100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting DEEL I - Algemene rechtsleer $6.95
Add to cart

Summary

Samenvatting DEEL I - Algemene rechtsleer

 14 views  0 purchase
  • Course
  • Institution
  • Book

Dit is een samenvatting van DEEL I (Wat is recht?) van het vak Algemene rechtsleer. De samenvatting is gemaakt met makkelijke zinnen, gemakkelijke definities en geen moeilijke woorden. Ik heb mij gebaseerd op het boek genaamd Algemene rechtsleer: Inleiding tot de rechtstheorie van Frederik Peeraer,...

[Show more]

Preview 4 out of 36  pages

  • No
  • Deel i (p.11-103)
  • November 7, 2024
  • 36
  • 2024/2025
  • Summary
avatar-seller
DEEL I. WAT IS RECHT

INLEIDING: EEN MOEILIJKE VRAAG

1. Er is geen ultieme omschrijving van het begrip “recht”

Volgens Oliver Wendell Holmes Jr. = “recht” de voorspelling van wat
rechters in praktijk doen

“Nog steeds zoeken juristen naar een definitie van hun rechtsbegrip –
Kant (1724-1904, Verlichting)

2. Rechters hun taak is recht toepassen

Zonder begripsomschrijving  risico dat onderzoeksresultaten verkeerd
worden begrepen

- Statelijk recht: het geheel van gedragsvoorschriften dat door
statelijke actoren is uitgevaardigd (zoals wetgevers, rechters…).

- Gewoonterecht: het geheel van gedragsvoorschriften dat tot stand
komt doordat deelnemers aan het rechtsverkeer die voorschriften
als verbindend beschouwen. Gewoonterecht wordt niet door
concrete personen uitgevaardigd, maar is het gevolg van langdurig
gebruik door die deelnemers in de praktijk.

- Religieus recht: het geheel van gedragsvoorschriften dat binnen een
bepaalde religie geldt

Bv. Onmogelijkheid tot scheiding in katholiek kerkelijk recht;
tien geboden; 613 voorschriften in de Thora…

- Natuurrecht: het geheel van gedragsvoorschriften dat afgeleid wordt
uit een nauwkeurige observatie van de menselijke natuur en dat
geldt onafhankelijk van menselijke afspraken

- Internationaal recht: het geheel van gedragsvoorschriften dat de
internationale betrekking regelt (dus tussen staten en andere
actoren, zoals de Verenigde Naties en de Europese Unie)

3. Sommige def overlappen elkaar (zoals families 1 dezelfde essentie
maar verschillende kenmerken)

Recht heeft een kernelement en dus een zoektocht naar dit element
maar nog niet gevonden

recht heeft een essentie (=kernelement dat altijd en overal aanwezig is
en dat toelaat ‘recht’ te onderscheiden van andere fenomenen) 
essentialistische opvatting

,wat telt als ‘recht’ en wat niet, is een conventie (=afspraak tussen
mensen) waarvan de inhoud niet op voorhand vastligt 
conventionalistische opvatting

“recht is eender wat mensen door hun sociale praktijken identificeren
en behandelen als ‘recht’” – Brian Tamanaha

‘maatschappijafhankelijk’  antwoordt op ‘wat is recht’ afhangt van de
wijze waarop bepaalde maatschappijen naar het recht kijken

4. Dus recht = maatschappijafhankelijk

Chemie is bv niet maatschappijafhankelijk want een watermolecule
bestaat ook in Duitsland

Er zijn diverse vormen van recht ontstaan

5. Recht = relatief naar plaats en tijd

Doorheen de tijd  verschillende vormen van recht

‘Recht’ is een sociale constructie met een geschiedenis

TITEL I. FUNDAMENTELE TRANSFORMATIES VAN DE
MENSENMAATSCHAPPIJ

PROLOOG: MENSEN ZIJN SOCIALE WEZENS

6. Mensen zijn sociale wezens: ons leven krijgt betekenis in relatie tot
anderen

Sociale ontwikkeling binnen een gemeenschap? Gevolg van:

Materiële facetten (ecologische, technologische, economische…)

Ideële facetten (kennis, overtuigingen, waarden, concepten,
gewoonten…)

Sociale instituten en praktijken

- Sociale instituten: bv. ‘gezin’, ‘kinderopvang’, ‘onderwijs’,
‘gezondheidszorg’, ‘sportclub’… (Voor meer info, zie deze
video)

- D.m.v. ‘Gezin’ tegemoet komen aan sociale en
emotionele behoeften,economische behoeften
(onderhoudsplicht, erfrecht…)…

- Sociale praktijken? Alledaagse handelingen en de manier
waarop die gebruikelijk worden verricht in een (groot deel van
een) bepaalde maatschappij; gedragspatronen

, - Bv. schaken, met anderen wachten in de wachtkamer bij
de dokter, ruzie maken/ oplossen, op restaurant
/kraambezoek gaan, …

Ons leven krijgt betekenis in relatie tot anderen

7. Niet elke gemeenschap is sociaal even complex

Hoe groter de gemeenschap hoe meer organisatie  er is een
hiërarchie ( onvermijdelijk) => dus leiders

8. Elk gemeenschap neemt basisbehoeften van maatschappij voor haar
rekening:

watervoorziening, voedselbedeling,…  via sociale instituten

Hiërarchie =/= heterarchie

planning, inrichting, uitvoering = verdeeld over zelfde niveau →
horizontale specialisatie

planning, inrichting, uitvoering = verdeeld over hiërarchisch
verschillende niveaus → verticale specialisatie

9. Betekenis en functie van ‘recht’ is niet altijd en overal hetzelfde

Recht is aanwezig in elke samenleving

In weinig complexe gemeenschappen is recht anders als bij complexe
gemeenschappen

10. Rijken en moderne staten zijn niet evolutionair verder

HOOFDSTUK 1. JAGER-VOEDSELVERZAMELAARS

11. Van ontstaan mensheid – landbouwsamenleving ( 12.000 v ch)
leven mensen in clans van jager-voedselverzamelaars
( paleolithicum periode)

Vandaag bestaat dit nog steeds

12. Die clans delen meerdere kenmerken met elkaar:
 +- 25 mensen (familiebanden)
 maken deel uit van groter netwerk
 egalitair (geen hiërarchie)
 leiderschap (voor zover komt) bepaalt door persoonlijke
kwaliteiten
 Goederendeling
13. Ze kennen regels en gebruiken over bezit en gebruik van
goederen:
 Land en waterbronnen

,  Roerende goederen ( gereedschap,wapens,…)
 Oogst en wild
 Mensen arbeid
 Heilige kennis
14. Aanspraken op land/ waterbronnen varieren per stam en de
ecologische omstandigheden

Toegang heilige plekken  niet voor vrouwen en kinderen

Andere clan wil op een land  kan maar moet de regels van de clan
naleven  schending: uiterste geval doodstraf
15. Er bestaan ruilsystemen ( wat nu vergeleikbaar is met
contracten) tussen clans
16. Verschil onmiddellijk wederkerige clans en uitgesteld
wederkerige clans

Onmiddellijk wederkerige clans:

 Onmiddellijk verbruik goederen/voedsel
 Eenvoudige gereedschappen
 Amper langdurige engagementen

Uitgesteld wederkerige clans:

 Verwerken en bewaren voedsel
 Veel investeringen in gereedschap
 Onderhouden plekken
 Uithuwelijken ( voor voordelen) (= verschillende clans komen
elkaar tegen en zijn in elkaar geinteresserd dus idee om 2
mensen te laten trouwen)
17.

HOOFDSTUK 2. CHIEFDOMS

18. Vervanger jager-voedselverzamelaars  de chiefdoms vanaf
5000 v. Chr.
Kenmerken:
 Groepen van 100’en tot 10.000’en
 Sedentair (= op het gemak)(niet nomadisch)
 Erfelijke sociale stratificatie en meer ongelijkheid
 Duidelijk onderscheiden rollen in chiefdoms
 Erfelijke leider (chef)
19. Chef gezien als heilig persoon

Chef => eliteklasse die heerst

In grote groepen is er een classement van de eliteklas ( van onderchef
naar opperchef)

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juju2006. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

53022 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$6.95
  • (0)
Add to cart
Added