:
Bij spraakapraxie ontstaan er door een aangeboren of verworven
programmeringsstoornis problemen met het willekeurig initiëren en
uitvoeren van spraakbewegingen.
o Dysartieën:
Dysartieën is dat een slechte werking van één of meer van de craniale
zenuwen aanleiding kan geven tot problemen met de aansturing van de
articulatoren, waardoor een dysartrie ontstaat.
o Dysaudie:
Dysaudie is wanneer een SKS het gevolg is van een gehoorproblematiek.
Jarenlang de classificatie wordt nu niet meer gebruikt
2.2.2 Voorgaande classificatie van SKS op basis van een linguïstische indeling
Voorgaande classificatie op basis van linguïstische indeling:
- Fonetische stoornissen:
Het kind blijkt niet in staat om één of meerdere spraakklanken van de
moedertaal correct te vormen die het, gezien zijn/haar leeftijd, wel zou moeten
kunnen. Deze spraakproblemen kunnen functioneel zijn van aard, dus waarbij
geen duidelijk aanwijsbare oorzaak is, of kunnen het gevolg zijn van één of
andere organische of structurele belemmering (bv. schisis).
- Fonologische stoornissen:
3
, Hierbij heeft het kind geen problemen bij de vorming van de moedertaalklanken
op zich, maar wel bij het gebruiken en het contrasteren in woorden.
Fonologische regels zijn foutief, niet of onvoldoende geleerd.
Oudere classificatie, niet fout
2.2.3 Huidige classificatie van SKS op basis van een psycholinguïstisch model
Huidige classificatie op basis van een psycholinguïstisch model:
- Dit is de meest recente, Vlaamse classificatie kwam tot stand naar aanleiding
van het ontwikkelen van het SpraakKlankOnderzoek (SKO).
- Deze onderverdeling is op basis van spraakkarakteristieken werd aangevuld met
een etiologische typering.
o Neurogene SKS:
Spraakontwikkelingsdyspraxie (SOD)
Dysartrische SKS (D-SKS)
o Structurele SKS (S-SKS)
o Andere niet-organische SKS (ANO-SKS) / enkelvoudige SKS (E-SKS)
o SKS samengaand met gehoorproblemen (A-SKS)
- In de logopedische werkveld worden echter een aantal termen uit voorgaande
classificaties gebruikt, de oudere terminologie moet ook gekend zijn:
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alanisvalle. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.68. You're not tied to anything after your purchase.
